‹‹ከእኛው ውጭ ማንም ሊደርስልን አይችልም!›› ኢ/ር ይልቃል ጌትነት

‹‹ከእኛው ውጭ ማንም ሊደርስልን አይችልም!›› ኢ/ር ይልቃል ጌትነት ቁጭት፣ አንገት መድፋት፣ ሁል ጊዜ ሀዘን፣ ሁል ጊዜ ወደ ውስጥ ማልቀሳችን አልፎ፣ ወይም ደግሞ ደረቅ ታሪክ ሆኖ፣ የኢትዮጵያ ህዝብ የስልጣኑ ባለቤት፣ የሰው ልጅ ክብር አግኝቶ የሚኖርበት ቀን በጣም ይናፍቀኛል፡፡ ይህ የህዝብ ሰቆቃ ስለመረረኝ አንዳንዴ ከዛ የነፃነት ቀን የምደርስ ሁሉ አይመስለኝም፡፡

አንዳንድ ሰዎች ለምንድን ነው መኪና የሌለህ? ለምንድን ነው ጥሩ ኑሮ የማትኖረው? ብለው ስለ ቅንጦት ሲያወሩ አሊያም ቢያስሩህስ ብለው ሲጨነቁ ምንም ነገር የማይሰማኝ ይህ ያለንበት የመከራ ጊዜ ስለማይጥመኝ፣ ስላስመረረኝም ነው፡፡ ኢትዮጵያ ትልቅ ታሪክ ያላት አገር ናት፡፡ ነገር ግን ምርጫውንም እንዳያችሁት ይህን ያህል አዋርደዋታል፡፡ የሀይማኖት ሀገር ነበረች፡፡ አሁን ግን በሚያሳዝን መልኩ ሀይማኖትንና ሽምግልናን ቀልደውበታል፡፡

የስልጣኔ አገር ነበረች፣ አሁን ግን ዛሬ የተሰራው ነገ የሚፈርስበት አገር ሆናለች፡፡ መንግስት ተብለው ህዝብን የሚያዋርዱበት አገር ሆናለች፡፡ ሞት ያለ ነገር ነው፡፡ እኛም እንደ ወንድሞቻችንና እህቶቻችን መሄዳችን አይቀርልንም፡፡ ለዚህም መታገላችን ካልሆነ በስተቀር ሌላ ተስፋ የለንም፡፡ በዚህ ስቃይ ቅር ቢለኝም፣ ከልቤ ባዝንም ከሁሉም ነገር ቀጭኗ መስመር ላይ መቆሜን እንደቁም ነገር እቆጥራታለሁ፡፡ ይህ መከራ የሚበቃበት በዚህ መንገድ ነው፡፡ ሀገሩም፣ ስቃዩም፣ ተስፋውም የእኛው ነው፡፡ ከእኛ ውጭ ማንም ሊደርስልን አይችልም፡፡ ላያችን ላይ ያሉት ሰዎች ዋናው መሰረታቸው ማታለል ነው፡፡ 97 ላይ አቶ መለስ ከእነ ቶኒ ብልየርና ከሌሎች የምዕራባዊያን ዴሞክራቶች ጋር ጎን ለጎን በመቀመጣቸው በህዝቡ እውቅና ያገኙ መሰላቸው፡፡

ምንም አይመጣም ብለውም ምህዳሩን ገርበብ አድርገው ከፈቱት፡፡ ቅንጅት ደግሞ በርግዶ በመክፈት ኢህአዴግን አርበደበደው፡፡ ያኔ ሲጨንቃቸውና ፍፁም ያላሰቡት ነገር ሲከሰት በስልጣን መቀለድ አይቻልም ብለው ሁሉንም ነገር እንዳልሆነ አደረጉት፡፡ ቅንጅትን አፈረሱ፣ የገደሉትን ገደሉ፡፡ ከዛ ነው ቀያጅ አዋጆች የወጡት፡፡ ከዛ በኋላ ነው 99 በመቶ ማሸነፍ የሚባለው የመጣው፡፡ እኛ ኢትዮጵያውያንም በቀላሉ እንታለላን፡፡ በወቅቱ ልደቱ እንዲህ አደረገ፣ ብርሃኑ እንዲህ አደረገ፣ ኃይሉ እንዲህ አደረገ.. እያሉ ሲያታልሉን ቅንጅትን ማን እንዳፈረሰው ረስተን መሪዎቹን መወቀስ፣ የኢህአዴግን በደል መርሳት ጀመርን፡፡

ሰኔ 1 ቀን የተፈፀመው ጭፍጨፋ አሁንም የቁልቁለት መንገድ ሆኖ እየተባባሰ ነው፡፡ ከዛ በኋላ አማርኛ ተናጋሪዎችን በየ ቦታው እየገደሉና እያፈናቀሉ ነው፡፡ በአዲስ አበባ ማስተር ፕላን ምክንያት ብሩህ አእምሮ ያላቸው ወጣት የዩኒቨርሲቲ ተማሪዎች ግንባር ግንባራቸውን ተብለው ተገድለዋል፡፡ ሙስሊም ወንድሞቻችን በየ መስጊዱ ደማቸው እየፈሰሰ ነው፡፡ ይህ ሁሉ በአይናችን ያየነው ብቻ ነው፡፡ አሁን በየ መንገዱ እየታሰሩ የሚገኙት ወጣቶች በርክተዋል፡፡

‹‹ያለ ምንም ደም ኢህአዴግ ይውደም፣ ሰማያዊ የኛ›› ብለዋል ዘምረዋል ተብለው ወጣቶች 5 ወር ተፈርዶባቸዋል፡፡ እንዲህ አይነት ነፍሰ በላ ስርዓት ውስጥ ነው የምንገኘው፡፡ ከዚህ ሁሉ የውርደት ማቅ የምንወጣው እኛ ራሳችን ነን፡፡ ወደ ውስጥ ማልቀሱ ወደ ውጭ መውጣት አለበት፡፡ ወደ ውስጥ ማልቀሱ ወደ ወጭ አለመውጣቱ ነው እንጅ ከገዥዎቻችን ጋር ማንም እንደሌለ ግልጽ ሆኗል፡፡ አሁንም ፕሮፖጋንዳ የሚሰሩበት አጥተዋል፡፡ አንዳንድ የአዲስ አበባ ነዋሪዎች ከሚባሉት ደህንነቶችና ካድሬዎች ውጭ ማስመሰላቸውን የኢትዮጵያ ህዝብ ነቅቷል፡፡

ፖለቲካ የርዕዮት ዓለም መሆኑ ቀርቶ አሁን እናቶችን አስፈራርቶ መመረጥ ሆኗል፡፡ እንዲህም አድርገውም መቶ ፐርሰንት አሸነፍን የሚሉትንም መሸከም አቅቷቸዋል፡፡ አሁንም እስሩ፣ ማዋከቡ ቀጥሏል፡፡ ሰኔ 1 ላይ የተጨፈጨፉት ሰማዕታት ናቸው፡፡ እንዲህ በኃላፊነት ከተጓዝን የተጨፈጨፉት ወንድሞች ደም በከንቱ እንደማይቀር ተስፋ አለኝ፡፡ እኛ እንደ ትውልድ ኃላፊነታችን በመወጣት ይህን ትግል ማድረግ ስላለብን እንጅ እኛም ባንታገል መከራው እስካለ ድረስ ይህን የመከራ ቀን እንዲያልፍ የሚታገል ትውልድ መምጣቱ የማይቀር ነው፡፡

ኢትዮጵያ የእውነት፣ የነፃነት፣ አገር እስክትሆን የምንፈልጋቸውን የምንመርጥበት፣ የማንፈልጋቸውን የምናስወግድበት ቀን እስኪመጣ ድረስ አሁን ያለንን መገፋት ወደ ቁጭት ተቀይሮ፣ ቁጭቱ ወደ ወጭ መፍሰሱ የማይቀር ነው፡፡ ወደ ፊት መውሰድ ያቃተንን ትግል አሁን ተምረን መጓዝ አለብን፡፡ ሰማያዊ ይህን ትግል ወደ ፊት ለመምራት የተቻለውን ሁሉ እንደሚያደርግ ጥርጥር የለኝም፡፡ (በሰኔ 1 ሰማዕታት መታሰቢያ ላይ ካደረጉት ንግግር የተወሰደ) ሰኔ 1/2007 ዓ.ም

The post ‹‹ከእኛው ውጭ ማንም ሊደርስልን አይችልም!›› ኢ/ር ይልቃል ጌትነት appeared first on Zehabesha Amharic.

መስፍን ወልደ ማርያም

ምርጫ ሲባል የነጻነት ዓየር አለ፤ ምርጫ ሲባል ተፎካካሪዎች አሉ፤ ምርጫ ሲባል ተፎካካሪዎች በእኩልነትና በነጻነት የቆሙበት መድረክ አለ፤ ምርጫ ሲባል የራሱን ፍላጎት በትክክል የሚያውቅና ከፍርሃት ነጻ የሆነ መራጭ አለ፤ ምርጫ ሲባል የተፎካካሪዎቹን እኩልነትና ነጻነት፣ የመራጮቹን እኩልነትና ነጻነት የሚያከብሩና የሚያስከብሩ ዳኞች አሉ፤ ምርጫ ሲባል የመራጮቹን ፍላጎት በትክክልና ያለአድልዎ የሚያሳይ ሰነድ የሚያዘጋጁ እግዚአብሔርን የሚፈሩ፣ ሕግን የሚያከብሩ፣ ለሕዝብና ለአገር የሚቆረቆሩ ሰዎች አሉ፤ ምርጫ ሲባል ይኸኛው ከዚህኛው ይሻለኛል ብለው የመወሰን ችሎታ ያላቸው ሰዎች አሉ፤ ምርጫ ሲባል መራጮቹ ተመራጮቹን ማገላበጥ አለ፡፡…
ታዲያ እኛ ምርጫ የምንለው ይህንን ሁሉ የያዘ ነው? ከዚህ በላይ ከተዘረዘሩት ውስጥ አንዱም እንኳን ቢጎድል፣ ምርጫ አንለውም፤ ምርጫ-መሳይ ልንለው እንችል ይሆናል፤ አንድ የሁለት ጓደኞች የቆየ ቀልድ ትዝ አለኝ፤ አንዱ ስሙ መሳይ ነው፤ ፊታውራሪ ነው፤ ሌላው ስሙ በፈቃዱ ነው፤ ሀኪም ነው፤ አንድ ቀን በፈቃዱ መሳይን ሲያገኘው በፊታውራሪነቱ ለማሾፍ ፊታውራሪ መሳይ አለ፤ መሳይን ጫን ብሎ፤ መሳይም ሲመልስ በዶክተርነቱ እያሾፈ ዶክተር በፈቃዱ ብሎ ዶክተርን ጫን ብሎ መለሰለት! የኛን ምርጫ-መሳይ ምን ብለን፣ አንዴት ብለን እናሹፍበት? ያውም ማሾፍ ከተፈቀደ! በባህላችን በጣም የተወደደ ምግብ አለ፤ ያንን ምግብ አቅርበው መሣሪያው ሲነፍጉ ሥጋውን ሰጥቶ ቢላዋውን መንሣት ይባላል፤ ንፉግነት ብቻ አይመስለኝም፤ ክፋትም አለበት፤ የደርግና የወያኔ ምርጫ-መሳዮች በአለማወቅና በንፉግነታቸው ይመሳሰላሉ፤ በክፋት ግን አይመሳሰሉም፡፡
ደርግም ሆነ ወያኔ ከሌኒን ለመማር አልቻሉም እንጂ አስመስለዋል፤ ምርጫ-መሳዩንም ያገኙት ከዚያው ነው፤ ሌኒን ጉሮሮን ግጥም አድርጎ በብረት ሰንሰለት አስሮ ነጻ ነህ ይላል! መገንጠል ትችላለህ! ይላል፤ ወያኔም ሲሉ ሰምቶ መገንጠል-መሳይ ሕግ-መሳይ አወጣ!
ችግር ነው ጌትነት! ዱሮ ተረት ነበር፤ ዛሬ ግን በእውነት ሲቸግር እያየን ይመስለኛል፤ አንድ ሰው ራሱ ባፈራው ሀብትና በደረሰበት የጌትነት ደረጃ ችግር አይሰማውም፤ ሀብቱ ከየት እንደመጣ፣ እንዴት እንደመጣ፣ ምን ያህል ልፋት እንዳስከተለ መገመት ይቻላል፤ በተዘረፈ ሀብት ጌትነት ሲመጣ ግን ችግርን አዝሎ ነው፤ አንድ ሰው አራት ሚልዮን ብር ወድቆ ቢያገኝ አራት መቶ ካሬ ሜትር መሬት ቢገዛበት አያስደንቅም፤ የገንዘብ አያያዝን ስለማያውቅና በስጋት ስለሚከሳ መሬቱ ላይ መቀመጥ አስተማማኝ መስሎ ይታየዋል፤ ከካስትሮ በፊት የነበረውን የኪዩባ ሁኔታ በትንሹም ቢሆን የሚያውቅ በዛሬው ጊዜ በኢትዮጵያ ካለው ሁኔታ ጋር ተመሳሳይነቱን ለመረዳት አያዳግትም፤ በኪዩባም ሆነ በኢትዮጵያ በተዘረፈ ሀብት ጌትነትን ያስፋፋው አሜሪካ ነው፤ ሕዝብ የሚደኸየውና የሚከብረው በጉልበትና በዝርፊያ ብቻ በሆነበት አገር ጊዜውን ጠብቆ ከሁለት አንዱን አርግዞ ይወልዳል፤ ወይ ዘራፊዎችን ሁሉ ዘርፎ ሙልጭ የሚያወጣቸው ጉልበተኛ ይመጣል፤ ወይ በሕጋዊ መንገድ ከዘራፊዎች እየገፈፈ ሀብትን ለሕዝብ የሚያደላድል ሕጋዊ ሥርዓት ይመሠረታል፤ ሁለቱንም በማስረገዝ ላይ ያሉት በግፍ ሀብታም የሚሆኑት ናቸው፡፡
ሕዝብ የሥልጣን ባለቤት እንደሆነ ለማስመሰል ምርጫ መሳይ አለ፤ ሕዝብ የሀብት ባለቤት እንደሆነ ለማስመሰል ግን ትንሽ ያስቸግራል፤ በኮንዶሚንየም ለማስመሰል ቢሞከርም አልሆነም፤ ለሎሌዎች ሹሞችም አልተዳረሰም!
በምርጫ መሳዩ ማሸነፍ ቀላል ነው፤ እንዲያውም መቶ በመቶ ማሸነፍ ይቻላል፤ ችግሩ የሚመጣው ከዚያ በኋላ ነው፤ ደካሞች የፖሊቲካ ቡድኖችንና ደካማውን ሕዝብ ማሸነፍ እንደሚቻል ጉልበተኛው አስመስክሯል፤ ሌላው ቀርቶ ‹‹የኔ›› የሚላቸውን ቡድኖችም አፈር ላይ ሊያስተኛቸው ይችላል፤ እንዲያውም አፈሩ ምቹ ፍራሽ ነው ብለው በደስታ እንዲቀበሉ ሊያደርጋቸው ይችላል፤ አሁን የጉልበተኛው መድረክ እየጠበበ መጣ፤ ችግሩ የሚፈጠረው እዚህ የጠበበው መድረክ ውስጥ ባሉት ጉልበተኞችና ጉልበተኛ መሳዮች ነው፤ በአንድ በኩል በጉልበተኞች መሀከል፣ በሌላ በኩል በጉልበተኛ መሳዮች መሀከል፤ በሌላ በኩል በጉልበተኞችና በጉልበተኛ መሳዮች መሀከል፣ ይህ ትግል ዳካማዎች የፖሊቲካ ቡድኖችን እንደማሸነፍ ቀላል አይደለም፤ በአጥር ላይ እየተንጠለጠሉ የጣሉትን ለመልቀም እየተሻሙ ነው፤ በጉልበተኞቹ መሀከል ክፉ የሥልጣን ችጋር ገብቷል ማለት ነው፤ ጦር መማዘዝ ኪስን እንደሚያራቁት ያውቃሉ፤ ያለሥልጣን ኪስ ሙሉ እንደማይሆንም ያውቃሉ፤ ታዲያ ምን ይሻላል?

The post ምርጫ ሲባል መሳይና አስመሳይ – መስፍን ወልደ ማርያም appeared first on Zehabesha Amharic.

ሰኔ ፩(አንድ) ቀን ፳፻፯ ዓ/ም ኢሳት ዜና :-የ1997 ዓም ምርጫ ተከትሎ በአጋዚ ወታደሮችና በፌደራል ፖሊስ አባላት የተገደሉ ኢትዮጵያውያን እየተዘከሩ ነው። በአቶ ማሙሸት አማረ የሚመራው መኢአድ ለሰማአታቱ 10 ሻማዎችን
በማብራት ዕለቱን አስቦ የዋለ ሲሆን፣ በእስር ላይ የሚገኙ መሪዎችና አባላቱ እንዲፈቱ ከመጠየቅ በተጨማሪ ትግሉን አጠናክሮ እንደሚቀጥል አስታውቋል።
ኢትዮጵያውያን የሰማዓታቱን ፎቶ ግራፎች በፌስቡክና በማህበራዊ ድረገጾች በመለጠፍ እየዘከሩዋቸው ነው።
በ1997 ተካሂዶ በነበረው ምርጫ የመጀመሪያው የህዝብ ተቃውሞ በተነሳበት ሰኔ 1 በሟቹ ጠ/ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ትእዛዝ ከ40 በላይ ሰዎች ተገድለዋል።

Source:: Ethsat

The post የሰኔ 1 ሰማዓታት ተዘከሩ appeared first on Zehabesha Amharic.

ጋዜጠኛ ኤልያስ ገብሩ

የሺዋስ አሰፋ ከተቀመጠበት አልነሳም አለ!

‹‹ምስክሬ ላይ ዛቻ እና ድብደባ ስለተፈጸመ ምስክርነቱ በዝግ ችሎት ይሁን›› አቃቤ ሕግ
‹‹በማስረጃ ባልተረጋገጠ አቤቱታ ችሎት በዝግ ሊታይ አይገባም›› የተከሳሽ ጠበቆች
‹‹ሞት የሚያስቀጣ ክስ ቀርቦብን ጉዳያችን በአደባባይ መታየት አለበት፤ እናንተ ብቻ አይደላችሁም ፈራጆች…››ዳንኤል ሺበሺ
‹‹ምስክርነቱ በዝግ ችሎት የሚታይ ከሆነ ዛሬውኑ የምትፈርዱብንን ተቀብለን ለመመለስ ዝግጁ ነን›› ሀብታሙ አያሌው
‹‹የአቃቤ ህግን አቤቱታ በማስረጃ ያልተደገፈ በመሆኑ አልተቀበልነውም፤ የምስክሮች ስምና ቃል ግን በሚዲያ እንዳይዘገብ ወስነናል›› ችሎቱ

ጋዜጠኛ ኤልያስ ገብሩ

ዛሬ ሰኔ 01 ቀን 2007 ዓ.ም በፌዴራል ከፍተኛ ፍርድ ቤት 19ኛ ወንጀል ችሎት በእነዘላለም ወርቅአፈራሁ የክስ መዝገብ የተከከሱ 10 ሰዎች ጉዳይ ታይቶ ነበር፡፡ መዝገቡ የተቀጠረው አቃቤ ህግን ምስክሮች ለማድመጥ እና የአቃቤ ህግን ባቀረባቸው ተጨማሪ አቤቱታዎች ላይ ውሳኔ ለመስጠት መሆኑን ከችሎቱ ለመረዳት ተችሏል፡፡ ተከሰሾች በቀደም ተከተል ስማቸው እየተጠራ ሲቆሙ የሺዋስ አሰፋ ከመቀመጫው አልነሳም ብሎ ነበር፡፡ የቀኝ ዳኛው ተነስ ቢለውም የሺዋስ በሀሳቡ ጸንቶ አልተነሳም፡፡

አቃቤ ህግ ካስመዘገባቸው 15 ምስክሮች መካከል 12ቱን ዛሬ ማቅረብ የቻለ ቢሆንም ‹‹በአንደኛ ምስክር ላይ ዛቻ እና ድብደባ ስለተፈጸመ፣ እንዲሁም የሁሉንም ምስርክሮች ደህንነት ለመጠበቅ ሲባል ምስክርነቱ በዝግ ችሎት ይደረግልን›› ሲሉ አቶ ብርሃኑ ወንድማገኝ አቤቱታቸውን አሰምተው ነበር፡፡

ተከሰሾች 3 ጠበቆች የነበሯቸው በመሆኑ ከ1ኛ-5ኛ ተራ ቁጥር ድረስ የተከሳሾች ጠበቃ የሆኑት አቶ ተማም አባቡልጉ የአቃቤ ሕግን አቤቱታ እንዲህ በማለት ተቃውመዋል፡- ‹‹ችሎት አስተማሪ በመሆኑ በግልጽ ይታይ ዘንድ መርህ ነው፡፡ ችሎት ዝግ የሚሆነው በተለየ መንገድ ነው፡፡ በሕገ-መንግሥቱ ይህንን በተመለከተ ተደንግጓል፡፡ የችሎት ዝግ መሆን ሊፈቀድ ቢችል እንኳን በማስረጃ ተረጋግጦ መሆን ይኖርበታል፡፡ አቃቤ ሕግ ያቀረበው አቤቱታ በማስረጃ ዘርዝሮ የት፣ መቼ፣ እንዴት የሚለውን አላቀረበም፡፡ ችሎት በአቤቱታ ብቻ አይዘጋም፡፡ በማስረጃ ባልተረጋጋጠበት ሁኔታ ፍርድ ቤቱ ሊፈቅድ አይገባምና የአቃቤ ህግ አቤቱታ ውድቅ ይደረግልን፡፡›› የተቀሩት ሁለት ጠበቆችም በተመሳሳይ መልኩ የአቃቤ ህግን አቤቱታ ተቃውመዋል፡፡

የቀድሞ አንድነት አመራር የነበረው አቶ ዳንኤል ሺበሺም እጁን በማውጣት እንደምንም ካስፈቀደ በኋላ፤ ‹‹ሞት የሚያስቀጣ ክስ ቀርቦብን ጉዳያችን በዝግ መታየት የለበትም፡፡ በአደባባይ ሊታይ ይገባል፤ እናንተ ብቻ አይደላችሁም ፈራጆች፤ ሁሉም ይፍረድ፡፡ ሁሉም ይፈርዳል›› ብሏል፡፡

አቶ ሀብታሙ አያሌውም እንዲናገር ጠበቃ ተማም ለዳኞቹ ተናግረው ሀብታሙ ‹‹አቃቤ ህግ ክስ ሲመሰርትብን በዝርዝር የምስክርችን ስም አልገለጸም፡፡ እኛ ዋስትና ተከልልለን በእስር ላይ ነው የምንገኘው፡፡ ምስክሮችን ልናውቅ የምንችልበት ዕድል ዝግ ነበር፡፡ ዛሬ ገና ነው በከፊል ምስክሮችን እዚህ ያየናቸው፡፡ አቃቤ ህግ ‹ምስክሮቼ ዛቻ ደረሰባቸው፣ ተደበደቡ› ካለ ሊጠየቅ የሚገባው እሱ ነው፡፡ ማነው በጀርባ ያለው? እኛ ከእስር ቤት ሆነን እንዴት ብለን ልናስፈራራ እንችላለን? ይሄ ከአየር ላይ የመጣ ፍረጃ ሲሆን የተፈጸመ ነገር ካለ በግልጽ ይታይ፡፡ የተባለው ነገር በማስረጃ ቀርቦ እንጂ በግምት ሊሆን አይገባም፡፡ ፍርድ ቤቱ ‹በዝግ ችሎት ሂደቱ ይታይ› ብሎ የሚወስን ከሆነ ዛሬውኑ የምትፈርዱብንን ተቀብለን ለመመለስ ዝግጁ ነን፡፡ አቃቤ ህግም ሆነ እናንተ የግፍ እስረኞች መሆናችንን ታውቃላችሁ ብለን እናስባለን፡፡›› ሲል ተናግሯል፡፡

ሶስቱም ዳኞች ‹‹የአቃቤ ህግን አቤቱታና በተከሳሾች በኩል የቀረበውን አስተያየት በጽ/ቤት ተመካክረን ተመልሰን እንወስናል›› ብለው ከችሎት ወጥተው ከ30 ደቂቃ በኋላ በመመለስ ጉዳዩን መመርመራቸውን የቀኝ ዳኛው ገልጸው፤ ችሎት በዝግ የሚታይበትን ሁኔታ በህገ-መንግሥቱና በሌሎች ህጎች ላይ የተደነገጉትን ፍሬ ነገሮች በመዘርዘር ‹‹የአቃቤ ህግን አቤቱታ በማስረጃ ያልተደገፈ በመሆኑ አልተቀበልነውም፤ የምስክሮች ስምና ቃል ግን በህተመት እና በኤሌክትሮኒኪስ ሚዲያ እንዳይዘገብ ወስነናል›› የሚል መልስ ከሰጡ በኋላ ምስክሮችን ወደማድመጥ ሂደት ገብተዋል፡፡ የቃቤ ህግን ምስክሮች የማድመጥ ሂደት እስከፊታችን ሐሙስ ሰኔ 04 ቀን 2007 ዓ.ም ዕለት ድረስ እንደሚዘልቅ ዳኞች ተናግረዋል፡፡

The post በዝግ ችሎት ይሁን/ አይሁን በሚል ከርክር ያስነሳው እና በሚዲያ የምስክሮች ቃል እንዳይዘብ የተከለከለው የእነሀብታሙ፣ አብርሃ …የፍርድ ቤት ዘገባ appeared first on Zehabesha Amharic.

በህዝቡ ላይ ያላቸው እምነት እያሽቆለቆለ በመመጣቱ በክልሉ ላይ የሚገኙት የመንግስት ድርጅቶች በልዩ ሃይል እንዲጠበቁ ማድረጋቸውን ተገለፀ:: የትህዴን ራድዪ ምንጮቹን ዋቢ አድርጎ ባሰራጨው መረጃ መሰረት ግንቦት 16/2007 ዓ/ም የተካሄደውን አስመሳይ ምርጫ የአማራ ክልል ህዝብ በተገለፀው ግዜያዊ ውጤት ባለመርካቱ የተነሳ ድምፃችንን ተሰርቀናል በማለት እየገለፀ መሆኑና የክልሉ ካድሬዎች ግን ህዝቡ ተቃውሞ ሊያነሳ ይችላል የሚል ትልቅ ስጋት ስለፈጠረባቸው በክልሉ የሚገኙት እንደ ሱር ኮንስትራክሽን፤ ባንኮች፤ ቴሌና የመሳሰሉት ድርጅቶችን ቀደም ሲል በህጋዊ መንገድ ተቀጥረው ሲሰሩ የነበሩ የጥበቃ ሰራተኞችን በማባረር ልዩ ጥበቃ ተብለው በሚታወቁ ታጣቂዎች እንዲጠበቅ እያደረጉ መሆናቸውን ለማወቅ ተችሏል::

ይህ አይነቱ በታጣቂ ሓይሎች ተደርጎ ህዝቡ ዓመፅ እንዳያካሂድ ተብሎ የሚደረግ የተጠናከረ የጥበቃ አካሄድ በአማራ ክልል ብቻ ሳይሆን በመላው ያገራችን አካባቢዎች ውስጥ ለውስጥ እየተሰራበት እንደሆነ። መረጃው አክሎ አስርድቷል፣

The post በአማራው ሕዝብ ላይ እምነት ያጣው ብአዴን በስጋት ምክኒያት የመንግስት ድርጅቶች በልዩ ኃይል እንዲጠበቁ ማስደረግ ጀመረ appeared first on Zehabesha Amharic.

ለኢትዮጵያ አየር ኃይል ቀናዒነት ስላለኝ በቅርብ እርቀት እከታተላለሁ ። ከአባላቱም ጋር በስደት የቅርብ ወዳጅነት መስርቼ ከልብ ትርታቸው ጋ የእኔን አዛምጄ ፣ በአዘኑበት አዝኜ ፣ ሲደሰቱ ተደስቼ ለማንኛውም ጥሪያቸው በግምባር ቀደምትነት ምላሽ በመስጠት በሁሉም ቦታ ታድሜ እነሆ ዘመናት ተቆጠሩ ።

እማውቀው – እኔ ከብዙዎቹ አንዱ እንደሆንኩ ነው ። የቀድሞው የኢትዮጵያ አየር ኃይል በብዙሃኑ ኢትዮጵያዊ ልብ ውስጥ በቁጭት አክብሮትና አድናቆትን እንደተጐናፀፈ ከትውልድ ትውልድ እያንፀባረቀ ቢመጣም ፤ የኋላ ኋላ ዕጣ ፋንታው ግን መበተን ፣ መሰደድ ፣ ያለ ፍርድ ለዘመናት መታሰርና ፣ ለሞት ፍርድ ተላልፎ መሰጠት ሆነ ። ይህም እንኳ ሳያግደው ዝናው በጠላቶቹም ጭምር ሳይቀር ከዳር እስከዳር እንደናኘ ዛሬም አለ ።

ታድያ ዛሬ የዚህን ታላቅ ወታደራዊ ተቋም ታሪክ በመፅሃፍ ተፅፎ ማየት በህይወት ላሉት ክብር ፣ ለሰፊው ህዝብ ማስታወሻ ፣ ለመጪውም ትውልድ መማሪያ መሆኑ የማንኛውም ቅን ዜጋ ህልም ነው ፤ ለአባላቱና ለቤተሰቦቻቸውም ደግሞ ኩራትና እፎይታ ነው ።

ለዚህም ነበር ይህንን ታላቅ አላማ ሰንቀው ለተንቀሳቀሱ የቀድሞው የኢትዮጵያ አየር ኃይል አንጋፋ አባላት በከፍተኛ ሁኔታ ድጋፍ የተሰጠው ። ድጋፍ በገንዘብ ፣ ድጋፍ በማቴሪያል ፣ ድጋፍ በሞራል …. ወዘተ ።

የታሪክ መፅሃፉን እውን ለማድረግ ለዘመናት ሲዳክሩ የነበሩት ፣ በአየር ኃይሉ ውስጥ ቀደምትነት ያላቸው የተከበሩ ፣ ስመጥርና ገናና የመሆናቸውን ያክል ፤ አጨራረሱ ላይ ግን በፊት አውራሪነት በኢትዮጵያችን እየተለመደ የመጣው የገዢው ስርዓት ተዋላጆች ዋነኛ ባለቤት እየሆኑ የብዙሃኑን ቀና ግምት ወደ ትዝብት ፣ ሃዘንና ጥርጣሬ የወሰደ አልነበረም ብሎ መደምደም አይቻልም ።

ከዚሁ ጋር ተያይዞም የመፅሃፉ ይዘት በምን መልኩ ይቀርብ ይሆን የሚለው ከአገር ቤት እስከ ዲያስፖራው የቀድሞው አባላቱ መካከል የተለያየ ሃሳብ ከየአቅጣጫው ተነስቶ በመግባባትም ፣ ባለመግባባትም እንደተናጠ ነበር መፅሃፉ ከመደብር ሳይሆን በውስጥ አወቆች እዚህ ደጃችን የደረሰው ።

ስለዚህ የጥያቄውና የውይይቱ መሰረተ ሃሳብ ለምን የአየር ኃይሉ የታሪክ መፅሃፍ ተፃፈ የሚል አይመስለኝም ። በፍፁም አደለምም ። የተወሰኑ ግለሰቦች ግን  ለምን የአየር ኃይል ታሪክ ተፃፈ የሚል ጥያቄ እንደተነሳ አስመስለው ለማቅረብ ሲታገሉ በቅርብ አስተውያቸዋለሁ ።  ጥያቄው ለምን መፅሃፉን ወደ ጠላት ጉያ ከተቱት (ምክንያቱም የአየር ኃይልን ቁስልና ጥቃት ለመግለፅ አመቺ ቀጠና ስላልመረጡ) ነው እንጂ ለምን ታሪኩ ተፃፈ አይደለም ብዬም ደጋግሜ አስረድቻቸውም ይህንን ይዘሉታል ። ስለዚህ ሆን ተብሎ የሚሰራ ነገር አለ ማለት ነው ።

እንደ ግለሰብ ማንኛውም ሰው ፖለቲካዊም ሆነ ሃይማኖታዊ ወዘተ አመለካከቶች ሊኖሩት ይችላል ። ይህም ሊከበርለትና ሊበረታታም ይገባል ። ሆኖም ግን የዚህ የኢትዮጵያ አየር ኃይል ታሪክ አካሎች የኢትዮጵያ አየር ኃልይ አባላት ናቸው ። ባለቤቱ ደግሞ የኢትዮጵያ ህዝብ ነው ። እንግዲያውስ በዚህ መፅሃፍ ዝግጅት ዙርያ የተለያየ ሃሳብ ቢነሳ ሊደመጥና ከግንዛቤ ውስጥ ገብቶ ትኩረት ተሰጥቶት በሃሳብ ተፋጭቶም ነጥሮ ሊወጣ ይገባዋል ፤ ለመፅሃፉም ግብዓት አስተዋፅዖው ቀላል አይሆንም ፤ የታሪኩንም ሙልዓዊነት ሲያዳብረው ተዓማኒነቱንም ከፍተኛ ያደርገዋል ። ይህንንም ስል እንዲያው መቋጠሪያ በሌለው ውዝግብ ውስጥ ገብቶ መቧቸሩ አስፈላጊ ያለመሆኑን እየተረዳሁ ቢያንስ ግልፀኝነትና ታማኝነት በተሞላበት ሁኔታ በተደራጀ መልኩ (በየአካባቢው) በቡድን ኰፒውን የማየትና ሃሳብ የመለዋወጥ ዕድሉ ሊኖር በተገባ ነበር ። አለፍም ሲል በእድሜም ሆነ በልምድ የተከበሩ የሰራዊቱ አባላት እንደዚህ አይነቱን የግራ ቀኝ የሃሳብ ፍጭት ሃላፊነት ወስደው ማወያየትና ሁሉንም በተቀራረበ ግንዛቤ ሸክፎ በአንድነት እንዲጓዝ ማድረግ ታሪክ የጣለባቸው ትልቅ ሃላፊነት መሆን በተገባው ነበር ።

ለመሆኑ ችግሩ ምንድነው ? ለምንስ ወደ አላስፈላጊ ጭቅጭቅ በሚል መሸፈኛ እነዚህ ከስርዓቱ ጋር ወስደው ያጣበቁን ሰዎች የፈለጉትን ለማድረግ በር የሚከፍት አካሄድ ተመረጠ ? ትላልቅ የሚባሉት ሰዎችስ ሃላፊነት በሚሰማው መልኩ መሃል ገብተው ማወያየትና መዳኘት ለምን ወኔ ከዳቸው ? ይህ ሃላፊነት ተወስዶ ቢሆን ኖሮ ቢያንስ ዛሬ ላይ ለተነሳው የክህደት ጥያቄ ባልተጋለጠን ነበር ።

አገራችን ኢትዮጵያ በረዥም ዘመን ታሪኳ ውስጥ አሁን እንዳለችበት ጊዜ ችግር ገጥሟት አያውቅም ። ለእናት አገራቸው ደከመን ሰለቸን ሳይሉ በሙያቸው እያገለገሉ ሲዋደቁ የነበሩ ፣ ጊዜው በደረሰበት ቴክኖሎጂ የታነፁ ፣  በአፍሪካ ግምባር ቀደሙን አየር ኃይል የአኩሪ ገደል ባለቤት ያደረጉ ፣ ለኢትዮጵያ አየር መንገድ ፣ ለኢትዮጵያ ሲቪል አቬየሽን ጥንስስና መሰረት የጣሉ ፣ ለተለያዩ ሲቪል ተቋማትና አምራች ድርጅቶች አመራር መፍለቂያ የሆኑ ፣ በጤና ፣ በስፖርት የአገሪቷን ስም በዓለም እንዲናኝ ያደረጉ ወዘተ  ታላላቅ ሰዎች ሁሉ ሲዋረዱና እንዲሸማቀቁ ሲደረግ በዓይናችን እንድናይ የተገደድንበት ዘመን ላይ ነን ያለነው ።

በኢትዮጵያ የአብዮት ዘመንም ተነሳ ተራመድ ብለው በግንባር ቀደምትነት የህዝብን የለውጥ ፍላጐት በመምራት የህዝብ ዕምባ ጠባቂ በመሆን ያገለገሉ ፤ ረዥሙ የእርስ በርስ ጦርነትም ማብቂያ ይበጅለት ብለው በግንቦት 8፣ 1981 ብርቅዬና ውድ አመራሮቻቸውን የገበሩ ፤ ለእናት አገሩ ዘብ በመቆሙና በማገልገሉ ጀግኖቹ አባላቱ ተዋርደው ፣ ታስረው ፣ ተሰደው ፣ ተገልለውና ተሸማቀው እንዲኖሩ የተደረገበት ። የሞት ፍርድ እንኳ ሳይቀር የተበየነበት ዘመን ነው ።

ዛሬም እንኳ ይህቺን ፅሁፍ እየጫጫርኩ ባለሁበት አጋጣሚ የግንቦት 20 ድል እየተከበረ ስለ ጨፍጫፊው የኢትዮጵያ አየር ኃይል ሲያላዝኑ ይሰማል ። ሌላው ቢቀር በአንድ ወቅት አየር ኃይሉን እንዲጐበኙ ለተደረጉት አርቲስቶች እንዳሉት የሞተ ፣ የተማረከ ፣ የተንኰታኰተና የተሽመደመደ አየር ኃይል እንደተረከቡና ዛሬ ግን እነሱ አየር ኃይሉን ከፍተኛ ደረጃ እንዳደረሱ ሲገልፁ መስማት ምንኛ ያማል ? እነዚህ የመፅሃፉ አዘጋጆች እንደዚህ አይነቱ የመንግስት ዘለፋ ሊሞቃቸውም ሆነ ሊበርዳቸውም እንዳልቻለ ማስተዋል ገረሜታን መፍጠሩ አልቀረም ።

ታድያ ዛሬ መነሻው በተድበሰበሰ ሁኔታ ተጀቡኖ ፣ በአሳዳጆቹ ዳንኪራ ቤት (ሸራተን) በተሰጠ የችሮታ ድግስ የተጀመረው የመፅሃፍ ዝግጅት ፣ የሌላውን ሃሳብ ባለማዳመጥ በድንገት የምረቃው ዜና አሁንም በአሳዳጆቹ አጋፋሪነት መሰማቱ ከፍተኛ ሃዘንና ድንጋጤ ቢፈጥር ምን ይገርማል ? ክህደትስ ነው ቢባል ምን ያጠራጥራል ?

ደግሞስ የመፅሃፉ አወጣጥና አካሄድ አላግባብ በማን አለብኝነት ብሎ መተቸት ከመፅሃፉ ይዘት ጋር ምን ያገናኘዋል ? አዎ ወደ አይቀሬው የመፅሃፉ ይዘት ወደድንም ጠላንም እንገባለን ! አወጣጡ ግን የተሽመደመደ ፣ በክህደት የተሞላ ፣ ለአፍራሾቹ በበቂ ሁኔታ ምላሽ ሊሰጥ የማይችል መሆኑን በድፍረት እናገራለሁ ። ወደፊት በመፅሃፉ ባህሪና ይዘት ላይ ብዙ ለማለት እንድችል ከወዲሁ ይህንን ሳልጠቁም ማለፍ ስላልፈለኩ ነው ።

አዲስ

ከሲልቨር ስፕሪንግ

The post ገዳይና ሟች – አየር ኃይልና ህውሃት (ከ አዲስ) appeared first on Zehabesha Amharic.

ግርማ ሠይፉ ማሩ

girmaseifu32@yahoo.com

(ግርማ ሰይፉ)

ሰሞኑን ልብ አውልቁ በዝቶዋል፡፡ አማራጭ በሌለው ምርጫ ተብዬ ውስጥ ምን ይጠበቅ እንደነበር ግን አልገባኝም፡፡???? በኢትዮጵያ ፖለቲካ ላይ የሚፈላሰፉ በትምህርታቸው የገፉ የሚባሉ የሀገራቸውን ፖለቲካ ቢያንስ በዚህ ዓመት ምን ምን ክንውኖች እንዳሰተናገደ ያለማወቅ  የአባት ሆኖ የሰው ልብ ያወልቃሉ፡፡ ዋነኛው በምርጫ ያለመወዳደሪ የአደባባይ ሚስጥር ሆኖ እያለ እንዴት ነው ውጤት ብለው የሚጠይቁኝ አሉ፡፡ አልተወዳደርኩም ሰል – ለምን? ከሌላ ፓርቲ ጋር አትሞክርም ነበር? በግል ለምን አልተወዳደርክም? ወዘተ የሚመስሉ አስቀያሚ ጥያቄዎች ይገጥመኛል፡፡ ለማነኛውም ይህ የግል ጉዳይ ነው እንደ አመጣጡ ይመለሳል፡፡

አሁን ጠቅላይ ሚኒስትር ማን ነው የሚሆነው? የሚለው ጥያቄ ደግሞ ሌላው አሰቂኝ ጥያቄ ሆኖ አግኝቼዋለሁ፡፡ ከተሳሳትኩ እታረማለሁ፡፡ ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ከመሞታቸው በፊት የተከበሩ አቶ ቡልቻ ደመቅሳን በአንድ ግብዣ ላይ ተገናኝተን አውርተን ነበር፡፡ አሁን በሚቀጥለው ምርጫ ስልጣን ከህውሃት ውጭ ለሌላ ይሰጣሉ ወይ?  ብለው ጠይቀውኝ ነበር፡፡ በእኔ ግምት የአሁን ጠቅላይ ሚኒስትር በዚያን ጊዜ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር በአቶ መለስ ስልጣን ሊሰጣቸው እንደሚችሉ ያለኝን ግምት ነገርኳቸው፡፡ ይህን ያልኩበትን ምክንያትም አብራርቼ አስረዳሁ፡፡ እንዲህ ብዬ፤ አቶ ሀይለማሪያም ደሳለኝ ስልጣን ቢሰጣቸው እና ያለ አግባብ (ማለትም መለስ ከጀርባ ሆነው ከሚሰጡት መመሪያ ውጭ) ቢንቀሳቀሱ በደቡብ ውስጥ ባለው የስልጣን ስሪት ምክንያት ወላይታን በሲዳማ ማውረድ ከባድ አይደለም፡፡ የፓርቲያቸውን ስልጣን በማሳጣት ጠቅላይ ሚኒስትርነቱን ይቀማሉ፡፡ በሌላ በኩል ለኦሮሞ የጠቅላይ ሚኒሰትርነት ቦታ ለመስጠት የኦህዴድ/ኦሮሞ የፕሬዝዳንት ቦታ መልቀቅ የግድ ይላል፡፡ እሱን ቢያደርጉ እንኳን ይህን ከፍተኛ ስልጣን ለኦሮሞ በመስጠት የህውሃትን ዋነኝነት ማስጠበቅ አስቸጋሪ ነው፡፡ እንደ ቀልድም መቀበል አይቻለም፡፡ ይህን ስልጣን ከዋነኞቹ አባል ፓርቲዎች ለአማራ ተወካይ ነኝ ለሚለው ብአዴን መስጠት አንዱ አማራጭ ቢሆንም ይህ ደግሞ አሁንም ይህች ሀገር ለአማራ ተመልሳ ተሰጠች የሚል የብሔረተኞች ዘማቻና ጫጫታ ይከፈታል (በግሌ ይህች ሀገር  የአማራ ነበረች የሚል እምነት የለኝም-የአማራ ገዢ መደብ በሚል ትንታኔም አላምንም)፤ በዋነኝነት ከትግራይ እና ኦሮሞ ፖለቲከኞች፡፡ ሰለዚህ ኢህአዴግ ያለው አማራጭ በቀላሉ ሊቀበለው ለሚችለው ወጥነት ለሌው ደቡብ በሚል አቅጣጫ ለተደራጃው ቡድን ወኪል መስጠት ግድ ነው፡፡ የሚል መልስ ስጥቻቸው ነበር፡፡

አሁንም ይህን አመክንዮ የሚያስቀይር ምንም ነባራዊ ሁኔታ የለም፡፡ ይህንኑ መስረት አድርጌ የቀጣዩ አምስት ዓመት ጠቅላይ ሚኒስትር በምንም መልኩ በአቶ ሀይለማሪያም ደሳለኝ ስም መቆየቱ የግድ ነው፡፡ እራሳቸው እንዳመኑት በግላቸው የሚወስኑት ነገር የለም፡፡ የቀድሞ ጠቅላይ ሚኒስትር እንደዚሁ ነበር ውሳኔ የሚሰጡት የሚለውን ፌዝ ትተን ማለት ነው፡፡ አንድ ምሳሌ ላቅርብ፡፡ የእድገትና ትራንስፎርሜሽን እቅድ በምክር ቤቱ ሲቀርብ አቶ ሶፊያን አህመድም ሆነ የብሔራዊ ባንክ ገዢው በማያውቁት ሁኔታ የወለድ ምጣኔ፣ የሀገር ውስጥ ቁጠባን ለማሳደግ ይረዳሉ ያሉትን ሀገራዊ የማክሮ ኢኮኖሚ ውሳኔዎችን ይፋ አድርገዋል፣ ሟቹ ጠቅላይይ ሚኒስትር የግል ሰራተኞች ጡረታ የመሳሰሉትን በከፍተኛ ደረጃ ምክክር የሚጠይቁትን ነጥቦች በእጅ በተፃፈ ማስታወሻ መጥተው ነው ይፋ ያደረጉት፡፡ ይህ ከመሆኑ አንድ ቀን ቀደም ብሎ አቶ ሶፊያ በምክር ቤት ስለቁጠባም ሆነ ሌሎች ውሳኔዎች የሰጡት መልስ በተለየ ሁኔታ ነበር፡፡ ለማነኛውም አቶ መለስ ዜናው በራሳቸው የቆሙ ያመኑበትን አማክረው ይሁን ሳያማክሩ የሚወስኑ እንደነበር ፀሃይ የሞቀው ሀቅ ነው፡፡

ለማነኛውም አቶ ሀይለማሪያም በራሳቸው የሚወሰኑት ነገር ከሌለ፤ ውሳኔ የሚወሰኑት በቡድኖች ፍላጎት መሰረት ነው ማለት ነው፡፡ ይህ ደግሞ የቡድኖች ጥቅም እስከተጠበቀ እርሳቸውን ማንሳት ከጥቅሙ ጉዳቱ ያመዝናል ብዬ ነው የምወስደው፡፡ አቶ ሀይለማሪይም ደሳለኝ ከስልጣን ቢነሱ ማን ይተካል? መቼም ኢህአዴግ ኦሮሞ ጠቅላይ ሚኒስትር በኦሮሞ ፕሬዝዳንት ላይ ደርቦ ይስጣል ተብሎ አይጠበቅም፡፡ ኦህዴድ የዚህን አምስት ዓመት ሳይሆን የሚቀጥለውን ጊዜ ጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታ እፈልጋለሁ የሚለውን ምልክት የሚያሳየን ዶክተር ሙላቱ ተሾመ የዛሬ አራት ዓመት ለድጋሚ ፕሬዝዳንትነት እንዳይወዳድሩ በማድረግ ይህችን ቦታ ለአማራ ወይም ለሌላ ብሄር እንዲሰጥ ያደረገ እንደሆነ ነው፡፡ ከአማራ ውጭ ፕሬዝዳንትነቱን ከያዘ ጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታ በኢህአዴግ ውስጥ አማራና በኦሮሞ ወኪል ነን በሚሉት መሃከል ሸሚያ የሚደረግበት ይሆናል፡፡ ይህ ደግሞ የሁለት ዝሆኖች ጥል ስለሚሆን የሚጎዳው ብዙ ነው፡፡

ህውሃት ከአሁን በኋላ የኢህአዴግ አባል ድርጅቶች በዙር ይህን ወሳኝ ቦታ ሳይዙ ደግሜ እይዛለሁ ካለ በግንባሩ ውስጥ ያለውን የእኩልነት (የእውሸትም ቢሆን) መንፈስ በመፃረር በግልፅ ጌታ ነኝ እንዳለ ስለሚቆጠር ተረኞች ዝም ሊሉ አይችሉም፡፡ በተለይ በኦሮሚያ ውስጥ ያቆጠቆጠው መካከለኛ አመራር የሚባለው ቡድን ይህን በዝምታ የሚመለከት አይመስለኝ፡፡ እግረ መንገዳችን ኢትዮጵያ የምትባል ሀገር በኢህአዴግ አገዛዝ ውስጥ እስካለች ጊዜ ድረስ በሀገር ፍቅርና ችሎታ ጠቅላይ ሚኒስትር የሚኮንበት እድል የለም፡፡ በተለይ የኢህአዴግ አባል ድርጅት ያልሆኑ ሀጋር በመባል የሚታወቁት በሚኒስትር ዴኤታ ወይም ከፍ ሲል ብዙ ትርጉም የሌላቸው የሚኒስትር ቦታ ከመያዝ በዘለለ ይህችን ወሳኝ የጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታ የሚያገኙበት አንድም መስመር የለም፡፡ ጋምቤላ፣ ሶማሌ፣ አፋር፣ ወዘተ ሆኖ ጠቅላይ ሚኒስትር መሆን የሚታሰብ አይደለም፡፡ በነገራችን ላይ በደቡብ ውስጥም ቢሆን በወላይታ ጠቅላይ ሚኒስተር መሆን የተነሳ ስልጤም፣ ጉራጌም፣ ከፍቾም፣ ሲዳማ ወዘተ ድርሻውን አግኝቶዋል ተብሎ ቢታሰብ ልክ አይመጣም፡፡ ለማነኛውም ደቡብ ደርሶታል፡፡

በቀጣዩ አምስት ዓመት ኢህአዴግ ከዚህ ዓይነት ቅርቃር ለመውጣት የሚያስችለው የሰነ ልቦናም ሆነ የሞራል ዝግጅት ያደረገ ግንባር አይመስለኝም፡፡ በእኔ እምነት ይህን መቶ በመቶ የምርጫ ውጤት የመጨረሻው እንዲሆንለት ለማድረግ ሀጋር ፓርቲዎችን ያሳተፈ የሀገር ሀቀፍ ፓርቲ ምስርታ እቅድ በፓርቲው ውስጥ አዘጋጅቶ መተግበር ይኖርበታል፡፡ የሀገር መሪ በኮታ በአባል ፓርቲ በዙር ሳይሆን በችሎት መሆኑን የሚያሳይበት መስመር ማሰየት ካልቻለ ችግሩ ውሎ አድሮ ዘወትር የሚያሟርቱት ሀገር መፍረስ ሊሆን ይችላል፡፡

ቸር ይግጠመን

The post ቀጣዩ ጠቅላይ ሚኒስትር ማን ነው? (ግርማ ሠይፉ ማሩ) appeared first on Zehabesha Amharic.

ከሰማያዊ ፓርቲ ብሔራዊ ምክር ቤት የተሰጠ መግለጫ

ገዥው ፓርቲ የ2007 ዓ.ም አጠቃላይ ምርጫን የመንግስትን መዋቅርና ኃብት ያለገደብ በመጠቀም የዜጎችን በነፃነት የመምረጥ መብት በመዋቅር በማፈን አሸናፊ ሆኖ ለመውጣት እጅግ በርካታ ህገ ወጥ ተግባራት ሲፈፅም ቆይቷል፡፡ በዚህ ዓይነቱ የለየለት የውንብድና ስራ ተቃውሞ ያላቸው ዜጎች በመንግስት ላይ ያላቸውን ቅሬታ የሚያባብስ ሊቢያ ውስጥ በስደት ላይ በሚገኙ በኢትዮጵያውያን ላይ አረመኔው የአይ ኤስ አይ ኤስ ቡድን የፈፀመው አሰቃቂ ግድያን አስመልክቶ መንግስት የሰጠው ኃላፊነት የጎደለው ምላሽ በቋፍ ላይ የነበረውን የሕዝብ ተቃውሞ እንዲገነፍል አድርጎታል፡፡ ሚያዚያ 14 ቀን 2007 ዓ.ም አረመኔው የአይ ኤስ አይ ኤስ ቡድን በዜጎቻችን ላይ የፈፀመውን አሰቃቂ ግድያ ለመቃወም መንግስት በጠራው ሰልፍ ላይ በራሱ በመንግስት ላይ ተቃውሞ ያሰሙ ዜጎችን በእለቱ በአሰቃቂ ሁኔታ በኃይል ከመደብደብና ከማዋከቡም በተጨማሪ ይህንን ተቃውሞ አነሳስተውብኛል ብሎ ያሰባቸውን በቦታው ያልተገኙ ዜጎችን ጨምሮ ስጋት አድርጎ የሚቆጥራቸውን የሰማያዊ፣ የቀድሞው አንድነትና መኢአድ አባላትን እንዲሁም ሌሎች ወጣቶችን በገፍ አስሯል፡፡ በሐሰት ክስ የታሰሩ ወጣቶችን ከስርዓቱ አፈና ያልተላቀቁት ፍርድ ቤቶች እንኳን በነፃ ሲለቋቸው የገዥው ፓርቲ ደህንነቶች በህገ ውጥ መንገድ እንደገና እያፈኑ አስረዋቸዋል፡፡

በአሁኑ ወቅት በርካታ የሰማያዊ፣ የቀድሞው አንድነትና መኢአድ አባላትን እንዲሁም ሌሎች ወጣቶች በሰልፉ ሰበብ ታስረው በካድሬዎችና ደህንነቶች የሐሰት ምስክርነት እየተወነጀሉ ይገኛሉ፡፡ በሌሎች ላይም ተመሳሳይ ክስና የሐሰት ምስክርነት እየተዘጋጀ ከመሆኑም በላይ ስርዓቱ በለውጥ ፈላጊ ወጣቶች ላይ ተመሳሳይ እርምጃ በመውሰድ ትግሉን ለማዳከም ከፍተኛ ጥረት እያደረገ ነው፡፡

በሌላ በኩል ምርጫውን በሕገ ወጥ መንገድ ለማሸነፍ ቀድሞ ያሰበው ገዥው ፓርቲ ውጤቱን ተከትሎ ተቃውሞ ሊያስነሱብኝ ይችላሉ ያላቸውን የሰማያዊ፣ የቀድሞው አንድነትና መኢአድ አባላትን ከየክፍለ ሐገሩ አድኖ በማሰር ተቃውሞውን ለማዳፈን እየጣረ ይገኛል፡፡ በተለይ በምርጫ ቅስቀሳ ወቅት የስርዓቱ ካድሬዎች የሰማያዊ ፓርቲን ፖስተሮች በማባዛት ባልተፈቀዱ ቦታዎች በመለጠፍ ይህንን ያደረጉት የሰማያዊ ፓርቲ አባላት እንደሆኑ በማስመሰል የፓርቲውን ስም ለማጉደፍና አባላቱንም ለማጥቃት ተጠቅመውበታል፡፡ በሕጉ መሰረት ቅስቀሳ ያደረጉ የሰማያዊ ፓርቲ አባላት እንዲሁም ዕጩዎች ለእስርና ለድብድብ ተዳርገዋል፡፡ አሁንም በሰልፉ ሰበብና በምርጫው ወቅት ጠንካራ ታዛቢ በመሆናቸው አሊያም በሰላማዊ ትግሉ ስጋት ይሆኑብኛል ያላቸውን በርካታ ወጣቶችን እያሳደደ በማሰር ላይ ነው፡፡

ገዥው ፓርቲ መቶ በመቶ አሸንፌአለሁ እያለ አሁንም ድረስ በሰማያዊና በሌሎች ፓርቲዎች አባላት እንዲሁም ሌሎች ወጣቶች ላይ ይህን ሁሉ እስር፣ ወከባና በደል እየፈፀመ የሚገኘው በሕዝብ ልብ ውስጥ እንደሌለ፣ በጥርነፋ እና በማጭበርበር አሸነፍኩ ቢልም እውነታው ግን ሕዝብ እንዳልመረጠውና የሕዝብንም ጥያቄ መመለስ እንደማይችል ስለተረዳ ነው፡፡ ይሁንና ይህ አፈናና እስር እስካሁን የተዳፈነውን ምሬት ይበልጡን በማባባስ ሕዝብን ለተቃውሞ ያነሳሳዋል እንጅ የስርዓቱን አጭበርባሪነት ሊሸፍን አይችልም፡፡ ከምንም በላይ ስርዓቱ ከጊዜ ወደ ጊዜ እያባሰው በሄደ የጭቆና አገዛዝ ህዝብን ለማንበርከክ የሚያደርገው መፍጨርጨር ሐገራችንን ወደ አልተፈለገ አቅጣጫ እንዳይወስዳት ከፍተኛ ስጋት ፈጥሮብናል፡፡

በመሆኑም ስርዓቱ የሕዝብን ተቃውሞ ለማዳፈንና የነፃነት ድምፅ የሚያሰሙ ወገኖችን ቅስም ለመስበር የሚያደርገው መሯሯጥ ብዙ በደልና መገፋትን ተሸክሞ የሚኖረውን የኢትዮጵያ ሕዝብ ለበለጠ ትግል እንዲነሳ ያደርገው እንደሆን እንጅ ሊያስቆመው እንደማይችል ሊረዳ ይገባል፡፡ ሕዝብ የደረሰበትን ሸፍጥ በትዕግስት ለማለፍ ቢሞክርም የገዥው ቡድን ተግባር ግን የጦር ጠማኝ ጀብደኝነትና ፀብ አጫሪነት ሐገራችንን ወደ አልተፈለገ አቅጣጫ ቢወስዳት ለሚመጣው ጥፋትና አለመረጋጋት ገዥው ቡድን በብቸኝነት ኃላፊነትን የሚወስድ መሆኑን ማወቅ አለበት፡፡

በመጨረሻም በሕገወጥ መንገድ በየእስር ቤቱ የሚማቅቁ አባሎቻችንና ንፁኃን ኢትዮጵያውያን በአስቸኳይ እንዲፈቱ እየጠየቅን በማንአለብኝነት አባሎቻችንን የሚያሳድዱ ካድሬዎችና ሰላዮች ከድርጊታቸው እንዲቆጠቡ አጥብቀን እንጠይቃለን፡፡

ሰኔ 1 ቀን 2007 ዓ.ም
አዲስ አበባ

The post ሰማያዊ ፓርቲ – እስርና አፈና የምርጫውን ችግር ሊሸፍን አይችልም!! appeared first on Zehabesha Amharic.

ሚካኤል ዲኖ ይባላል። የአዲስ አበባ ልጅ ነው። ከ1998 ዓ.ም ጀምሮ በተለያዩ ጋዜጦች እና የሬድዬ ፕሮግራሞች ፅሁፎችን በማቅረብ የጋዜጠኝነት ሙያን እንደተቀላቀለ መረጃዎች ያሳያሉ።

በ2002ዓ.ም በጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ በምትዘጋጀው ፍትሕ ጋዜጣ ላይ በሪፓርተርነት እና በዓምደኝነት እየሰራ፣ ጋዜጣዋ የተደበቀውን የመለስ ዜናዊ ሞት በማተሟ እስከተዘጋችበት ግዜ ድረስ አገልግሏል።

ከዚህ በኃላ በአስገራሚ ሁኔታ… “ልዕልና”፣ “አዲስ ታይምስ”፣ በመጨረሻም ፋክት መፅሄት ድረስ አንዱ ሲዘጋ ሌላ በመክፈት በተደረገው እልህ አስጨራሽ ትግል ውስጥ የሪፓርተርነትን ሚና በዋነኝነት፣ የአምደኝነትን ደግሞ በመጋቢነት እየተወጣ፤ በመጨረሻ ድርጅቱ በፍርድ ቤት ትእዛዝ ተወርሶ ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ የሶስት አመት የግፍ እስር እስኪበየንበት ድረስ ከሙያ አጋሮቹ ጋር ግዴታውን ሲወጣ ቆይቷል።

በፋክት መፅሄት ሪፓርተርነቱ የምርመራ ጋዜጠኝነትን በመጠቀም፣ በአፋር ክልል “መንደር ማሰባሰብ” በሚል ሽፋን በአዋሽ ዳርቻ የሚገኙትን ነዋሪዎች በማፈናቀል በርካሽ ዋጋ ለህንድ ካምፓኒዎች መሰጠቱን፣ የክልሉን በመሰረተ ልማት እጅግ ወደኃላ መቅረት እንዲሁም የተንሰራፋውን ሙስና አስመልክቶ ለዘጠኝ ሳምንታት በተከታታይ ለሕዝብ ይፋ ማድረግ በመጀመሩ፣ በራሱ እና በቤተሰቡ ላይ ከፍተኛ ጫና ቢደርስበትም እስከመፅሄቷ መዘጋት ድረስ ትረካውን አላቆመም። በ2006ዓ.ም “ሕዝብ እና ነፃነት” የተሰኘውን ጠንካራ ሂስ ያዘለ መፅሀፉ መታተምን ተከትሎ፣ የደህንነት ሀይሎች ክትትል እና የማእከላዊ ማስጠንቀቂያን እያስተናገደ ቆይቷል።

በመጨረሻም የአንድነት ለዴሞክራሲ እና ለፍትሕ (አንድነት) ፓርቲ ልሳን የነበረችውን ፍኖተ-ነፃነት ጋዜጣን በምክትል ዋና አዘጋጅነት በማዘጋጀት፤ የፓርቲው ህልውና እስካከተመበት ግዜ ድረስ አገልግሏል።

ጋዜጠኛው እንዲህ ባለው ፈታኝ አውድ ውስጥ በፅናት ሲታገል ቢቆይም፣ የደህንነቶቹን ጫና የመቁዋቁዋም ስላልቻለ እና በተለመደው የሽብርተኝነት ስያሜ ሊከስሱት እንደሆነ መረጃ በማግኘቱ፣ የሚያስተዳድራቸው ደካማ እናቱንና ተሰናብቶ የሚወዳትን አገሩን ጥሎ ለመሰደድ በቅቷል።

The post የጋዜጠኛውና የስደት ኑሮው appeared first on Zehabesha Amharic.

መነሻ አንድ

ለማለት መዘጋጀታቸው ሲሰማ ወጣቱ ድምፃዊ ራሱን ለማጥፋት እስከመወሰንየዛሬ ሶስት ዓመት ሳሚ በየነ የተባለ ወጣት ድምፃዊ በ1996 ዓ.ም የወጣውን የቅጂና የተዛማጅ መብቶች አዋጅን የዘነጋ አንድ አልበም አውጥቶ ነበር፡፡ አልበሙ መሉ ለሙሉ ድምፃዊ ኤፍሬም ታምሩን ቀደምት ተወዳጅ ዘፈኖች መሀከል 12 ያህሉን መርጦ በድጋሚ በማቀንቀን ለህዝብ ሲያቀርብ ድምፁ ከኤፍሬም ታምሩ ጋር ከመመሳሰሉ ጋር በተያያዘ በብዙዎች ዘንድ ተደማጭነትን ያገኘው በአጭር ቀናት ነበር፡፡ በየመገናኛ ብዙሃኑ ብቻ ሳይሆን በየታክሲውና በየሆቴሉ መደመጥ የጀመረው የሳሚ በየነ አልበም ተቃውሞ የመጣበት ግን ብዙም ሳይቆይ ነው፡፡

ተቃውሞው የመጣው ቀደምት ስራዎቹን በአዲስ መልክ ለማውጣት እንቅስቃሴ በጀመረው በድምፃዊ ኤፍሬም ታምሩ ብቻ ሳይሆን ከግጥምና ዜማ ደራሲያኑ ፤አሳታሚው ኤሌክትራ ሙዚቃ ቤትና ከሙዚቃ አቀናባሪውም ጭምር ነበር፡፡ አንድ ወር ባልሞላ ጊዜ አስር ሺህ ያህል ሲዲዎችን ማሰራጨት የቻለው ሳሚ በየነ ብቻ ሳይሆን ዘፈኖቹን መርጦ እንዲያቀነቅነው ያደረገው አሳታሚውና ፕሮውዲውሰሩ ኢቫንጋዲ ሪከርድስም ከቅጂና ተዛማጅ መብቶች ጥበቃ አዋጅ ጋር በተያያዘ ተቃውሞ የቀረበበት ወዲያውኑ ነበር፡፡ ያለ ምንም ፈቃድ ዘፈኖቹን ዘፍኖ ያወጣው ሳሚ በየነ በአዋጁ መሠረት በፍትሐብሔር ብቻ ሳይሆን በወንጀልም ከፍተኛ ሊባል የሚችል ቅጣት እንደሚጣልበት መነገር ሲጀምር ድምፃዊው ያልጠበቀው ችግር ውስጥ ገባ፡፡

ወጣቱ ድምፃዊ የኤፍሬም ዘፈኖችን አቀንቅኖ ካገኘው እውቅና የበለጠ ከባድ አጣብቂኝ ውስጥ ወደቀ፡፡ በቅጂና ተዛማጅ መብቶች ጥበቃ አዋጁ መሠረት የፈጠራ ስራዎቹ ባለቤቶች ወደ ፍርድ ቤት ለመሄድና ‹አቤት›የሚደርስ ከባድ ወሳኔ ላይ መድረሱ ተነገረ፡፡ ከቀናት በኋላም ዘፈኖቹን ከገበያ ላይ እንዲሰበስብ ማስጠንቀቂያ መሰጠቱን ተከትሎ አሳታሚውና ድምጻዊው ታትመው ህዝብ እጅ ያልገቡ ሲዲዎችን ከከተማ ላይ በመኪና ተዘዋውረው መሰብሰብ ጀመሩ፡፡ ጉዳዩን በሽምግልና ለመጨረስም በግጥም ደራሲው ይልማ ገ/አብ፤ እንዲሁም በዜማ ደራሲው አበበ መለሰ ወኪልና በኤፍሬም ታምሩ ማናጀር፤በኤሌክትራ ሙዚቃ ቤትና በሙዚቃ ቅንብሩ መሪ በነበረው ዳዊት ይፍሩ መኖሪያ ቤት ሳሚ በየነ አዛውንት እናቱንና ነፍሰ ጡር ባለቤቱን ይዞ በማለዳ በመገኘት ‹የይቅርታ› ምልጃ አቀረበ፡፡

ሁሉም ባለሙያዎች የነገሩን ከባድነት ባለመረዳት የተሰራ ስራ መሆኑንና የወጣቱን ድምጻዊ የወደፊት ህይወት ላለማበላሸት በሚል ሁሉም ይቅርታ አደረጉለት፡፡ እርግጥ ነው መኪናውን ሸጦ የተወሰነ ክፍያ ለደራሲያኑ መክፈሉ በወቅቱ ተዘግቧል፡፡

መነሻ ሁለት

ከጥቂት ሳምንታት በፊት በብስራት ኤፍ ኤም ላይ በሚቀርብው ‹ሁሉ አዲስ› በተሰኘው የመዝናኛ ፕሮግራም ላይ በእንግድነት የቀረበው አንጋፋው ገጣሚ ይልማ ገ/አብ ከኤፍሬም ታምሩ ጋር ስለነበረው ጓደኝነትና ስለ ስራዎቹ ተጠይቆ ሰፊ ጊዜ ወስዶ ነበር ያብራራው፡፡ በድምፁ ከሚያደንቃቸው አርቲስቶች መሀከል አንዱ ኤፍሬም እንደሆነ የጠቀሰው ይልማ ገና በ23 ዓመቱ ሲያገባም ሚዜው ከመሆኑ ጋር በተያያዘ ‹ወንድሜ› ነው ሲል ነበር የገለፀው፡፡ ይህንን የይልማን ገለፃ የሰሙ አንዳንድ አርቲስቶች ግን የይልማ አባባል የዛሬ ዘጠኝ ዓመት በ1998 ዓ.ም ኤፍሬም ታምሩ ካወጣው ‹ኋላ እንዳይቆጭሽ› አልበም ጋር በተያያዘ ከተፈጠረው ሁኔታ ጋር የማይሄድ እንደሆነ ይናገራሉ፡፡
በወቅቱ ኤፍሬም ታምሩ አዲሱን አልበም ለማውጣት የግጥምና ዜማ ስራዎችን ሲመርጥ እንደቀድሞ ብዙዎቹን የይልማ ገ/አብ ስራዎች አልመረጠም ነበር፡፡ ኤፍ
ሬም ካሴት ማውጣት ከጀመረበት ከ1974 ዓ.ም ጀምሮ በየካሴቶቹ ላይ አብዛኛዎቹን ግጥሞቹን የሰራለትና ለኤፍሬም እውቅናም መሠረት ከሆኑት ሰዎች መሀከል አንዱ የሆነው ይልማ በዚህ አልበም ላይ የተመረጠለት ግጥም አራት ብቻ ነበር፡፡ ያም ሆኖ ግን ኤፍሬም ከይልማ ግጥሞች መሀከል የወሰደውን ‹ሰው ነው መሠረቱ› በተሰኘው ግጥም ሃሳብ በመመሰጡ በሲዲው ላይ በልዩ ሁኔታ ጠቅሶ ነበር በስራው እርካታ እንዳለው የፃፈው፡፡ ኤፍሬም የተለያዩ የግጥምና ዜማ ደራሲያን ስራዎችን መርጦ ካቀነቀነና ቅንብሩ ካለቀ በኋላ ፖስተር ታትሞ አልበሙ የሚወጣበት ቀን ተቆረጠ፡፡ ሚያዝያ 1998 ዓ.ም፡፡ ለዚሁ ስራ አሳታሚና አከፋፋዩ ኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት ሁሌም እንደሚያደርገው የኤፍሬም ካሴት አልበም በወጣ በጥቂት ቀናት ውስጥ ከገበያ ላይ የመጥፋት ልምድ ስላለ ይህንን ችግር ለመቅረፍ በአንድ ጊዜ በርከት አድርጎ በማሳተም እጥረቱን ለመቀነስ ደፋ ቀና በሚባልበት ሰዓት አልበሙ እንዳይወጣ የሚያደርግ አንድ ነገር ተከሰተ፡፡

በአልበሙ ላይ አራት ዘፈን ብቻ በተመረጠለት በይልማ በኩል ይፋም ባይወጣ ‹ለምን› የሚል ጥያቄ መፈጠሩ አልቀረም ነበርና ቀደም ሲልም ‹ሰላም ልበለው አይንሽ› ከሚለው
አልበም ጀምሮ በ1988 እና በ1992 ዓ.ም ኤፍሬም ታምሩ ባወጣቸው አልበሞች ላይ ለሰራቸው ዘፈኖች የተከፈለው ክፍያ በአሜሪካ የታተመውንና የተሰራጨውን የሲዲ ክፍያ የማይጨምር ነበር፡፡ በመሆኑም ይህ አዲሱ አልበም ሊወጣና ሊሰራጭ የሚችለው የቀድሞዎቹ ስራዎቼ ክፍያ አንድ ላይ ከተከፈለኝ ብቻ ነው የሚል አቋም ያዘ ይልማ፡ ፡ ለዚሁም ብር ሁለት መቶ ሺ ጠየቀ፡፡ ጥያቄው የቀረበለት ኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት ጉዳዩን ወደ ኤፍሬም ታምሩ እንደመራው ጉዳዩን በቅርብ የሚያውቁ የቁም ነገር መፅሄት
ምንጮች ይናገራሉ፡፡ ኤፍሬም ለማውጣት የተዘጋጀበትን አልበም የግጥምና ዜማ ስራ የመረጠውና ያስቀረፀው አሜሪካ ሆኖ በመሆኑ ከይልማ ጋር በግጥም ስራው ዋጋ ላይ አልተነጋገረም ነበር፡፡ በመሆኑም አልበሙ አልቆ ተባዝቶ ለገበያ ሊቀርብ አፋፍ በደረሰበት ወቅትይልማየሁለትመቶሺብር የክፍያ ጥያቄ ማንሳቱ በኤፍሬም በኩል አልተዋጠለትም፡፡

ያም ሆኖ ኤፍሬም ማስታወቂያ ተነግሮ፤ ፖስተር ተለጥፎ፤ አድማጭ ከዛሬ ነገ ይወጣል እያለ የሚጠብቀው አዲሱ አልበሙ ላይ የተጋረጠውን የ ‹አይወጣም› ክልከላ ላይ አንድ ነገር ማድረግ ነበረበት፡፡ ያም ሆኖ ግን ‹ክፍያው ካልተፈፀመልኝ ግጥሜ በአልበሙ ውስጥ እንዳይካተት› የሚለውን ውሳኔ ለማስቀየር ከይልማ ጋር ተደራድሮ ከስምምነት ላይ መድረስ ኤፍሬም ‹ አልፈለገም› ይላሉ ምንጮች፡፡ ኤፍሬም የይልማ ሀሳብ ከኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት እንደደረሰው ያሰበው ነገር ቢኖር የይልማን ግጥም በሌላ ግጥም በመቀየር በዛው ዜማ መስራት ነበር፡፡የዚህ አይነት ፍላጎት እንዳለው በመግለፅም በአልበሙ ላይ ሌሎች የዘፈን ግጥሞችን ከፃፉለት ገጣሚያን መሀከል ሃብታሙ ቦጋለን በማስጠራት አዲስ ግጥም እንዲፅፍለት ለማድረግ ውሳኔ ላይ እንደደረሰ ይገልፃል፡፡ ሁኔታውን በቅርበት ይከታተሉ የነበሩ አርቲስቶች የኤፍሬምን ውሳኔ ለይልማ እንዲደርስ በማድረግ ጉዳዩን በሽምግልና ለመጨረስ በመሃል ይገባሉ፡፡ ጥረቱ ከቀናት በኋላ ተሳክቶ ይልማ ለዘፈኑ የሃያ ሺ ብር ክፍያውን ከኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት ተቀብሎ ‹ኋላ እንዳይቆጭሽ› የተሰኘው አልበሙ እንዲወጣ ይደረጋል፡፡ ‹በወቅቱ የዚህ አይነት ውሳኔ ላይ የደረስኩት የገንዘብ ሰው አለመሆኔን ለማሳየት እንጂ የገንዘብ ጉዳይ ቢሆን ኖሮ የአራት አልበም የሲዲ ሽያጭ ዋጋ ሳይከፈለኝ ሥራዎቹ ለአድማጭ ሳይደርሱ እንዲቀሩ ማድረግ እችል ነበር› ይላል ይልማ ያንን ወቅት በማስታወሰ፡፡

አዲሱ አልበም

ኤፍሬም ታምሩ እንደ ሌሎቹ አንጋፋ ድምፃውያን በርካታ ተወዳጅ ዜማዎችን ያቀነቀነ ድምፃዊ ይሁን እንጂ እንደ ሌሎቹ አርቲስቶች የጥንት ዘፈኖቹን በሲዲ አሰባስቦ አላሳተምም፡፡ በተለይም ከ1974 ዓ›ም እስከ 1988 ዓ.ም ድረስ የተጫወታቸው ዘፈኖች መሀከል የብዙዎችን ትዝታ የያዙት ዘፈኖቹ በካሴት ብቻ ያሉ በመሆናቸው ብዙዎች በሲዲ ተቀርፀው እንዲቀርቡ ሲጠይቁ ቆይተዋል፡፡ ኤፍሬም የጥንት ስራዎቹን ከመስራት ይልቅ አዳዲስ ዘፈኖችን በመስራት ላይ አተኩሮ በመቆየቱና የጥንት ስራዎቹን ችላ ማለቱ እንደ ሳሚ በየነ ላሉ መንታፊዎች ሊያጋልጠው እንደሚችል የጠረጠረ አይመስልም፡፡ በወዳጅ ዘመድ ጉትጎታ የድሮ ዘፈኖቹን በአዲስ መልክ መስራት የጀመረው ኤፍሬም አራት ዓመት ያህል የወሰደበት ሲሆን ዘንድሮ አልቆ ለህዝብ ለማድረስ ዝግጅቱ ተጠናቆ ነበር፡፡ ከሰራቸው ስራዎች መሀከል ›‹የድንገት እንግዳ› የተሰኘውን ነጠላ ዜማ ከተለቀቀ በኋላ ድጋሚ አልበሙ ለህዝብ ሊደርስ የሚችልበት ሂደት ላይ ችግር መፈጠሩ ተሰማ፡፡

ይልማ ገ/አብ በአዲስ መልክ ኤፍሬም ከሰራቸው 13 ዘፈኖች መሀከል አስሩ የይልማ ግጥሞች ናቸው፡፡ኤፍሬም በአጠቃላይ ከሰራቸው 130 ያህል ዘፈኖች መሀከል ምርጡን ሰብስቦ እንደገና ለመስራት ሲነሳ አስር ያህሉን ዘፈኖች የይልማ ስራዎችን ማድረጉ የይልማ ግጥሞች ምን ያህል በኤፍሬም ስራዎች ውስጥ ገዢ መሆናቸውን ያሳያል፡፡ ያም ሆኖ ኤፍሬም የድሮ ስራዎቹን ድጋሚ የመስራት ሀሳብ እንዳለው እንጂ የእሱን ስራዎች መርጦ ማቀንቀኑን ይልማ እንደማያውቅና ስራው ከተሰራ በኋላ እንደተነገረው ያስታውሳል፡ ፡ በመሆኑም ይልማ ቀደም ሲልም ያልተከፈለው የውጪ ሀገር የሲዲ ሽያጭ ክፍያ ዋጋ መኖሩን ከግምት በማስገባት አሁን ለመውጣት ከተዘጋጀው ሲዲላይለአንድዘፈንግጥም25ሺህብር በድምሩ 250 ሺህ ብር እንዲከፈለው ይጠይቃል፡፡ ይህ ካልሆነ ግን አልበሙ እንዳይወጣ ማስጠንቀቂያ ለኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት መስጠቱን ምንጮች ገልፀዋል፡፡

ኤፍሬም ከሰራቸው 13 ዘፈኖች መሀከል ቀሪዎቹ ሁለቱ የፀጋዬ ደቦጭ ድርሰት ሲሆኑ አንድ ደግሞ በህይወት የሌለው የተስፋዬ ለሜሳ ድርሰት ነው፡፡ፀጋዬ ግን ከወራት በፊት ለሁለቱ ዘፈኖች ግጥም በድምሩ 14 ሺህ ብር ከኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት መውሰዱን ምንጮች አመልክተዋል፡፡ ጉዳዩን በተመለከተ አንዳንድ ወገኖች የይልማ ገ/አብን ውሳኔ ተገቢና በወቅቱ የቀረበ ሲሉ ሌሎች አስቀድሞ ባልተስማማበት ሁኔታ ስራው አልቆ ለህዝብ ሊደርስ ሲል የዚህ አይነት እንቅፋት መፍጠር ተገቢ አለመሆኑን ይተቻሉ፡፡

ኤፍሬም በዚህ አልበም ከፍተኛ ክፍያ የሚያገኝበት ስለመሆኑ አያከራክርም፡፡ ቀደም ሲል እነ ይልማ እነዚህን ስራዎች ለካሴት ብቻ በሚል ሲሰሩ የተከፈላቸው ክፍያ ከአንድ ሺህ ብር እስከ ሶስት ሺህ ብር ብቻ ነበር፡፡ ኤፍሬምም በወቅቱ እነዚህን ስራዎች ሲሰራ ክፍያው ያን ያህል የተጋነነ አለመሆኑና ከአስር አስከ ሃያ ሺህ ብር ካሴቱን ይሸጥ እንደነበር ይነገራል፡፡
ከዛሬ ሃያና ሃያ አምስት ዓመታት በፊት የተሰሩት እነዚህ ተወዳጅ ስራዎችን በድጋሚ ኤፍሬም ሲሰራቸው ከፍያው ከ10 እጥፍ በላይ ስለመሄዱ ይነገራል፡፡ ኤፍሬም ይህንን የድሮ
ዘፈኖቹን በድጋሚ ሰርቶ ለማውጣት ከኤሌለክትራ ሙዚቃ ቤት ጋር አደረገ የተባለው ስምምንት በቃል የተደረገ ቢሆንም ኤፍሬም ሙሉ የባንዱን ወጪ ችሎ ዘፈኖቹን መርጦ ሰርቶ ማስተሩን ለማስረከብ ሲሆን ኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት ማስተሩን ሲረከብ ለግጥምና ዜማ ባለሙዎች ተገቢ የተባለውን ክፍያ እንዲከፍል ነበር፡፡ በዚሁ መሰረት ኤፍሬም ሙሉ የባንዱን ወጪ ችሎ ስራውን አጠናቆ ሲረከብ ለድምፁ ብር 800 ሺህ ብር ክፍያ እንደሚያገኝና ከሽያጩ ላይም የፕርሰንት ክፍያ እንዲያገኝ ለማድረግ ታስቦ ነበር ተብሏል ፡፡ እንደዛም ሆኖ ኤፍሬም የውጪ ሀገር የሲዲ ሽያጭ ገቢውን ለብቻው ያገኛል፡፡ ግን ይህ ስምምነት ወደ ወረቀት ተቀይሮ ውል ሳይፈረም ኤፍሬም አልበሙን ጨርሶ ማምጣቱ ነው የተገለፀው፡፡

አሁን አልበሙ ሊወጣና አድማጭ ዘንድ ሊደርስ የሚችለው ይልማ ያቀረበውን የገንዘብ መጠን በኤሌክትራ ሙዚቃ ቤት ወይም በኤፍሬም በኩል የሚሸፈን ከሆነ ብቻ ይሆናል፡፡ ያን ለማድረግ ደግሞ ለኤሌክትራ በኩል አስቸጋሪ ነው፡፡ የህትመት ዋጋ በከፍተኛ ደረጃ እየጨመረ ባለበትና የኮፒ ካሴቶች ሽያጭ ባልቆመበት ሁኔታ ይህን ያህል ወጪ ለአንድ ዘፈን መክፈል አዋጭነቱ አጠራጣሪ እንደሆነ ነው ስራውን የሚያውቁ የሙዚቃ ባለሙያዎች የሚናገሩት፡፡ በሌላ በኩል ይልማ አሁን ያቀረበውን ክፍያ መክፈል ቢቻል እንኳ ሌሎቹም ባለሙያዎች ተመሳሳይ የክፍያ ጥያቄ ማንሳታቸው ስለማይቀር በማናቸውም መልኩ የአልበሙን ወጪ ያንረዋል፡፡

ከኤፍሬም ታምሩ የድሮ ዘፈኖች በስተጀርባ የነበሩና ተወዳጅ ግጥምና ዜማዎችን ሲሰሩለት የነበሩት ይልማ ገ/አብና አበበ መለሰ የሙያቸውን ያህል ተጠቃሚ እንዳልነበሩ ግልፅ ነው፡፡ በተለይም ባለፉት ዓመታት በኩላሊት ህመም ሳቢያ ታሞ የነበረው አበበ መለሰ አስቀድሞ በስራዎቹ ጥሪቱን ለመያዝ ባለመቻሉ እጁን ለእርዳታ ለመዘርጋት መገደዱ ይታወሳል፡፡ በወቅቱም ለአበበ መለሰ ክብር ሲባል የተለያዩ ድምፃውያን የተሳተፉበት የሙዚቃ ኮንሰርት ሲዘጋጅ ኤፍሬም ታምሩ የኮንሰርቱ ተሳታፊ አለመሆኑ ብቻ ሳይሆን አለኝታነቱን አለማሳየቱ በብዙዎች ዘንድ ግርምትን የፈጠረ ጉዳይ እንደነበር አይዘነጋም፡፡

ኤፍሬም ግን በእነዛ ዘፈኖች በየኮንሰርቱና በውጪ ሀገር በሚዘጋጁ የሙዚቃ ዝግጅቶች ላይ በመቅረብ ከፍተኛ ከሚባሉት የኮንሰርት ተከፋዮች መሀከል አንዱ እንደሆነ ይታወቃል፡፡ ይህንኑ ተከትሎ አንዳንድ የሙዚቃ ባለሙያዎች እነ ይልማ በሙያቸው ተገቢውን ክፍያ ማግኘት ያለባቸው ሰዓት ላይ መሆናቸውን ይናገራሉ፡፡ ከስራዎቻቸው መሀከል በሲዲ ያልወጡትን ለብቻ መርጠው ከሚሰሩ ድምፃውያን ጋር በልዩ ድርድር የተሻለ ክፍያ በማግኘት ምናልባትም የመጀመሪያ ስራውን ሰርተው ሲሰጡ ያልተከፈላቸውን ክፍያ ሊያገኙ ይችላሉ ይላሉ፡፡

የትርፍና ኪሳራ ስሌት ኤፍሬም ታምሩ የአሁኑን የይልማ ገ/አብን የክፍያ ጥያቄ መነሻ በማድረግ እንደ ከዚህ ቀደሙ ግጥሙን በሌላ ገጣሚ ለመተካት የሚችልበት ዕድል ያለ አይመስልም፡፡ በመሆኑም ከይልማ ጋር ተደራድሮ ችግሩን መፍታት እስካልቻለ ጊዜ ድረስ አልበሙ ህዝብ ጆሮ የመድረስ ዕድሉ ጠባብ ነው የሚሆነው፡፡ በተለይም ላለፉት ዘጠኝ ዓመታት ከአንድ ነጠላ ዜማ በቀር /ከጎሳዬ ጋር የተሰራው ባላገሩ/ በቀር ከህዝብ ርቆ ለከረመው ኤፍሬም ይህንን አልበም በማናቸውም መልኩ ለአድማጭ ሳያደርስ መቅረት ሁኔታውን አስቸጋ ሪ ያደርግበታል፡ ፡ኤፍሬም አዲስ አልበም ለመስራት የጀመረ ቢሆንም አሁን ባለው ሁኔታ አዲስ አልበም ከሁለትና ከሶስት ዓመታት በፊት ለማውጣት ከባድ በመሆኑ ሁኔታው ለኤፍሬም ታምሩ አጣብቂኝ መሆኑን የሙዚቃ ባለሙያዎች ይናገራሉ፡፡

የኤፍሬም አልበም በቀድሞ የሮሃ ባንድ አባላት በሀገር ቤት ተገናኝተው የሰሩት ሲሆን ከቀድሞው የባንዱ አባል ሰላም ስዩም ብቻ በሀገር ውስጥ ባለመኖሩ የተቀረፀው ድምፅ ተልኮለት በአሜሪካ ሀገር ለብቻው ሊድ ጊታሩን እንደተጫወተና በጥራት እንደተቀረፀ ታውቋል፡፡ የኤፍሬም አዲስ አልበም ከ70ሺ ኮፒ በላይ ይታተማል ተብሎ ይጠበቃል፡፡

ህጉ ምን ይላል?

‹‹የሥነ ጽሑፍ የኪነጥበብ እና ተመሳሳይ የፈጠራ ስራዎች የአንድ ሀገር ባህላዊ፣ ማህበራዊ፣ ኢኮኖሚያዊ፣ ሳይንሳዊና ቴክኖሎጂያዊ ልማትን በማፋጠን ረገድ ትልቅ ሚና የሚጫወቱ በመሆናቸው፤ የሚበረታቱበትን ምቹ ሁኔታ መፍጠሩ አስፈላጊ ሆኖ በመገኘቱ፤ የሥነ ፅሁፍ የኪነጥበብና ተመሳሳይ የፈጠራ ሥራዎችን ውጤታማ ለማድረግ በሚከናወኑ ስራዎች ላይ ተዛማጅ መብቶችን በህግ እውቅና መስጠትና ጥበቃ ማድረግ አስፈላጊ በመሆኑ የኢፌዲሪ ህገመንግስት አንቀጽ 55/01 መሰረት የሚከተለው ታውጇል፡፡ የቅጅና ተዛማጅ መብቶች ጥበቃ ዐዋጅ አንድ የሙዚቃ ስራ ተሰርቶ ታትሞ ለአድማጭ ሲቀርብ የፈጠራ ስራ ባለቤቶቹ እነማን እንደሆኑ የሚያከራክርበት ጊዜ ብዙ ነው፡፡ ክርክሩ የሚመነጨው የፈጠራ ስራው አብዛኛውን ጊዜ በድምፃውያኑ ስም ሲጠራ ስለሚሰማ ነው፡፡ በሀገራችን ፀድቆ ስራ ላይ ያለው የቅጂና የተዛማጅ መብቶች አዋጅ ግን የአንድ የሙዚቃ ስራ የፈጠራ ባለሙያዎች እነማን እንደሆኑና የጥቅም ተጋሪነታቸውም እስከምን ድረስ እንደሚሆን በግልፅ ደንግጓል፡፡ በአዋጁ መሠረት የአንድ ዘፈን ዋና ባለመብቶች የግጥምና ዜማ ደራሲያኑና ሙዚቃውን ያቀናበረው ባለሙያ ነው፡፡ድምፃውያኑና አሳታሚው ወይም ፕሮውዲሰውሰሩ የተዛማጅ መብት ተጋሪ መሆናቸውን ህጉ በግልፅ አስቀምጦታል፡፡
ቴሌቪዥን ጣቢያዎቹ እንዲሁም ከየሆቴሎቹና ከህዝብ ማመላለሻ አውቶብሶችና ባቡሮች ላይ ያገኛሉ፡፡ እነሱ ቢያልፉ እንኳ ወራሾቻቸው ክፍያውን ይቀበላሉ፡፡

የሌሎች ሀገሮች ልምድ

የኪነጥበብ ባለሙያዎችን የፈጠራ ሥራ መዝግቦ በመያዝ ለሙያተኞች ተገቢ የሆነ ክፍያ በማበጀት በር ከፋች ተደርጋ የምትወስደው አሜሪካ ነች፡፡ በ18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ማብቂያ ጀምሮ እያደገ የመጣውን የፖፑላር ሙዚቃ ኢንዱስትሪ ፈር ለማስያዝ የተለያዩ ህጎችን በማውጣት ትታወቃለች፡፡ በአሜሪካ የመጀመሪያ የፌዴራል መንግስት የኮፒራይት copy right Act of 1790 የተባለው የረቀቀና የፀደቀው እ.ኤ.አ በ1790 ነው፡፡

ከዚህ ጊዜ በኋላም በአሜሪካ ጃዝ ሙዚቃ ራሱን ከቤተክርስቲያን መዝሙር በመለየት የተሻለ ተደማጭ መሆን ችሏል፡፡ የአሜሪካ የኮፒራይት ህግ በየጊዜው እየተቀያየሩ ከሚወጡት የቴክኖሎጂ ውጤቶች አንፃር የመብት ጥበቃ እየተሻሻለ የሄደ ሲሆን በዋናነት የኮፒራይትና ሮያሊቲ ክፍያው የሚመለከታቸው ወገኖች በግልጽ ተለይተው የተቀመጡበት ነው፡፡
የሙዚቃ ደራሲያን ሮያሊቲ ማንኛውም የሙዚቃ ስራ ከተቀረፀ በኋላ ለአድማጭ በመድረክ ሲቀርብ ወይም በመገናኛ ብዙሃን አማካይነት ሲሰራጭ ክፍያ ለባለቤቶቹ ይከፈላል፤ በዚህ ረገድ ዘፈኑን በተለያየ መልኩ የሚጠቀሙ ወገኖች ይኖራሉ፡፡ የመጀመሪዎቹ ዘፈኑን መድረክ ላይ ደግመው የሚጫወቱ ሲሆኑ የመድረክ ክፍያ (performing right) መክፈል ይጠበቅባቸዋል- በተጫወቱት ቁጥር፡፡
ለዚሁም ተብሎ ከመድረክ ላይ የሚጫወቱ ሰዎችንና ኮንሰርት የሚያዘጋጁ ድርጅቶችን የሚቆጣጠር የመድረክ ክወና ማህበር (the performing Right Society) የሚባል ማህበር አላቸው፡፡ ማህበሩ ከየኮንሰርቶቹ ላይ ለሚቀርቡ ዘፈኖች ፈቃድ በመስጠት፤ ለቀረበው ዘፈን ክፍያ በመሰብሰብ ለሚመለከታቸው ባለቤቶች ክፍያ ይፈፅማል፡፡ ማህበሩ በዋናነት ከሚከታተላቸው የመድረክ ስራ ማቅረቢያ ቦታዎች መካከል የሙዚቃ አዳራሾች፣ የምሽት ክለቦች፣ ሲኒማ ቤቶች፣ ስታዲየሞች ማንኛውም የመድረክ ሥራ የሚቀርብባቸውን ቦታዎች ይከታተላሉ፡፡

የሬዲዮና የቴሌቪዢን ጣቢያዎችም በቀጥታ የሙዚቃ ስርጭት በሚያቀርቡበት ወቅት ለማህበሩ የመክፈል ግዴታ አለባቸው፡፡ ማህበሩ አስቀድመው የኮንሰርቱ አዘጋጆች ለመጫወት ፈቃድ የጠየቀባቸውን ሙዚቃ ዝርዝር መሰረት ማቅረባቸውን ከሬዲዮ ወይም ከቴሌቪዢን ላይ በመቅዳት ይከታተላቸዋል፡፡ ከዚሁ ጋር በተያያዘ የፊልምና የቪዲዮ ካምፓኒዎችም ዘፈኖችን በፊልማቸው ውስጥ መጠቀም ከፈለጉ ከማህበሩ ፈቃድ የማግኘት ግዴታ ተጥሎባቸዋል፡፡ ይህ በፊልም ውስጥ የሙዚቃ ሥራን የማቅረብ መብት የጥምረት መብት (Synchronisation right) ተብሎ ይታወቃል፡፡’

ሁለተኛው የመብት አይነት የቀረፃ መብትን (Mechanical right) ይባላል፡፡ ምንግዜም ሙዚቃ ተደማጭ ሊሆን የሚችለው በቀረፃ ባለሙያዎች አማካይነት ተገቢውን ጥራት ጠብቆ ሲቀርብ በመሆኑ ይህንኑ ሥራ በሚሰሩና በማብዛት ሙያ ላይ ከተሰማሩ ሰዎች የሚሰበሰብ ክፍያ አለ፡፡ ይህንን ክፍያ የሚሰበስበው ደግሞ የቀረፃ መብት ጥበቃ ማህበር (The Mechanical Copy right Protection Socity) ነው፡፡

ይህ ማህበር አንድን ወጥ የሙዚቃ ስራ በተለያዩ መንገዶች በማብዛት ለህብረተሰቡ ከሚያደርሱ ድርጅቶች ላይ ተሰብስቦ ለአሳታሚዎች የሚከፋፈል ነው፡፡ ይህ የፈጠራ ስራዎችም የመጠቀም መብት ተግባራዊ ለማድረግ የቴክኖሎጂው በየጊዜው መቀያየር አፈፃፀሙን አስቸጋሪና ውስብስብ አድርጎታል፡፡ በተለይም የሶፍትዌሮች መበራከትና ለቁጥጥር እጅግ አስቸጋሪ ሆነው መውጣት ጋር በተያያዘ ብዙ የአውሮፓ ሀገራት የአርቲስቶቻቸው ዘፈኖች መብት ለማስጠበቅ እየተቸገሩ እንደሆነ ይታያል፡፡

በተለያዩ ድረገፆች ላይ ሙዚቃዎችን የሚሞሉና ለአድማጭ ኮፒ እንዲያደርገው ሁሉ የሚፈቅድ የኢንተርኔት መረቦች የቁጥጥር ስራውን ፈታኝ አድርጎታል፡፡ እንግሊዝ ከዛሬ 10 ዓመት በፊት ከድረ ገፆች ጋር በተያያዘ የሚፈፀሙ የመብት ጥሰቶችን ለመቆጣጠር European copyright Directive የተሰኘ ማንዋል ያፀደቀች ቢሆንም አሁንም ድረስ በተለይ በእጅ ስልኮች ላይ የተለያዩ ሙዚቃዎችን ከማባዛት ማቆም አልተቻለም፡ ፡ ይሄ የቴክኖሎጂ ውስብስብነት በአፍሪካምለቁጥጥር አስቸጋሪ መሆኑ እየታየ ነው፡፡

The post የኤፍሬም ታምሩ አልበምና ውዝግቡ – ያልተሰሙ አንዳንድ አዳዲስ መረጃዎች appeared first on Zehabesha Amharic.

ከሥርጉተ ሥላሴ 10.06.2015 /ሲዊዘርላንድ – ዙሪክ/

እኔስ እላለሁ —- ጥበብ የተጠጋቸው ነፍስ ትኩስ መንፈስ ይዞ ነው መድረክ ላይ መወጣት ያለበት፤ በሰተቀር – ይበርዳል።

ከሥርጉተ ሥላሴ 02.023.2014 (ሲዊዘርላንድ – ዙሪክ)

እም! “እንደው በማዬ ሞት ለዚህ ሕዝብ መሰ-ዋ ይገባል ? ይሄ ሕዝብ እኮ አይደለም”  እም! ታዲያ የኢትዮጵያ ህዝብ ካልሆነ ከቶ መደቡ እንሰሳ ይሆን? የኢትዮጵያ ህዝብ ለማለትም ድፈረት አጣሕ፤ ላኺ ይኑርህ … አትፍላም።

አቶ ወንድም እንዴት ሰነበትክ። አሁን አሁን አካሄድህን እዬለመድኩት ነው መሰለኝ በቀላሉ ፊደል መቁጠር የጀመርኩ ይመሰለኛል። ምን ፊደል ብቻ መልዕክተ ዮኋንስንም …  እማዬን ተወት አድርጋት። ቃተኛ እያበላች ማሳደጓ ይኽው ሆኗል ትርፏ፤ የአንተ ብቻ አይደለችም የእኛም ናትና ትረፍበት አታንሳት – አትጣላት። እንዲህ መላ ስታጣ፤ እንዲህ ሥራ ስታጣ እንዳትቃጠል ብሎ ይሆናል እምዬን መድህኒታዓለም ነይልኝ ያላት። ነፍሷን አርያመ – ገነት ያስገባልን። አሜን!

 „ሰው እንጂ ህዝብ አላጣሽም“ ይህ የመጸሐፍህ እርእስ ነው። በሌላ ጹሑፍ ደግሞ „ይቺ ኢትዮጵያ ሀገራችን ሰው እንደሌላት ፍንትው ብሎ ታየኝ ።“ ብለህናል – ምንአውቅልህ።  ዛሬ ደግሞ „ለዚህ ህዝብ መሰዋት ይገባል“ ወስጠ – እንቆቆ እርእስህ ተስፋን በይ – ትጥቅ አስፈቺ –  አዛይ – በሽተኛና ድውይ ሆኖ አግኝቸዋለሁ። ህግንም አብዝቶ የተላለፈ። ፈጣሪውንም የተዳፈረ እራሱንም – የበለ። አሁን ከቀደመው የመጸሐፍህ እርእስ መነሳት ግድ ይለኛል። ሌሎች ጹሑፎችህንም በምልሰት በተገባው መልክ መቃኘት ዬግድ ይል ስለበረ – ተሂዶበታል። በተቃርኖ የተሰነጉ ጹሑፎችህን የቀደመውን ሳታነብ ሌላ ትጽፋለህ፤ መንፈሱ እንኳንስ ለሌላው ተዳራሽ ሊሆን አንተን እራስህን በቀሪነት – ያጣፋኃል። ማርፈድ የአባት ጭራሹን – የለህም።

ከመጸሐፍህ እርዕስህ ልነሳ – እኔን ሲገባኝ – ሀገር ማለት ምን ማለት ነው ለሚለው ወልኛ ጥያቄ  ሀገር ማለት ዓለምአቀፍ እውቅና ባለው ደንበር የተከለለ መሬት ማለት ነው። ህዝብስ? ህዝብ ማለት ደግሞ ዓለምዓቀፍ ዕውቅና ባለው መልካምድራዊ አቀማመጥ ውስጥ የሰፈረ – የሰዎች ማህበር ማለት ነው። ማህበረሰብ የሚለው ሥያሜም የመጣው ከዚህው ሥርወ – ግንድ ቃል ነው። ህዝብ የሚባለው የሰዎች ማህበር ከሆነ፤ ካለ ህዝብ ሰው፤ ካለሰው ህዝብ የለም። ካለ ህዝብ ሀገር ካለ ሀገር ህዝብም የለም። ይህ የእኔ የሥርጉተ ዕይታ ነው። ሰዎች የሚወጡት ከህዝብ ነው። ሰዎች አንድ ሁለት ተብለው ተቆጥረው ነው ህዝብ የሚሆኑት።  ስለዚህ የመጸሐፍህ እርእስ እኔን በተናጠል እያንዳንዱን እንደ ዜጋ ሁላችንም በጋራ መድረሻ አልባ ያደረገ ነበር። እኔም ልቅር፤ አንተም ቅር ቢያንስ እስር ቤት ያሉትን ለነፃነት፤ ለፍትህ፤ ለርትህ፤ ለመናገር – ለማሰብ – ለመጻፍ ነፃነት እሳት ውስጥ የሚርመጠመጡት ማገዶዎች ሰዎች አይደሉንም? ቢያንስ ለእንሱ እንኳን ምን አለበት የሰውነት ማዕረግ ብትሰጣቸው? የእኛን የምርቆችን ተዎው – በአንተ ግንፍል ቤት ወንጀለኞች ልንሆን እንችላለን። ከዚህ ሌላ „ እግዚአብሄርም አለ ሰውን እንደ ምሳሌያችን እንፍጠር“ /ዘፍ. ም.1ቁ.26/ ይህም ቃለ ህይወት አለ። በአንተ መንፈስ ውስጥ ሁሉም ተደርምሰዋል – መጥኔ!

ከገሃዱ ዓለም ወጥተን ወደ መንፈሳዊው ዓለም ስናስተውል ደግሞ  ቅዱሳን ደናግል ሌት ተቀን በጸሎት በሰጊድ በፆም በድዋ የሚተጉ የማናቸውም ቤተ አምልኮ ንዑዳን – ንጹኃን ከዬት ይሆን የመደብካቸው? እነሱስ ሰዎች አይደሉንም? „ሰው አጣሽ“ ስትል – አንተም ሰው ሆነህ እኮ ነው የጻፍከው – አይደለም? አንተም እራስህ እኮ የለህም – በዚህ እርእስህ አምክንዮ። ሰውስ ከሌላ ለማን ነው የተጻፈው? – ተደራሽ ሳይኖር መቼም እንዲህ እንገትህን ድፍት አድርገህ ስትኮልም አትከርምም …. ግን አንተ ለማንነህ? ለዚህ ነው እኔ የመጸሐፍህ እርእስህ ያልገባኝ ስለመሆኑ ጠቆም አድርጌህ ያልፍኩት „ከተስፋ“ ጋራ በነበረን ቆይታ፤ ተከራክሬበትምአለሁ፤

የዛሬው ደግሞ አለ ያልከው ህዝብ እስኪበቃህ ከተከትክው። „ሽሽቱ ከማንነቱ ይሁን”  የኢትዮጵያ ህዝብ ነው ከማንነቱ የሚሸሸው? የሥነ – ፍጥረት አውራነቱ የት ሄዶ? ወቃኽው። ፈለጥከው። ይህ ትጥቅ አስፈቺ ጉራማይሌ ቅላፄህ ዬት ላይ ሊያደርስህ እንደሚችል አላውቅም። ማወቅም የግድ የለብኝም። ይህ ህዝብ ምን እንዲያደርግ ይሆን የምትፈልገው? ከዚህ በላይስ ምን ይሁን? እሱ የሚችለውን ሆኗል። የቀረው የእኔና የአንተ የቤት ሥራ ነው። „ፋናዬንም ተነሺ ልጂሽን ጋዜጠኛ ተመስገንን መመረቅ ትተሽ ለማይገባው ህዝብ ክብር ሰጥቷልና – ውቀሺው እዘኝበት፤ ሌሎቻችሁም አርፋችሁ ተቀመጡ“ እዬልክ ነው? ይህ ከዕንባ ጋር ግብግብህ ተናጠላዊ ሳይሆን ወላዊ ነው። የቀረህ ወንዙ ተራራው ሸንተረሩ ፋፏቴው የዱር አራዊቱ ስለሆኑ፤ እነሱም ወረፋቸውን ይጠብቃሉ፤ ለመሰለቅ – በአንተ ቡጢ።  በሌላ በኩል ለዕንባ ሲሉ በቤንዚን የተቃጠሉት የህዝብ አካል ሰዎች ናቸው፤ ሰማዕታቱም እንዲሁ ከህዝብ የወጡ ናቸው። በተለያዬ የሙያ ዘርፍ ያፈሩ ዜጎችም አሏት – ልዕልተ። „ሰውም አልነበራችሁም“ አልበቃ ብሎ „የተሰዋችሁት የደካማችሁት ሀገራችሁን በመልካም ያስጠራችሁት ዕሴት ለሌለው፤ ፋይዳ ቢስ ለሆነ ህዝብ ነው“። ይቅር ይበልህ – አምላካችን። ለእሱ ሲሉ የከሰሉ – በመከስል ላይ ያሉትንም ትሩፋት አልባ፤ ታሪክ አልባ አደረግካቸው። በእውነቱ ሄኖክሻ ኃላፊነት የጎደለው ብቻ ሳይሆን የምልዕትን ሥነ ልቦና የተዳፈረ ሴረኛ ጹሑፍ ነው። ዳምጠው – ዳጠው ብዬ ሥም ላውጣልህ ይሆን?

የተጠቀምክባቸው አባባሎች እያሳሳቅክ „ሳቁበትም ህዝቡን“ እያልክ የደፋህበት የሾኽ አክሊል ሀገር ውስጥም ሆነ ውጪ በሚኖረው በኢትዮጵያ ህዝብ ላይ ሥርዬት የሚያስጠይቅህ ነው። ስለምን? ቀራንዮ ያወጀ ስለሆነ። „በግንቦት ሆይ“  ጹሑፍህ እልቂትን ተማጽነሃል። ና ውረድ ሥርዓት አልበኝነት ብለህ መሬት ደብድበሃል።  „መቼ ነው አዲስ አበባ ላይ የወያኔ ባለስልጣን ባልታወቁ ታጣቂዎች ተገደሉ ሲባል የምንሰማው“ እኔ እንደማስበው በቆሰለው ስሜት ላይ ሙከራ (test) እዬሠራህ ነው። አዬህ ኰስሞቲክ፣ ሽቶ ወይንም ልብስ ይለካል – ይሞከራል። በችግርና በፈተና እንደሁም በሞት ላይ ግን ሙከራ (test) የለም። የአንድ ሰው ሞት ሥርዓትን አይለወጥም። ብቁ የህሊና መሰናዶ ነው ሊለወጥ የሚችል፤ ለተነሳበት ፍላጎቱ ለናሙናነት „ድምጻችን ይሰማን“ ማንሳት ይቻላል። በሚዲያው ዘርፍም ቢሆን የ2007 ምርጫ አስመልክቶ ሶስት ዘገባዎቹ የጋዜጠኛ ሳዲቅ የለማ – ህሊና በመቅረጽ በኩል ዓይነተኛ መንገድ ነው። „ሊደመጥ የሚገባው“ ብሎ ዘሃበሻ ለጥፎት ነበር። ሌሎችም በቀጥታ በሚተላለፉ ራዲዮናቸው ሊጠቀሙበት ይገባል። አስፈላጊ ግን ያልተተጋበት ዘርፍ ነውና። ሀገር የሚደርሱ ራዲዮኖች የህሊና ችግኞችን  በአጥቂነት ማፍላት ይኖርባቸዋል። ይህ ከሚሊዮን ፈንጂ በላይ ተዋጊ አደራጅና መሪ አቅጣጫ ነው። ወንድምአለም ስለ „ሰው ልጅ ተፈጥሮና ክብር“ እሰብ። የቂም ፖሊሲ ያለው አስተዳደር በአንድ ቀንጣ ባለስልጣን ነፍስ ምክንያት ለዛውም አዲስ አበባ ላይ ሚሊዮኖች ሰላማዊ ሰዎች ህጻናት ነፍሰጡሮች – መነኮሳት ያልቃሉ። ሰላማዊ ትግልም ፈጽሞ ዕድል አይኖረውም፤ ከዚህ እርምጃ በኋላ። አንድ ሰው ገድሎ መሮጥ ህግ የለውም – ጦሱ የደም ወንዝ ነው። ለነገሩ አንተ ምን አለበህ ያለኸው …. እ!

በዕንባ ዘመን ሌላ ዕንባ በግብታዊነት በሚወሰድ እርምጃ ማዬት አብዝቶ ናፈቀህ። አዬህ እጅግ የተቋጠሩ በደሎች ቂምን አርግዘው ቀን ይጠብቃሉ። እነዚህን የምጥ ቀን ጭንቀቶችን ለመታደግ ብዙ የህሊና ተግባራት መከወን አለባቸው። የእኛ ጭንቀት ይህ ነው።በሌላ በኩል ፓርቲዎችን ደራሽ የተቀናቃኝ ጥቃቶች – አይመራቸውም። ፓርቲዎች የሚመሩባቸው ቋሚ ሰነዶች አሏቸው። ሰነዶቹ ዕለታዊ ጋዜጦች አይደሉም፤ ወይንም የፕሮፓጋንዳ ምርቶች አይደሉም። በራሳቸው ተፈጥሮ እራሳቸውን የሚመሩ ሩቅና – ቅርብን ሀገራዊ ራዕይን የዋጡ ናቸው። አንድ ፓርቲ በተቃናቃኙ ጥቃት በደረሰበት ቁጥር ያዙኝ ልቀቀኝ ሊል አይገባውም። ይህ ከሆነ ብሄራዊ ራዕዩ በአውሎ የተናጠ ይሆናል። እርግጥ ነው የፓርቲ ሰነዶች መሠረታዊዎቹ ሊለወጡ ሊሻሻሉ ወይንም ሊቀዬሩ ይችላሉ – በአባላት ጠቅላላ ጉባኤ። የሚቀዬሩት የሚለወጡትና የሚሻሻሉት ግን በግብታዊነት በመሸና በነጋ ቁጥር አይደለም – ታቅዶ ነው። ወቅት ተደምጦ፤ ስሜት ተጠንቶ፤ ተጨባጩ ታይቶ ነው። የራሱ መርህ ሊመራው ያልቻለ ፓርቲ ከመፈጠሩ በፊት የከሰመ ነው። አንተ የፈለግኸው ይሄን ነበር፤ ለዛውም ከተማ ላይ – አንድ ሁለት የወያኔ ሃርነት ትግራይን ባለሥልጣናት ገድሎ እልፎችን ማቃጠል። – ይዘግንናል። ለነገሩ በመደበኛ ፕሮግራም አልተማራችሁም። ስለዚህ አንድ የፖለቲካ ፓርቲ፤ ግንባር ወይንም ንቅናቄ ከደረጃው፤ ከፍላጎቱና ከመርኹ እርቃችሁ ትገኛላችሁ። ማወቅ ከተፈለገ ግን በማንበብም ከሥነ ምግባሩ ጋር መጋባት ይቻላል።

አንድ ፓርቲ ግንባር ወይንም ንቅናቄ ከሰነዶቹ የፈለቀ ዕቅድ ይኖረዋል። ዕቅዱ በሶስት ይከፈላል። የረጅም የአጭር የመከካለኛ ተብሎ። የመካከለኛው – የአጭር ጊዜውንና የረጅም ጊዜውን የሚያገናኝ ሊንክ ነው። ተግባሮቹ ተወራራሽነት – ተከታታይነት እንዲኖር የሚያደርገው የመካከለኛ ጊዜው ነው። አንድ ፓርቲ መርኃ ግብሩን ወይንም ዕቅዱን ሲነድፍ ከስልቱ ተነስቶ አቅሙን ለክቶ ነው። ደራሽ ችግሮች በአብዛኛው የግንኙነት መሥመርና የኢኮኖሚና የድርጅት ዘርፍ አቅም ላይ ያተኮሩ ሊሆኑ ይችላሉ። ነገር ግን ደራሽ ችግሮችን ለመፍታት ከዘላቂ መርሁ ጋር አይጣላም። ደራሽ ችግሮችም ፓርቲውን ሊመሩት አይገባም። ይህ ከሆነ ከመሰረታዊውና ከዘለቄታ ፍላጎቱ ውጪ ስለሚሆን በህዝብ ተቀባይነቱ – ይዘብጣል። የአንተ ፍላጎት ደግሞ እንዲህ እንዲሆን ነበር። የጽንሰ ሃሳብ ግንዛቤ ከፍላጎት ጋር ለማጣጣም ተመክሮችን ማድመጥ ያስፈልግ – ይመስለኛል፤ ተግባባን ወንድም ሄኖክሻ።

ሌላው ሰለ ሀገረ አሜሪካ የመነፀር ገብያ ስታነሳ „ለሚያምንበት ነገር ሰልፍ ለመውጣት መፈክር ሳይሆን ጥቁር መነጽር ለመግዛት ከሰልፉ ቀደም ብሎ ሞል ( የገባያ አዳራሽ ) የሚሄድ ሕዝብ እኮ ነው”  የሚረዱት ወገን አላቸው – ጥንቃቄ ያተርፋል፤ ሌላም ፊት ለፊት ወጥተው የወያኔ ሃርነት ባለሥልጣናትን የተጋፈጡ፤ መግቢያ መውጫ የነሱ፤ ሰንደቅዓላማቸውን በክብር በወያኔ ኢንባሴ ላይ ያውለበለቡትን፤ ዬሬግን ህንጻ ገድል – ስንቱ ይነሳ አንበሳ ወገኖቻችን ዘለልካቸው። የዚህ ዓመቱ የአውሮፓው ኮሚሽን የደም ዕንባን የተጋራው ዘገባ በምንና በማን ልፋትና ጥረት የተገኘ ይመስልሃል? በአንተ ስሌት እነሱ ከሰው ተራ አይመደቡም – ይሆን?

„አድገሃል ሲሉት ፣ የጠዋት ጥላውን የሚያይ አይነት ቀበሮ ነው ።” “ቀበሮ” የኢትዮጵያ ብልህ ህዝብ በቀበሮ መሰልከው። ይህን ከምሰማ ብሞት ይሻለኛል። ይበቃዋል – በትዕቢተኞች የሚጠቀጠቀው – ተወው። ከእሱ ወረድ በል። ዕንባ የዕለት ጉርሱ የሆነ ሳይማር ያስተማረ፤ ታርዞ ያለበስ ህዝብ እንዲህ ከፍና ዝቅ በትዕቢት ታደርገዋለህ። ልክ መጠን አጣህ። ቀድሞ ነገር እንደ ጥበብ ሰውነትህ ከአክብሮተ – ህዝብ ሥነ ተመክሮ ብጣቂ ትንፋሽ አለህን?! „ሥነ – አክብሮት“ የዓለም መርህ ነው – ዛሬ። የኢትዮጵውያን ተፈጥሮም። „ደሞ በዛ ላይ ፈሪሃ እግዚያብሄር ያለኝ ምናምን ይልሃል። እንዴት አይነት የምነት ሰው ነው” እንደ አዋዜ ደቆስከው። ፈርኃ እግዚአብሄርነትም – ተወነጀለ። ሃይማኖት ተዘለፈ – ተሳህለነ! ልክን ማወቅ ከልክ ያደርሳል ይላል – ጎንደሬ። ከልክህ ጋር ብቻ ሳይሆን፤ ኢትዮጵውያን ካደግንበት – አስተዳደግ፣ ተፈጥሮ ከለገሰን ፍጹም ሞራል፤ ከህገ ወንጌልም ጋር እዬተላላፍክ ነው። መሃከነ!

„ሰው“ ለሚለው ፍጡር ቃልና ፍቺ የለውም። አምላክ በአምሳሉ እንደ እሱ ቀድሶ የፈጠረው ሆኖ ሳለ አንተ ደግሞ – ቀደድከው። እግዜሩ ይይልህ። „ድሮ ድሮ ሰርግ ላይ ይዘፈን የነበረ ዘፈን ( እርግጠኛ አይደለሁም አሁንም ድረስ ይዘፈን ከሆነ ) የዚህን ሕዝብ ሁኔታ ( ስነ ልቦናዊ ቁምጥና እና አቀማመጥ ለማለት ነው ) የሚያሳይ ይመስለኛል ። እየበሉ እየጠጡ ዝም ! አዎ እያሳሰሩ ፣ እያስገደሉ ዝም ፣ ከተባለ የዚህ ሕዝብ ሁነኛ መገለጫ ነው !” የቆዳ ህመም ለአንተ የውርዴት መለኪያ ነው። „የኢትዮጵያ ህዝብ ሥነ ልቦናው አካለ ጎደሎ ነው”  ማለትህ ነው። ስለቃሉ ሎቱ ስብሃትት፤  ዘለልክ – ተወጠርክ – ልትበጠስ ይሆን?! ምንአውቅልህ።

እንዴት አንድ ሙሉ ህዝብ “ቆማጣ ዝርያ” ይባል? ወር ባልሞላ ጊዜ ውስጥ መራራውን የነፃነት ትግል መስመር በሚሊዮን ዝብርቆችህ እንደሰኘህ እንዲህ ትለጋዋለህ – ትነስተዋለህ ቁም ተሰቀል ትለዋለህ። ግን የጤናህ ነው? ቢያንስ አንተ ከምትጽፈውና አቋም ከያዝክባቸው ስሜቶች ጋር እንኳን የመቆዬት፤ የመስማማት አቅም በእጅጉ እያነሰህ ነው። እንቆቅልሽ –

ወንድም ገጣሚ ሄኖክ የሺጥላ “የቻለ ፓርላማ ያልቻለ ፓልቶክ”  ጹሑፍህን እንደ ሥጋ ቀረመት ከህትምቱ በኋላ ቆራርጬ በዬቤቱ አደራጀሁት። የፖለቲካ፤ የቂም፤ የስብዕዊነት፤ የሥነ ጥበብ ቤተኝነት – ሥነምግባር፤ ወጣትነት፤ ሚዲያ – ፤ ምን አለፋህ ተብትበትሀ – ተብትበህት – ተብትበህ ላይና ታች፤ እግርና እራስ አድርገህ በዝንቅ የጻፍከውን አፍታትቼ በመደብ መደቡ ካሰናዳሁት በኋላ፤ ፎቶኽን – ዓይንህን ከውስጥ አስተዋልኩት። ዓይን ዬነፍስ – ዬመንፈስ መስኮት ነውና። ከዚህ በኋላ ነበር  በሰብዕዊነትና ሥነ ጥበብ እንዲሁም በሚዲያ ዙሪያ ብቻ ያለውን መንፈስ ጊዜ ወስጄ ለማስተናገድ ዬሞከርኩት። እንጂ አውሎ ያሳድር ነበር።

“ … ያልቻለ ፓልቶክ”  እኔ ቤተ – መቻል ልበለው ሆደ ሰፊዎች ብቻ ተግባር ላይ የሚገኙበት የእልፎች ቤተ – ሀገር፤ ቤተ  ናፍቆት፤ ቤተ – ኃላፊነት፤ ቤተ መተሳሰብ – መተዛዘን – መረዳዳት ነው። ስንት ተግባር እንደ ከወነ፤ ስንት መርሃ ግብሮችን ከግብ እንዳደረሰ፤ ስንት የነፃነት ስብሰባዎችን – ሰላማዊ ሰልፎችን በኃላፊነት እንደመራ፤ ስንት ፊርማዎችን በእኔነት እንዳሰባሰበ፤ ስንት ደብዳቤዎች በሰብዕ መርህ እንደ ጻፈ፤ ስንት ቃለምልስ ክፍለ ጊዜን እንዳስተናገደ የዕንባ ቅርብነቱን ብራናው አይበቃውም። “አደራ” በሚባል ራዲዮ ዝግጅቱም ክፍተት ለነበራቸው ወቅቶች ድልድይ ሆኖ አገልግሏል … ለአንተ ሁሉም ባዶ ምንም ነው። ምንአውቅልህ።

ከሁሉ በላይ እንዴት ቆጥቋጣ እንደሆንክ የተረዳሁበት ”ምስጋና ሃሳቡን ላፈለቁት ። ሌላ ምስጋና ያንን ሃሳብ ላላባከኑት ! ( ለሰረቁት አላልኩም !)”  ከጹሕፍ ሥር ከአስተያዬት ሰጪዎችህ “ሲያልቅ አያምር” የሚል ነበር – በእውነት ይገልጥሃል። አንድ ለዛ መንፈስ እኔው ልከል – አሰር። ከዬትም ይምጣ እንደ ጥበብ ሰውነትህ በአዎንታዊ ይሁን በአሉታዊ አስተያዬት ሰጪዎችህን አድምጥ። ትህርት ቤቶች ናቸው – አንባብያን። የሳትከው የተለለፍከውን ያሳዩሃል – ባትሪም ናቸው።

ለማንኛውም ከምስጋና አቅም እንኳን ሃብትህን – ሰብልህን አክብሮ መንፈስህን ላላቀው፤ መንበር ላይ ላስቀመጠህ፤ የሥነ ግጥም ሙያተኞች ዬሁሉ ቁንጮ አንበል ላደረገኽ መንፈስ አራት ፊደል መጸፍ ተሳነህ። ማነን ለማስደት ማነን ለማስከፋት እንደሆነ አንተው  እራስህ ታውቀዋለህ። ሌላው ደግሞ አንተ በበላህሰቦች እጅ የወደቀን አርበኛ መንፈስ እንኳን እረፍት የማትሰጥ ወጣት ቂመኛ ነህ። “ ተጨባበጡ – ተደባደቡ፤ አማራን መጸሐፍ በመጻፍ ካሳ ያቀረቡት” እንደዛ አብሮህ የነበረ ሥጋህና ጨርቅህን ልንካ እንደጸድቅ ብለህ አብረህ እንዳልተሰለፍክ በአርበኛ አንዳርጋቸው ጽጌ ላይ የወያኔ ሃርነት ትግራይ እና ሰንዕ የመን፤ ከፈጸሙት ጭካኔ ከቶ የአንተው የበቀል ብቅልና ጠላ ምን ይለይ ይሆን? መከረኛውን አማራን ለማስነሳትም – አኮበኮብክ።

ሌላው ቀርቶ ቀደም ሲል ገንቢ ሂስ ያቀርቡ የነበሩት ወገኖች እንኳን ያ ጥቃት ሲፈጸም እንደ እሳት ነበር ያረመጠመጣቸው። ተደፈርን ነው ያሉት። እልህና ቁጣ ሲቃ ነበር የተናነቃቸው። ሰው በመሆናቸው ከስንት ነገር እንደታቀቡ መንፈሳቸውን – አይቻለሁ። በአጋጣሚ አመሰግናቸዋለሁ። ለእርድ አብረው ያልተሰለፉ ወዳጅና ጠላታቸውን የተረዱ፤ ወቅትና ጊዜን ማንበብ የቻሉ፤ ብቻ ሳይሆኑ የህሊናቸው ጌታም ስለሆኑ። አንተ ግን ቁፋሮ። ለነገሩ አንተም ብለህ ነበር – ነገር ግን ባልነበርክብት ውስጥ እራስህን ዛሬ ገለጥከው።  ስለ አውሌ ወቅሰህ ጽፈሃል በሌላ ጹሑፍ ደግሞ ይቅርታ ጠይቀህበታል። ይህም ብቻ አይደለም አንተም “ ቅንጅትን ማን እንዳፈረሰው መጸሐፍ እንጽፋለን” ብለሃል። ጻፈው …. እንይህ – አቅም ካለበት ቦታ ስላለ ያስታጥቃህል – በቃኝ እስክትልም ይግትሃል። የሞትና – የመኖር፤ በባርነት የመዝለቅና ነፃነትን ዬማግኘት – ዬማዬት ጉዳይ ነውና …. በቂም የተሰራ ነፃነት መጥፊያችን እንጂ መዳኛችን አለመሆኑን ስለምናወቅ መጋፈጥን – አንፈቅዳለን። ከፈጣሪ በታች ከህዝብ በላይም ክብርም የለም።

የአንተ ነገር ሲሄዱ ማደር ነው “ የምወደው ኢሳት” ትለንና ደግሞ “ሌቦች” ቀሙት ትለናለህ። የምክር አገልግሎትም መክፈትህን ነገረህናል “ … እንመክራለን” መሪ ሆነህ ሰዎችም የትግል አቅጣጫቸውን በሚመለከት በሳል ምክር የሚጠይቁህ አንተን እንደሆነ በቀደመው ጹሑፍ አንብቢያለሁ። ለመሆኑ የትኛው ፎቅ ላይ ነው ቢሮህ? ቢያንስ መግባት ባይቻል አሻቅቤ እንዳዬው ብትነግረኝ። ስግደትም ካስፈለገ ለጥ እንድልልሕ – በጸጋ ስግደትም እንዳንቆጠቁጥህ። ወይንም ፍርፋሬ ወንበር እንድማጠንህ —–

አዬህ ልጅ ሄኖክ – ገጣሚ፤ ሃሳብ ማፍለቅ ቤት የማፈረስ ያህል ቀላል ነው። ቁምነገሩ ቤትን መሥራት መቻል ነው። ሃሳብን አቁሞ እንዲሄድ ብቻ ሳይሆን እኛ የምንፍራውን ኃላፊነት መቀበል በራሱ ድንቅ ቅኔ ነበር – አቃለኽ “የሃሳብ ሌቦች¡” ስትል ተሳደብክ – ተሳለቅክበት። በነገራችን ላይ እራሱ ታሪኩና አንተ አትተዋወቁም። መፈንቅለ መንግሥቱና ዬኢሳት ምስረታ ሰሞናቱ ጋር ሰፊ የልዩነት ጊዜ ነበረው። ሌላም ልከልልህ የካቲት 2009 ፍራንክፈርት ላይ በነበረው አውሮፓ አቀፍ የግንቦት ሰባት የማስተዋወቂያ ድንቅ ስብሰባ ላይ ጉዳዩ ተነስቶ ነበር። ይህም ብቻ አይደለም ስብሰባውን የተቀረጸው የተደረጃ የቴሌቪዥን ፕሮግራም ለመጀመር ከጀርመኑ ZDF የቴሌቪዢን ዝግጅት ጋራ የተነጋገረ፤ ጋዜጠኞችን – የካሜራ ባለሙያዎችን የሚያሰባበሰብ አንድ ግብረሃይል ነበር። በአቶ ተፈሪ የሚመራ። የተሟላ መሳሪያም ነበራቸው። ተከታታይ የቴሌ ኮንፍረንስም አድርገዋል። እኔን እራሴን እንድሳተፍ ጠይቀውኝ ነበር። ያን ጊዜ የጸጋዬ ድህረ ገጽ ቦርዱ በሙሉ ሃይሉ ይሠራ ስለነበረ፤ እንዲሁም የራዲዮ ፕሮግራሙም ስለነበር አልተሳተፍኩም እንጂ። ከዛም በፊት አሜሪካን ሀገር የነአርቲስት ታማኝ በዬነ የቴሌቪዥን ፕሮግራም ስለነበረ ግብረሃይሉ ከእነሱ ጋርም በመደበኛ ውይይት ያደርግ እንደ ነበር አውቃለሁ። ተመክሮውን ለመጠቀም ይተጋም ነበር። እንዲያውም ያን ዕለት በነበረው ስብሰባ ላይ አንተ ያጣጣልከው የፓልቶክ ተግባር ድንቅነት፤ እንዲሁም የቴሌቪዥን ፕሮግራም በመጀመር ረገድ አትኩሮት የሳቡ ጉዳዮቻችን ነበሩ። ውጥን የቴሌቪዥን ፕሮግራም ግብረኃይሉ ከአርበኛ አንዳርጋቸው ጽጌ ጋርም ቃለምልልስ አድርጎ ነበር።

ይህን ስል በአዲስ ተሃድሶ ሃሳቡን ላሳደጉት ሆነ በታታሪነት ለተገበሩት ወገኖቼም እንደ አንተ በስላቅ – በአሽሙር ተዥጎርጉሮ ሳይሆን ከግልጹና ከእውነት ፈላጊው መንፈሴ የተቀዳ አክብሮቴንና ምስጋናዬን አቀርብላቸዋለሁ። PROUD! ለመሆኑ አረብ ሀገር፤ አፍሪካ ላይ ክርትት ለሚሉ ወገኖች የሚያስባስብ ፤ በረሃ ላይ ወልደው የበግ ሽንት እዬጠጡ ለሚታረሱት እህቶቻችን የሚደርስ፤ ስንፖንሰር የሚያደርግ ፋውንዴሽን አቅም ያለው አካል ተፈጥሮ፤ ኃላፊነቱን ወስዶ ሁለመና በመሆን ቢታደግልን ትጠላለህን? አይመስለኝም። ከሆነስ ሁለመናዋ በታሰረች ሀገር ኢትዮጵያ ላይ ህዝቡ የመረጃ ነፃነቱን እንዲገኝ ሃላፊነቱን ወስዶ በተደራጀ፤ በተማከለ፤ በጥንካሬ በተከታታይነትና በታታሪነት መከወን አንቱ ያሰኛል እንጂ እንዲህ ውርዴት ሊሸለም ባልተገባ በነበረ „ሃሳቡን ሰረቁት¡“ ልንገርህ  ፍቀት – ሌላውን ከመፋቁ በፊት እራሱን ነው የሚያጠፋው። እኛ እኮ ተደማጭነት ያለው፤ የህዝብን ቀልብ የሚስብ፤ ዕንባን የሚጋራ ቋሚና ቀጣይ የሆነ አንደበት አልበረነም። ይህን ስል መሰረት በመሆን አስተዋፆ ያደረጉትን ሳልዘል። ግን እንደ ኢሳት ጉልበታም፤ ተደማጭነት ያለውና ተፈቃሪ፤ ተፎካካሪ ሚዲያ አልነበረንም። ዕለት ከእለት እድገቱ እራሱ የተስፋ አዝመራ ነው። እሱን እንኳን ተስፋዬ ለማለት አልደፈርክም። …. ቀን የካብከውን ማታ ስትንድ ታድራለህ። አዬህ እኛ ዬረባ ማይክራፎን ያልነበረን፤ ዬስብሰባዎችን ሂደት የገላጩን እንጂ የተሳታፊውን ለማድመጥ የማይችልበት ሁኔታ ላይ ነበርን። ጉልህ ፍላጎት ግን ስስ አቅም ነበረን። መረጃን ተወዎው የስሚ – ስሚ ዘንቦ ተባርቆ በዓመት ትንሽ ነገር ቢገኝ ነበር ዛሬ ግን … ዲታ አድርጎናል። አፋችን ሞልተን መናገር ብቻ ሳይሆን ምንጭ ስላለን አቤት! ማለት ችለናል። አዬህ ሄኖክሻ – ሚዲያ – ነፍስ ነው። ሚዲያ ቅዱስ መንፈስ ነው። ሚዲያ ሰው ነው። ሚዲያ ተፈጥሮ ነው። ሚዲያ ድል ነው። ሚዲያ ነገ ነው። ሚዲያ ተስፋ ነው። ሚዲያ ሃዲድ – ግንኙነት – ሥልጣኔ ነው። በዚህ የጫቅላነት ዕድሜው አፍሪካን ማሰተማር ብቻ ሳይሆን የፓን አፍሪካኒስትነት መንፈስም እዬወለደ ነው። የተወለደውን ላሳደገ፤ ለከበከበ፤ ለመራ፤ አሉኽልህ ላላ ልዑቅ መንፈስ እኔስ እላለሁ ይባረክ! መንገዱን ለምለም አምላክ ያድርግለት – አሜን። ከዚህም ሌላ ሚስጢሩን የገለጠለት አምላኬም ይመስግን አሜን። „የሰው ልብ መንገድን ያዘጋጃል እግዚአብሄር ግን አካሄዱን ያቃናለታል“ /ምሳሌ 16 ቁ 9/

ከዚህም ሌላ የተገፉ ጋዜጠኞች መጠለያ አግኝተዋል። ይህ የመሃያ ጉዳይ አይደለም። ከሙያ ተነጥሎ መኖር አፍ ባለው መቃብር የመኖር ያህል ነው። የአቅሙን አይደለም ከአቅሙ በላይ ወዘተረፈ ፍላጎታችን በትእግስትና በመቻል እያስተናገደ ይገኛል „ሃሳቡን የሰረቀው¡“  ያልከው አልታበዬም – የእኔ ብቻ ይሁን አላለም። እለተመካም። እንደ አንተ „ስጥ – ስጥ“ ይለኛል ብሎ በሰጠው አልተቆረቆረበትም። የበላችሁትን ትፉት ብሎ – አላፈጠጠም። አልወቀሰም –  አልነቀሰም። ሁሉን ተሸክሞ በመቻል ላይ ይገኛል። ከዚህ ሌላ ህሊናቸው የሚያይ አንቱ ጋዜጠኞችን – ሸልሞናል። እያንዳንዳቸው በራሳቸው ተፈጥሮና ጸጋ ቀለማም አድርጎታል -ፍላጎታችነን። ሊተኩ የማይችሉ ሆደ ሰፊ ባለሙያዎችንም – አበርክቶናል። በትርፍ ሰዓታቸው የተጉትም ቢሆኑ ልዩ ጌጦቻችን ናቸው – እግዚአብሄር ይስጥልኝ። „ድረስልኝ ኢሳት“ ይላል ወገነህ – ወገኔ፤ ለዚህ መብቃቱም መታደል ነው።

እምነት የመንገድ ጠጠር አይደለም። እምነት ለማንም አይሰጥም – ኢሳት ግን መታመንን አግኝቷል። በአብዛኛው ክንዴ – ጥላዬ – ጋሻዬ ተብሏል።  „ሃሳቡን የሰረቁት ¡“  ያን ቅዱስ መንፈስ ቁሞ ቀር አልደረጉትም – አፍርቷል። ዓለምአቀፍ ዕውቅናውም – ብሩኽ ነው። ተቀባይነቱም በዓለምአቀፉ ማህበረሰብ የዚያኑ ያህል – ደማቅ ነው። ስለዚህ “ይሄ ሕዝብ እኮ ከራሱ በላይ ፍርሃቱን የሚያምን ነው” ይህ አገላላጽህ የእንቧይ ካብ ያደርገዋል የኢትዮጵያ ህዝብ ፍርሃቱን ሳይሆን ተግባርን የሚያምን፤ በአምላኩ ተስፋ የሚያደርግ የነጠር ዕንቁ ሥነምግባር ባለቤት ነው። የኢትዮጵያ ህዝብ ሃይማኖትም አለው። መለያውም ነው።“እንዴ! ይሄ ሕዝብ እኮ መብቱን በአደባባይ በሳቅ እና በስላቅ ሲቀሙት ፣ ቦርሳውን እንደጣለ ሰው መሬት መሬት እያየ እኮ ነው ወደ ቤቱ የገባው ! ይሄ ሕዝብ እኮ ዘንድሮን ለማምለጥ ስለ ትናንትና የሚያወራ ነው” –  ለመሆኑ የት ነበርክ? አልሞተም? አልተደበደበም? አልታሰረም? አልተቃጠለም? አልደማም? በዚህ ሁሉ አፈና ማህል ሆኖ እንኳን  –

http://ethsat.com/video/esat-breaking-news-protesters-clash-with-police-april-22-2015/  22.04.2015 ይህን የቅርብ ስለሆነ እንጂ ተዘርዝሮም ተጽፎም የማያልቅ ነው። “የሀገር አንበሳ የውጪ እሬሳ ሌባ”  ቀደም ሲልም ዓለምን ያስተማረ – ቀልብ የሳበ „ከባዶ ጭንቅላት ባዶ እግር ይሻላል“ ከዚህ በላይ ምንድን ነው የምትፈለገው?! የሚመችህን ፓርቲ አደራጅተህ በመረጥከጠው ስልት የድርሻህን መወጣት ትችላለህ፤ ሁኖልህም መሰሉን የቴሌቪዢን ፕሮግራም ብትጀመር ጀግና እንጂ “የሃሳብ ሌባ¡” አትባልም።  ስለዚህ መንገዱም መስመሩም መጀመር ነው፤ ልብ ያለው። ለነገሩ “ግንቦት ሆይ” ብለህ በጻፍከው ጹሑፍ ላይ የድርጅት ጽንሰ ሃሳብ የመግባቢያ ያህል እንኳን አንደሌለህ ተገንዝቤያለሁ። ቀደም ብዬም እንደገለጽኩልህ አንድ ፓርቲ ሲደራጅ የሚያጸድቃቸው ሰነዶችን ድንገተኛ አደጋ በገጠማቸው ቁጥር በግብታዊነት ሰራርዞ እንደ ሰከረ በቅሎ ይበርግግ ነበር ያልከን። ለነገሩ ባልኖርክበት ህይወት ነበር – የዳከርከው። ዘግዬት ብዬ ልኬው ብሆን ባላደራርባቸው፤ የመልስ ጹሑፌ ወጥቶ ቢሆን ኖሮ ልክ ያስይዝህ ነበር። ፓርቲ እንቅስቃሴ፤ ግንባር የቡና ተርቲም አይደለም። ፈተና ህይወቱ ነው። ዬተደራጀውም ለዚህ ነው። ፈተናዎቹን በስልትና በብልሃት ከሥራቸው – ለመፍታት። መሪው ዘላቂ ዓላማው እንጂ ድንገተኛ ችግሮቹ ጋላቢ ስሜቶች አይደሉም – ለፓርቲ። ይህ ውልቅልቅ ያለውን፤ ወለምታ የሚበዛበትን ፍላጎትህን ለማሳካት አንተ በህይወት እያለህ በዚህ ወጣት ዕድሜህ ጀምረው። ሌላው የዓለም ዕውቅ የሰላም አርበኞችን እንደ ማሀተመ ጋንዲ እንደ ማርቲን ሉተር ከተከበሩ ኢንጂነር ይልቃል ጋር ስታስማማ ቢያንስ – በልፋት የተገኘውን የሙያ ደረጃ አትርገጠው „ …. እሱ ከሆነ እኔም እንደ ብርሃኑ ነጋ የምርጫ ካርዳቹን ቅደዱት በሚለው ሃሳብ ላይ እስማማለሁ።”  የቆሎ ጓደኛ። በዚህ መንፈስ አንተን እራስህንም – ዘልፈኽዋል። ስለምን? ለአንተ ውስጣቸውን ያበረከቱ ንጹኃን ሚዛናቸውን እንዲጠይቁ – ስለሚገደዱ። አዬህ አቶ ወንድም ታላቅ – ይከበራል። ይህ እኛን በልዩ ሁኔታ የሚገልጽ ንጹሕ ሃብታችን ነው። ትውልዱ መነሳት ያለበት ከትናንት በጎ እና ጠቃሚ ከሆኑ የአብሮነት ሥነ – ምግባሮች መሆን ይኖርበታል። በኢትዮጵውያን ዘንድ ታላቅን አንጠልጥሎ መጥራት እጅግ ጸያፍና ነውር ነው። አሳዳጊንም – ያስወቅሳል።

http://www.zehabesha.com/amharic/archives/44090 – „ለዚህ ሕዝብ መሰ–ዋት ይገባል -„

http://www.zehabesha.com/amharic/archives/37017 – „ግንቦት ሆይ“

http://www.ethioreference.com/archives/1510 „ስለ አንዳርጋቸው ሳስብ“

http://ethiocenter.blogspot.ch/2015/04/blog-post_22.html „የምትሞትለት ሰው ከሌለህ አንተ ሞተሃል“

http://ecadforum.com/Amharic/archives/14727/ „የይቅርታ ደብዳቤ ለጃዋር መሐመድ“

በነዚህ ሊንኮች ለናሙና የለቀምኳቸው ሥነ – ጉዳዮች የተቃርኖ ቤተኛ የሆኑ የራስህን ዕይታዎች፤ በራስህ ውስጥ እንኳን አድራሻ ቢስ ያደረካቸውን ሥነ – ፍላጎቶችህን ጥቂት ጉዳዮችን ብቻ ነጥዬ በሰንጠረዥ ሰርቸዋለሁ። አንድ ጹሑፍ ፖስት ከተደረገ በኋላ ሌላ ከመላክ በፊት – የቀደመውን ደጋግሞ በምልሰት ማንበብ፤ መቃኘት – ያስፈልጋል። አብሶ አቋምን በሚጠይቁ ጉዳዮች ላይ ብክል – ዝልት – ጡዘት ወይንም ንዝረት ያላቸው ስሜቶችን መመርመር በእጅጉ ያስፈልጋል። እንጡሩብ እንዝለል የሚሉ ወጠጤ ስሜቶችን በስክነትና በመስተዋል ማሰስ ተገቢ ነው። ስንበቴ አብይ ጉዳዮችን አበክሮ በተደሞ ገልፆ ይሆናል። ይኸውም – ብልጹጉን እኛነታችነን ዒላማህ አታደርገው – እኛንም በማንአለብኝነት አትቀማን! ስንብት – ይህ ጹሑፍ የመጨረሻዬ ነው። ሄኖክሻ ወደ ውስጥህ ብትመለስና ክፉና ደጉን ለመለዬት እራስህን ብተመክር ደስ ይለኛል። ድንግል ትጠብቅህ። ከቻልክ በትህትና እማሳስብህ –  መዝሙረ ዳዊትን – ምሳሌን የሰለሞንን ጥበብ እንዲሁም መጸሐፈ ሲራክን ከልብ አንብብ – ይጠቅምሃል። እንዳትሰበርም – ይታደግኃል። ከውስጥ እንዳትወጣም – ይፈውሥኃል። ደህና ሰንብት።

የኔዎቹ መሸቢያ – ሰሞናት። እግዚአብሄር ይስጥልኝ ውዴና ጌጤ ዘሃበሻም።

ለእኔስ ሰው መሆኔ ብቻ ይበቃኛል።

The post „ ….. / – ምንአውቅልህ?“ – ከሥርጉተ ሥላሴ appeared first on Zehabesha Amharic.

Source:: Ethiopian Reporter

The post የሽብርተኝነት ክስ በተመሠረተባቸው የፓርቲ አመራሮችና ግለሰቦች ላይ ምስክርነት መስማት ተጀመረ appeared first on Zehabesha Amharic.

ከአምሳሉ ገ/ኪዳን

በአህጉራችን አፍሪካ ዲሞክራሲያዊ ፍትሐዊ ተአማኒና ነጻ ምርጫዎች እየተኪያሔዱ መንግሥታት የመቀያየሩ ሒደት ከጀመረ 20 ዓመታት አለፉ፡፡ ለዘመናዊ ሥልጣኔና ዲሞክራሲ (በይነ ሕዝብ) ባይተዋር በመሆኗ በዚህም ምክንያት ድሀ በመሆኗ “ጨለማዋ አህጉር” በመባል በምትታወቀዋ አህጉራችን ዛሬ ላይ በትክክለኛና ተአማኒ በሆነ መንገድ ነጻና ፍትሐዊ ምርጫ በተደጋጋሚ በማኪያሔድ ወደ 10 የሚደርሱ የአፍሪካ ሀገራት አዳዲስ መንግሥታት ተመሥርተው ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) በሆነ የመንግሥት ሥርዓት እየተዳደሩ ይገኛሉ፡፡ ከእነዚህ ሀገራት የሚበዙቱ ከሰሀራ በታች ያሉ ሀገራት ናቸው፡፡ ሀገራችን ኢትዮጵያ በብዙ ነገር ለአፍሪካ ሀገራት ዓርአያ እንደመሆኗና የረጅም ጊዜ ሥልጣኔ ባለቤት እንደመሆኗ ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) ምርጫ አድርጋ ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) መንግሥት በመመሥረት በዚህ ረገድም ለሌሎቹ የአፍሪካ ሀገራት ምሳሌ አርዓያ መሆን ባለመቻሏና የራሳቸው ሥልጣኔ ባልነበራቸው በቅኝ ግዛት በደቀቁት ሀገራት በመቀደሟ የማያዝን የማይቆጭ የማይቃጠል የማይንገበገብ በይነ ሕዝባዊ መንግሥት በሀገራችን እንዲመሠረት የድርሻውን የማይፍጨረጨር ሕዝቧን የሚጨቁን ሀገሪቱን የሚበዘብዘው ዘገዛዝ ተባባሪና አጋር ዜጋ ካለ በተለይም ደግሞ “የተማርኩ ነኝ” የሚል ከሆነ የተሟላ ጤና ላይ እንዳልሆነና ለዚህች ሀገርና ሕዝቧ ጠላት እንደሆነ እርግጠኛ መሆን ይኖርበታል ተምሬያለሁ ብሎም ሊያስብ ፈጽሞ አይገባም፡፡

በዘመነ ወያኔ ለ5 ዙር ያህል ምርጫ መሰል ግርግር ተደርጓል፡፡ ይሁን እንጅ እነዚህ ግርግሮች አንዳቸውም ምርጫ አልነበሩም፡፡ በዘመነ ወያኔ ምርጫ ተደርጎ አያውቅም፡፡ በእርግጥ የ3ኛው ዙር ማለትም 1997ዓ.ምሕረቱ ብሔራዊ ምርጫ እስከ ምርጫው ማግስት የነበረው ሁኔታ አንጻራዊ በሆነ መልኩ በጣም ጥሩ የሚባል ነበር፡፡ እሱም ቢሆን ግን ከምርጫው ማግስት በኋላ ከሆነው ነገር መረዳት እንደምንችለው ከምርጫው ማግስት በፊት የነበረው ሁኔታ እንደዛ ሊሆን የቻለበት ምክንያት ወያኔ በሕዝብ ምርጫ ለሚመሠረት መንግሥት ቦታውን ለመልቀቅ ፈቃደኛ ስለነበረ ወይም ይለው እንደነበረው ሁሉ ነጻ ፍትሐዊና ተአማኒ የሆነ እንከን የለሽ ምርጫ አድርጎ ለታሪኩ ጥሩ ስም ለመተው ስለወሰነ፣ ለዲሞክራሲ (ለመይነ ሕዝብ) ታማኝነቱን ለማረጋገጥ ሲል ያደረገው አልነበረም፡፡ ነገር ግን ከዚያ ምርጫ በፊት ሥልጣን ከያዘ ጊዜ ጀምሮ ጠንካራ ተቃዋሚ ወይም ተወዳዳሪ ፓርቲ አይደለም እንደ የመምህራን ማኅበርን፣ የሠራተኛ ማኅበራትን፣ የሕግ ባለሙያ ሴቶች ማኅበርን የመሳሰሉትን ሲቪክ (ሕዝባዊ) ማኅበራትን ሁሉ ሳይቀር አንባገነናዊና ሕገ ወጥ በሆነ መንገድ እየበተነና እያስወገደ ጠንካራ ሲቪክ (ሕዝባዊ) ማሕበራት እንኳን እንዳይፈጠሩና ተፈጥረውም ለጠንካራ የፖለቲካ ፓርቲዎች መፈጠር ምክንያትና ዓርአያ እንዳይሆኑ ሲሠራው በነበረው ጥቃት ሸር አሻጥር ጫና ጥቃት ውክቢያና ስውር ደባ ሊፎካከረው የሚችል ጠንካራ የፖለቲካ ፓርቲ እንደሌለና እንደማይኖርም በመተማመኑ በዓለማቀፉ ማኅበረሰብ ፊት ጉራውን ለመንፋትና ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) ለመባል ሲል የዚያን ምርጫ በር ከፍቶት ነበር፡፡

ይህችን ቁማር የተረዷት ምሁራን “ምርጫው እንከን የለሽ ይሆናል” ተብሎ ከታወጀ ከምርጫው ጥቂት ወራት አካባቢ ሲቀር ጀምረው ልዩ አጋጣሚውን ለመጠቀም በመወሰን እነ ዶ/ር ብርሃኑ እነ ፕሮፌሰር መስፍንና ሌሎች አጋሮቻቸው ተፋጥነው ቀስተ ደመናን መሠረቱና አስቀድመው ከነበሩ ሌሎች ፓርቲዎች ጋር በመቀናጀት “ቅንጅት” የተባለን ጉደኛ ፓርቲ ፈጥረው ወደ ምርጫው ገቡ፡፡

በወቅቱ ወያኔ አስቀድሞ “መጥታቹህ ታዘቡልኝ እንከን የለሽ ምርጫ አደርጋለሁ!” ሲል አውጆ ለምዕራባዊያኑ በገባው ቃል መሠረት ከምዕራባዊያኑ ከየአቅጣጫው የሚለቀቅለትን የውዳሴ ዜማ በተመስጦ በማዳመጥ ተጠምዶ ስለነበር ምርጫው ሊደረግ በጣት የሚቆጠሩ ቀናት እስኪቀር ድረስ ወያኔ የቅንጅትን መቅሰፍትነትና “ጠንካራ ፓርቲ አላደለንም” የሚለውን የምጸት ጸሎቱን አምላክ ሰምቶለት እንዲያውም እሱ ከፈለገውና ሊቋቋመው ከሚችለው በላይ ጠንካራ ፓርቲ በድንገት እንደሰጠው በቅጡ አልተረዳም ነበር፡፡ በተረዳ ጊዜም ቢሆን የምርጫው ቀን በጣት የሚቆጠሩ ቀናት ብቻ የቀሩት ከመሆኑና ታዘቡልኝ ተብለው ተጠርተው የመጡት ዓለም አቀፍ ታዛቢዎች ተገኝተው እየሆነ ያለውን ሁሉ እየታዘቡ ከመሆናቸው አንጻር የሚያደርገው ጠፍቶት በመንተፍረቱ ምርጫውን በነጻነት መምረጥ እንዲቻል አድርጎ ነበር፡፡ ምንም እንኳን ካድሬዎቹ ከምርጫው ቀን በፊት በየቦታው እጅግ ከመጨነቃቸው የተነሣ አንዳንድ ችግሮችን መፍጠራቸው የቀረ ባይሆንም ቅሉ፡፡

በምርጫው ማግስት ግን ወያኔ የማስመሰሉን ጨዋታው የወለደውን ውጤት መቀበል ፈጽሞ የሚቻል ስላልሆነበት “ጨዋታ ፍርስርስ” የሚልበት ሰዓት ያ ሰዓት እንደሆነ በመረዳቱ የኢትዮጵያን ሕዝብ ድምፅ በማስወገድ ምርጫውን ወደ ቅርጫ በመለወጥ አብዛኛውን ለራሱ በመውሰድ ይሄንን ያህል ወንበር ይበቃቹሀል ብሎ ለተቃዋሚ የፖለቲካ ፓርቲዎች በኮታ አከፋፍሎ ሰጠ፡፡ በዚህ አንባገነናዊ ወንጀሉም ሕዝብ ተቆጣ፡፡ ወያኔም በጭካኔ ያደረገውን ሁሉ አድርጎ ዕድሜውን እስከአሁን ድረስ ሊያራዝም ቻለ፡፡ ከዚያ በኋላ ባሉ ሁለት “ምርጫዎች” ግን “የምርጫ 97ዓ.ም. ዓይነት ቅብጠት ሁለተኛ አይለመደኝም” ብሎ ከምርጫ 97ዓ.ም. በፊት ወደ ነበረው አቋሙ በመመለስ “ዲሞክራሲ፣ ፍትሐዊ ነጻ ተአማኒ ምርጫ ብሎ ነገር አይገባኝም ታግየ ነው የመጣሁ ሥልጣን የሚፈልግ አካል ካለ ታግሎ ይምጣ!” የሚል ጠንካራና የማይደራደርበት አቋም በመያዝ ይሄው እንደምታዩት “ምርጫ” የሚል የአንድ ሰሞን የቀልድ ጨዋታ በማዘጋጀት ግርግር እየፈጠረ ያሳልፋል፡፡

ይሄንን 5ኛ ዙር ብሔራዊ የቀልድ ግርግር ምርጫ እንዳንለው የሚከለክሉን ምክንያቶች ወይም ምርጫው ነጻ ፍትሐዊ ተአማኒና ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) አልነበረም እንድንል የሚያደርጉን ጉዳዮች ምን ምን ናቸው?

ቅድመ “ምርጫ” በነበረው “የምርጫ” ሒደት

የምርጫ ቦርድ አባላት በግልጽ በሚታይ መልኩ ገለልተኛ አለመሆናቸውና ከወያኔ ታጋዮች ባልተናነሰ ለወያኔ ህልውና ዋጋ ለመክፈል የተዘጋጁ በመሆናቸው፡፡
የምርጫ ካርድ ዕደላው “አንድ ካርድ ለአንድ መራጭ” ከሚለው ትክክለኛ አሠራር ወጥቶ የአገዛዙ ደጋፊዎች መሆናቸው ለሚታወቁት ግለሰቦች ከሠላሳ በላይ ካርዶች ለእያንዳንዳቸው የታደለበት መሆኑና ይሄንን በተመለከተም ተወዳዳሪ ፓርቲዎች በመረጃ በተደገፈ ላቀረቡት ክስ ገለልነኛ ነኝ በሚለው የምርጫ ቦርድ ምንም ዓይነት የማስተካከያም ሆነ ሊወስድ የሚገባውን እርምጃ ባለመውሰዱ፡፡ የተቀረው ካርድ ደግሞ የኢትዮጵያ ሕዝብ በምርጫው አመኔታ ያለው ለማስመሰልና ፍላጎቱ ስላለውም ከ1997ቱ በላይ መራጭ ተገኘ ለማሰኘት ዜጎች ያለፍላጎታቸው ቤት ለቤት እየተጎተጎቱ ከመንገድ እየተጎተቱ መታወቂያ የለኝም ላለው ሳይቀር በግዳጅ እንዲወስዱ በመደረጉ፡፡
አገዛዙ ተወዳዳሪ የፖለቲካ ፓርቲዎችን ከመሀላቸው ያሉ አባላቶቻቸውን የቻለውን በጥቅም በመደለል ያልቻለውን በማስፈራራት ፓርቲያቸውን እንዲከዱና በፓርቲያቸው ላይ እንዲሸፍጡ ለእሱ እንዲያድሩ በማድረግ አሻጥር በመፈጸም ከሕዝብ ጋር ረዘም ያለ ትውውቅ ያላቸውን ፓርቲዎች መኢአድንና አንድነትን እንደ ቅንጅት ሁሉ እንዲፈርሱ በማድረግ ሕዝቡ “ጠንካራ ተፎካካሪ ፓርቲ የለም” የሚል ቀቢጸ ተስፋ ውስጥ እንዲወድቅ የተደረገበት በመሆኑ፡፡

በተለይም የሰማያዊ ፓርቲ ተወዳዳሪዎችን የምርጫ ቦርድ ተብየው ቅጥረኛነቱን ለማሳየት ለአገዛዙ ታማኝነቱን ለማረጋገጥ ወይም የአገዛዙን ትዕዛዝ በመቀበል ምንም ዓይነት ሕጋዊ ተቀባይነት በሌለው ምክንያት ከግማሽ በላይ ተወዳዳሪዎቻቸውን ከተወዳዳሪነት የሰረዘበት በመሆኑ፡፡ ፍርድ ቤት ከሰው የመወዳደር መብት እንዳላቸው ሲረጋገጥም ይህ ቅጥረኛ የምርጫ ቦርድ ተብየ ጥቂቶቹን ብቻ በመቀበል ዐይን ባወጣ ሁኔታ ሕግ የማይገዛው ከሕግ በላይ መሆኑን በግልጽ በማሳየት ፍርድ ቤቱ መብታቸውን ያረጋገጠላቸው ቢሆንም የተቀሩትን አልቀበልም ብሎ ከውድድር ውጪ በማድረጉ፡፡

የዜጎችን ሰብአዊና ሕገ መንግሥታዊ የመምረጥ መመረጥ መብትን በመንፈግና በመጻረር በአንድ ምርጫ ጣቢያ ከ12 በላይ ተወዳዳሪ መወዳደር አይቻልም የሚል ገዳቢ ሕግ በማውጣትና ቦታውን እሱ በፈጠራቸው የውሸት ተወዳዳሪ ፓርቲዎች እንዲያዝ እንዲሞላ በማድረግ ለትክክለኛና ሕዝብ ለሚፈልጋቸው የተወዳዳሪ ፓርቲዎች ተመራጮች ቦታ እንዲያጡና ከውድድር ውጪ እንዲሆኑ የተደረገ በመሆኑ፡፡

የፖለቲካ ፓርቲዎች የፖለቲካ አቅዶቻቸውንና ፖሊሲ (መመሪያዎቻቸውን) ለሕዝብ ሊያስተዋውቁ ሊገልጹ የሚችሉባቸውን የገጽ ለገጽ መድረኮችንና የብዙኃን መገናኛ ዕድሎችን ኢሕገመንግሥታዊና ሕገ ወጥ በሆኑ ምክንያቶች እንዳያገኙ የተደረጉበት በመሆኑ፡፡ እንደ ሕገ መንግሥታቸው ቢሆን ኖሮ ምርጫ ሲመጣ ብቻ ሳይሆን ከምርጫ ወቅት ውጪም በማንኛውም ጊዜ የፖለቲካ ፓርቲዎች አቅድ ፖሊሲዎቻቸውን (መመሪያዎቻቸውን) በመንግሥት (በሕዝብ) የብዙኃን መገናኛዎች ለሕዝብ የማስተዋወቅ መብት ነበራቸው፡፡ እየሆነ ያለው ግን የዚህ ተቃራኒና እንኳን ከምርጫ ወቅት ውጪ በምርጫ ወቅት እንኳን ዕድሉን ሊያገኙ አልቻሉም፡፡

የተወዳዳሪ ፖለቲካ ፓርቲዎች አባላትና ደጋፊዎቻቸው ላይ እስራትና እንግልት በሰፊው የተፈጸመበት በመሆኑ፡፡

አገዛዙ በሕዝቡ ላይ በፈጸመው ከባድ ጫናና ባሳደረው የፍርሐት መንፈስ ለተቃዋሚ ፓርቲዎች የሚታዘብ የምርጫ ታዛቢ ፍጹም በመታጣቱ እሽ ያሉትንም በማስፈራራት እንዲሸሹ በመደረጋቸው ተወዳዳሪ ፓርቲዎች በየምርጫ ጣቢያዎች የየራሳቸውን ታዛቢዎች ወክለው እንዳያስቀምጡ የተደረገበትና በሚበዛው የምርጫ ጣቢያዎች ያለ ታዛቢ ለመወዳደር የተገደዱበት ሁኔታ እንዲፈጠር በመደረጉ፡፡

በምረጡኝ የቅስቀሳ ወቅት የተቃዋሚ ወይም ተፎካካሪ የፖለቲካ ፓርቲዎች ይቀሰቅሱባቸው የነበሩ ተሸከርካሪዎች በአገዛዙ የጸጥታ አካላትና ደጋፊዎች በመሠባበራቸው በቀስቃሽ አባላቶቻቸውም ላይ ለአካል ጉዳት የዳረገ ጥቃት በመፈጸሙ፡፡ ተወዳዳሪ ፓርቲዎች ይሄንን የአገዛዙን የውንብድና ተግባር ገለልተኛ ነኝ እያለ ለሚያሾፈው የምርጫ ቦርድ ሲያመለክቱም ገለልተኛ ነኝ ባዩ የምርጫ ቦርድ ተብየው የእርምት እርምጃ እንዲወሰድ ባለማድረጉ፡፡ በተሰጠው ሥልጣንም ጥቃቱን የፈጸሙትን አካላት በሕግ እንዲጠየቁ ባለማድረጉ፡፡ የሚገርመኝ ነገር ይህ የምርጫ ቦርድ ተብየ ገለልተኛ አለመሆኑ እንዳይታወቅ ሲል ለማስመሰል ያህል እንኳ እንዲህ ዓይነት የውንብድና ጥቃቶች በመላ ሀገሪቱ በአገዛዙ አካላት ሲፈጸምና ተጠቂዎቹ ተወዳዳሪ ፓርቲዎች ኡኡ ሲሉ የአገዛዙን ጥቃት አድራሾችን አካላት ለአንዲት ጊዜም እንኳ ቢሆን ሊወቅስ ተጠያቂ እንደሆኑም ሊያስጠነቅቅ በፍጹም አለመፈለጉና አለመቻሉ ነው፡፡ በአንጻሩ ግን በተወዳዳሪ ፓርቲዎች ላይ ግን እንኳን ሊያደርጓቸው ገና ያላሰቧቸውን ነገሮች እየቀበጣጠረ ተጠያቂ እንደሚያደርጋቸው ሲዝት ሲያስፈራራ ነበር የከረመው፡፡ የአገዛዙ ባለሥልጣን አቶ ሬድዋን ሑሴን እነኝህን ጥቃቶች በተመለከተ የቪ.ኦ.ኤ የእንግሊዝኛው አገልግሎት ክፍል ጋዜጠኛ ጠይቃው ሲመልስ “የተፈጸሙት ጥቃቶች የተፈጸሙ ቢሆኑም ጥቃት አድራሾቹ በራሳቸው ተነሣሽነት ያደረጉት እንጅ ከላይ ወደታች በወረደ ትዕዛዝ በተማከለ አሠራር የተፈጸሙ አይደሉም” ሲል ነበር የመለሰው፡፡ በተማከለና ከላይ ወደ ታች በወረደ ትዕዛዝ ለመፈጸማቸውማ ማስረጃው ጥቃቱን የፈጸሙት አካላትና ግለሰቦች ተጠያቂ አለመሆናቸው ሕግ ፊት አለመቅረባቸው ነው፡፡
በምርጫው ዕለት ዋዜማ ድምፅ የሚሰጥበት ወይም የመምረጫው ወረቀት ለግለሰቦች ታድሎ ምልክት እንዲያደርጉ እየተደረገ በማግስቱ ያንኑ እንዲያስገቡ በመደረጉ፡፡ አስቀድሞም የምርጫ ቦርድ ተብየው ይህ የድምፅ መስጫ ወረቀት ለዚህ የውንብድና ተግባር እንዲመች ለማድረግ የድምፅ መስጫ ወረቀቶቹን ተከታታይ የመለያ ቁጥር እንዳይኖርባቸው አድርጎ ማተሙ የመሳሰሉት ናቸው፡፡

በምርጫው ዕለት በነበረው ሒደት

የፖለቲካ ፓርቲዎቹ ታዛቢ ባገኙባቸው ጥቂት የምርጫ ጣቢያዎች ያስመዘገቧቸው ታዛቢዎች አብዛኞቹ በየተመደቡበት የምርጫ ጣቢያዎች ተገኝተው እንዳይታዘቡ በመደረጋቸው፡፡
የምርጫ ኮሮጆዎች ከሰዓቱ በፊት ተከፍተውና የድምፅ መስጫ ወረቀቶች በብዛት ተከቶባቸው በመገኘቱ፡፡

መራጮች በተደጋጋሚ እንዲመርጡ በመደረጉ፡፡ የቀበሌዎቹ ወይም የምርጫ ጣቢያዎቹ ነዋሪዎች ያልሆኑ ሰዎች በተሽከርካሪዎች እየተጫኑ መጥተው እንዲመርጡ መደረጉ፡፡
ታጣቂዎች በየምርጫ ጣቢያው አቅራቢ በመሆን በሕዝቡ ላይ የፍርሐት ድባብ እንዲፈጥሩ በመደረጉ፡፡

ምርጫው እየተደረገ ባለበት ሰዓትም ቢሆን ለመታዘብ የቻሉ የተወዳዳሪ ፓርቲዎችን ታዛቢዎች በጥቅም በመደለልና እንዳይናገሩ በማስፈራራት በአገዛዙ አካላት የምርጫ ኮሮጆዎችን የመሙላት ድርጊቶች ሲፈጸሙ በመታየታቸው፡፡

ሕዝቡ የሰጠው ትክክለኛው የሕዝብ ድምፅ የተመለከተበት የድምፅ መስጫ ወረቀቶች ተቃጥለውና ሽንት ቤቶች ተጥለው መገኘታቸው፡፡
ቀደም ሲል የተጠቀሱትን ማጭበርበሮች መፈጸም ባልተቻለባቸው የምርጫ ጣቢያዎች ምርጫው ከተጠናቀቀበት ሰዓት በኋላ የጸጥታ ኃይሎች ኮሮጆ አናዘርፍም አናስነካም ባሉ ጽኑአንና ታማኝ የተወዳዳሪ ፓርቲዎች ታዛቢዎችና ደጋፊዎች ላይ ግድያን ጨምሮ አሰቃቂ ድብደባ እስራትና እንግልት የተፈጸመ በመሆኑ ወዘተረፈ፡፡

ከምርጫው ዕለት በኋላ በነበረው ሒደት

የምርጫ ቦርድ ተብየው ከላይ በተጠቀሱት እንከኖች በተሞላ ሒደት የተፈጸመን የሐሰተኛ ምርጫ ውጤት ተቃዋሚዎች በየጊዜው እያቀረቧቸው ለመጧቸው ቅሬታና አቤቱታዎች ለአንድም ጊዜ እንኳ አግባብነት ያለው ሕጋዊ ምላሽ ለመስጠት ፈጽሞ ሳይፈልግ ክሶቹንም ለማጣራት ሳይሞክርና ሳይፈልግ በምርጫው ማግስት ምርጫው ከምንጊዜውን በበለጠ መልኩ ፍትሐዊ ተአማኒና ሰላማዊ ሆኖ ተጠናቋል ብሎ በማወጁ፡፡

ይሄንን ሙሉ ለሙሉ የተጭበረበረን ውጤትም የምርጫ ቦርድ ተብየው ውጤት እገልጻለሁ ብሎ ካስታወቀበት ቀን 3 ቀናት አስቀድሞ የግንቦት 20 በዓላቸውን ለማድመቅ ሲባል በዋዜማው እረቡ ለት በ19 የ105ቱን ውጤት ለተንኮሉ ከፍሎ በማስቀለት ወያኔና አጋሮቹ ሙሉ ለሙሉ አሸናፊዎች መሆናቸውን በማወጁ፡፡
ሕዝቡ መብቱን ለአገዛዙ አሳልፎ የሰጠ በመሆኑ ያለ ፍላጎቱና ያለ ምርጫው የሥራ ዋስትናንና የመሳሰሉትን መሠረታዊና የዜግነት መብት ጥቅሞቹን በግፍ ላለማጣት ሲል ተገዶ ጠርናፊም ተጠርናፊም ሆኖ በ5 ለ1 አደረጃጀት የተጠረነፈው የኢትዮጵያ ሕዝብ አገዛዙ “ምንም ዓይነት ፖለቲካዊ ዓላማና ተልእኮ የለውም” የሚለውን ይሄንን አደረጃጀት በመጠቀም ሕዝቡ የተዘረፈበትን ድምፅ የተፈጸመበትን ውንብድና የመቃወም መብቱን በመጠቀም መብቱንና የሰጠውን ድምፅ ለማስከበር እንቅስቃሴ እንዳያደርግ በከፍተኛ ደረጃ እየወተወተው እየዘበዘበው ከፍተኛ ጫና እያደረገበት በመሆኑ ወዘተረፈ፡፡

እውነት ለመናገር የዘንድሮውም “ምርጫ” ተጭበርብሮ ውጤቱ እንዲህ በመሆኑ የኢትዮጵያ ሕዝብ እጅግ ነው ያዘነው፡፡ ሕዝቡ ወያኔን ላለመምረጡ እንዴት እርግጠኛ ልትሆን ቻልክ? የሚል ጥያቄ ሊነሣ ይችል ይሆናል፡፡ ይሄንን ለማወቅ የግድ የድምፅ መስጫ ወረቀቶችን አገላብጨ ማየት አይጠበቅብኝም፡፡ የሕዝብ ምርጫ ምን እንደነበር ለማወቅ የሚረዱ ሌሎች መንገዶች አሉ፡፡ ሕዝብ የሚባለው ከሰማይ የተሰቀለ የሆነ አካል ማለት አይደለም፡፡ ሕዝብ የሚባለው እኔ አንተ አንቺ እሱ እሷ የየመንደሩ ወይም የየሰፈሩ ሰዎች ማለት ነው፡፡ የእነዚህ የየሰፈሩ ወይም የየመንደሩ ሰዎች ፍላጎትና ምርጫ ምን እንደነበር ደግሞ እዚያው እየሰፈሩ እየመንደሩ የሆድ የሆዳችንን ስንጫወት ስናወጋ በሚገባ እናውቀዋለን፡፡ ከዚህ ባሻገር የሕዝቡ ምርጫ ምን እንደነበር ለመረዳት ይረዳቹህ ከሆነ አንድ ጉዳይ ልጥቀስላቹህ፡፡ እንዳልኳቹህ ይሄንን ጉዳይ የምጠቅስላቹህ የሕዝቡ ምርጫ ምን እንደነበር እንድትረዱ ብቻ እንጅ ለሌላ ዓላማ እንዳልሆነ ግን አስቀድሜ ማስጠንቀቅ እወዳለሁ፡፡ ይሄንን ያየችውን ነገር ያጫወተችኝ የሰፈሬ ልጅ ናት፡፡

ነገርየው ምን መሰላቹህ? ረቡእ ለት ነው ማለትም ምርጫው በተደረገ 3ኛው ቀን ጠዋት፡፡ ይህች የሰፈሬ ልጅ ረቡእ ለት ጠዋት በሀይገር (መለስተኛ የከተማ አውቶቡስ) ወደ ሥራዋ ስትሔድ እንደ እሷ ሁሉ ወደ ጉዳይዋ ለመሔድ የተሳፈረች ሌላ የሰፈር ሰው ነበረች፡፡ ይህች የሰፈር ሰው ግጥም አድርጋ የትግሬ ሹርባ ተሠርታ ነበር፡፡ ሌላው ተሳፋሪ በግልምጫ ሲያነሣ ሲጥላት ይቆይና አንደኛው ምክንያት ፈልጎ በድንገት ይዘልፋታል፡፡ ወዲያውንም በዚያ ሀይገር ውስጥ ያለ ሰው ሁሉ ሊባል በሚችል ደረጃ እየተቀባበለ ያበሻቅጣት ጀመር፡፡ አንዱን ብጠቅስ “ቆይ! ጠብቂ! በደረቁ እንላጭሻለን! ሩቅ መስሎሽ ነው? አሁን በቅርቡ ጠብቂ….” ይህች ልጅ ያም ያም እየተቀባበለ ሲወርድባት በፍርሐት ተውጣ እየተንቀጠቀጠች “ኧረ እባካቹህ እኔ ትግሬ አይደለሁም፡፡ እኔ ወሎየ ነኝ ዝም ብየ ነው ይሄን ሹርባ የተሠራሁት!” ብላ ትናገራለች፡፡ ልጅቱ በእርግጥም ትግሬ አልነበረችም፡፡ ይህች ልጅ ከሥራዋ እንደተመለሰች ወዲያውኑ ነበር ሹርባዋን የፈታችው፡፡ የዚህ ዓይነት ተመሳሳይ ድርጊቶች በየቦታው አይጠፉም፡፡ እነዚህ ጉዳዮች የሚያመለክቱን ብዙ ነገር አለ፡፡ ከብዙው ነገሮች አንዱ ከላይ የገለጽኩላቹህን የሕዝቡ ምርጫ ማን እንደነበርና የልቡን ትርታ ነው፡፡ በዚያ ሚዲባስ (መካከለኛ ተሸከርካሪ) ውስጥ የነበሩ ሰዎች “የእነ እከሌ ደጋፊዎች የሆናቹህ ብቻ!” ተብለው የተጫኑ ተሳፋሪዎች ባለመሆናቸው በሚገባ የሕዝቡን ሥሜት ይወክላሉ፡፡ እናም የሕዝቡ ስሜት ፍላጎት ምርጫ ይሄው ነው፡፡ ይህ ባይሆን ኖሮ በምንም ተአምር ቢሆን አገዛዙ መቶ በመቶ አሸነፍኩ ሕዝቡ ወዶና ፈቅዶ መረጠኝ በሚልበት አዲስ አበባ ከተማ አገዛዙ መሠረቴና መከታየ ነው ለሚለውና ለሱም እንደቆመ ለሚናገርለት ብሔረሰብ እንዲህ ዓይነት ጥላቻ ሊገልጽ አይችልም፡፡

የኢትዮጵያ ሕዝብ በተለያየ ጊዜ በተደረጉት 5 ዙር ምርጫዎች ለአንድም ጊዜ እንኳን ቢሆን ወያኔን መርጦ አያውቅም፡፡ ወያኔ ለኢትዮጵያ ሕዝብ ያለውን ጥላቻና በየጊዜው የሚወስደውን የተለያየ ዓይነት የበቀል እርምጃዎች ባያቹህ ጊዜ በተደረጉት ምርጫዎች ሁሉ ወያኔ አሸንፎ እንደማያውቅ ታረጋግጣላቹህ፡፡ ወያኔ በጥላቻ ታንቆ የቀረው በኢትዮጵያ ሕዝብ እምነት ያጣውና በጎጠኛነት አስተሳሰብ ታስሮ የቀረው በዚህ ምክንያት ነው፡፡ ወያኔ በሕዝብ ድምፅ ሥልጣን የያዘ ቢሆን ኖሮ ለሥልጣን ላበቃው ሕዝብ ከፍተኛ አክብሮት ይኖረው ነበር፡፡ የምናየው ማን አለብኝነት ንቀትና እረገጣ ፈጽሞ ባላየነው ነበር፡፡

የኢትዮጵያ ሕዝብ ምንም እንኳ በጣታቸው የሚፈርሙ ከፍተኛ የሥራ ኃላፊዎች፣ ጄኔራሎች፣ የሚንስትሮች ተቆጣጣሪ አለቆች ከታጎሩበት ከወያኔ የማይሻል በሕዝብ ተቀባይነትን ያገኘ የፖለቲካ ፓርቲ በሀገራችን ባይኖርም ቅሉ የተወዳዳሪ ፖለቲካ ፓርቲዎች ብቃት ሳያሳስበው ሁሌም እነሱን የሚመርጥበት ምክንያት ለምን እንደሆነ ታውቃላቹህ? አንዱ ወያኔ ለዚህች ሀገር ጠንቅ እንደሆነ ጠንቅቆ ስለሚያው ሲሆን ሌላው ደግሞ ብቻ አንድ ጊዜ የመንግሥት ሥልጣን እንደ ደርግና እንደ ወያኔ ባለ ትጥቅ ባለ አፈሙዝ በሆነ አካል ሳይሆን ትጥቅ አፈሙዝ ባልያዘ ከራሱ ከሕዝቡ የወጡ ሲቪል ወይም ሕዝባዊ የሆኑ በሆኑ የፖለቲካ ፓርቲዎች የመንግሥት ሥልጣን ቢያዝ ትጥቅ አፈሙዝ ያልያዙ እንደመሆናቸው መጠን እንደ ደርግና እንደ ወያኔ ፈላጭ ቆራጭ፣ አንጋገነን፣ ጨቋኝ የመሆን ዕድል ስለማይኖራቸው ሰብአዊ ዲሞክራሲያዊ (በይነ ሕዝባዊ) የመንግሥት አሥተዳደር ይኖረናል የሥልጣን ባለቤቱም እኔው እራሴ እሆናለሁ የሚል የጸና እምነት ስላለው ነበር ሳይሰለች ሳይታክት በተደጋጋሚ ተቃዋሚ ፓርቲዎችን የሚመርጠው፡፡ እንዳለመታደል ሆኖ ግን የሚሰጠው ድምፅ ዋጋ አግኝቶለት ምኞቱ ሠምሮ እስከ አሁን ድረስም ሕዝባዊ መንግሥት ሊመሠረት አልቻለም፡፡ ወያኔ እስካለ ጊዜ ድረስም ይህ ምኞቱና መሻቱ እውን ሊሆን አይችልም፡፡ ምክንያቱም ይህ እንዳይሆን የሚያደርጉ ብዙ ነገሮች አሉና፡፡ ወያኔ ሥልጣን ስለጣመው ብቻ አይደለም ሥልጣን ማስረከብ የማይፈልገው፡፡ ነገር ግን ከዚህ ቀደምም በተደጋጋሚ እንደነገርኳቹህ ወያኔ ከሀገር ክህደት ጀምሮ እስከ በንጹሐን ደም መጨማለቅ ድረስ ያልፈጸመው የወንጀል የግፍ ዓይነት ስለሌለና ሥልጣን ባስረከቡ ማግስትም በእነዚህ በፈጸሟቸው ግፎችና ወንጀሎች ምክንያት እየታነቁ ለፍርድ እንደሚቀርቡ ጠንቅቀው ስለሚያውቁት በምንም ተአምር ለመቸውም ቢሆን ወያኔዎች “አዎ ተሸንፈናል” ብለው መሸነፋቸውን አምነው የሕዝብን ድምፅ አክብረው ሥልጣን አያስረክቡም፡፡

ቀጣዩ የተቃዋሚ የተወዳዳሪ ፓርቲዎች እርምጃ ምን ሊሆን ይገባል?

እንግዲህ በዘመነ ወያኔ ሰላማዊ ትግል ማድረግና ውጤትም ማምጣት ፈጽሞ እንደማይቻል ከአንዴም 5 ጊዜ ሁሉ በተደጋጋሚ የታየ ሀቅ ነው፡፡ ወያኔ ምርጫን እያዘጋጀ ሁሌም አሸነፍኩ እያለ ሥልጣንን ይዞ የሚቀጥለው ያለ ምርጫ ልግዛ ቢል “የለየለት አንባገነን” የሚባል ስም ስለሚያሰጠውና ይሄንንም መባል ስለማይፈልግ እንጅ በምርጫ ስሚያምን አይደለም፡፡ በምን ምክንያት እንደሆነ ባላውቅም ተቃዋሚ ፓርቲዎች ይሄንን ሀቅ ሊገነዘቡ አልቻሉም፡፡ ቢያንስ ከ97ቱ ምርጫ በኋላ ሊነቁ ይገባ ነበር፡፡ ወያኔ ሁሌም በሚያዘጋጀው የውሸት ምርጫ እየተሳተፉ ለወያኔ “የመድብለ ፓርቲ ሥርዓት አለ” ልፈፋው (ፕሮፖጋንዳው) መጠቀሚያ መሆንን እንደ አንድ ቁምነገር ቆጥረው ይሄው እንደምናየው ጊዜያቸውን በከንቱ ያቃጥላሉ፣ ወያኔ በሕዝብ ላይ እየቀለደ እያሾፈ እንዳሻው እየሆነ እንዲኖር ዕድል እንዲያገኝ ያደርጋሉ፡፡ “ሞኝን እባብ ሁለት ጊዜ ይነድፈዋል፤ የመጀመሪያውን ተንከርፍፎ ሲሔድ ሳያየው ሁለተኛውን ይሄው እዚህ ቦታ ነው ነድፎኝ እዚህ ውስጥ የገባው ብሎ ሲያሳይ” ይባላል፡፡ አንድ ሌላ አባባልም አለ “ትናንት ያነቀፈህ ድንጋይ ዛሬም ካነቀፈህ ድንጋዩ አንተ ነህ” የሚል፡፡

አማራጭ ስለሌለ እንጅ ከሰላማዊ የትግል አማራጭ ሌላ የትግል አማራጭ ተመራጭ ሆኖም አልነበረም ወገኖቻችን የትጥቅ ትግልን የመረጡት፡፡ ከሰላማዊ የትግል አማራጭ ውጭ ሌላ አማራጭ አስፈላጊ አይደለም የሚሉ ፓርቲዎችም ሆኑ ግለሰቦች የኔ ቢጤ ፈሪ ስለሆኑ እንጅ የሚሉትን ነገር ስለሚያምኑበትና ለዚህ የሰላማዊ ትግል እራሳቸውን የሰጡ ስለሆኑ አይደለም፡፡ የዚህ ማረጋገጫውም በሰላማዊ ትግል የሕዝብን መብትና ፍላጎት ማረጋገጥ ማስከበር ከሚቻልባቸው መንገዶች አንዱ የሆነው በሕዝብ ምርጫ ሥልጣን መረካከብ የመንግሥት ለውጥ መከወን በወያኔ አገዛዝ የማይታሰብ መሆኑን ካረጋገጡ ዘንዳ ሌሎች የሕዝብን መብትና ፍላጎት ማረጋገጥ ማስከበር የሚቻልባቸውን የሰላማዊ ትግል አማራጮችን ተጠቅመው የሕዝብን መብትና ፍላጎት ለማረጋገጥ ለማስከበር አለመሞከራቸው አለመቻላቸውና ለዚህም ቁርጠኛ አለመሆናቸው ነው፡፡ እነዚህ ከምርጫ ሌላ አንድን አንባገነናዊ አገዛዝ ማንበርከክና ማስወገድ የሚቻልባቸው የሰላማዊ ትግል እርምጃዎች ከሥራ ማቆም አድማ ጀምሮ እስከ መታቀብ (boycott) ድረስ በርካቶች ናቸው፡፡ እነኝህ “ያለ ሰላማዊ የትግል አማራጭ!” ባይ ወገኖቻችን እነዚህን የሰላማዊ ትግል እርምጃዎችን አድርጎ የሕዝብን መብትና ፍላጎት ማረጋገጥ ማስከበር የሚቻልበት ምንም ዓይነት ምቹ ሁኔታ በዚህች ሀገር እንደሌለና አገዛዙ አስቀድሞ እነኝህን እርምጃዎች በመውሰድ ስኬት ላይ መድረስ እንዳይቻል ወደዚያ የሚወስዱ መንገዶችን ሁሉ በመዝጋት ሕዝብን በማነቃነቅ እነኝህን እርምጃዎች መውሰድ እንዳይቻል እንዳደረገ እነኝህ ወገኖቻችን አያውቁም ለማለት እጅግ ይቸግረኛል፡፡ አይ! ዕድሉ አለ እነኝህን የሰላማዊ ትግል አማራጭ እርምጃዎችን በመውሰድ የሕዝብን መብትና ፍላጎት ማረጋገጥ ማስከበር እንችላለን ካሉም እነሆ! ይሄው ሰዓቱ አሁን ነውና አድርጉትና እንያቹሃ! ይሄንን ማድረግ ሳትችሉ ግን በሌለ ምኅዳር ላይ “ሰላማዊ ትግል” እያላቹህ ብታላዝኑ እራሳቹህን ለትዝብት ከመዳረግ ሀገሪቱን የከፋ ችግር ላይ እንድትወድቅ ምቹ ሁሌታን ከመፍጠር ውጪ ለሀገራችን ፖለቲካ (እምነተ አስተዳደር) ዕድገትና መሻሻል የምታበረክቱት የምትፈይዱት አንዳችም ነገር እንደሌለ ልታውቁት ልትረዱት ይገባል፡፡ አሁን በትጥቅ ትግል ላይ ያሉ ወገኖቻችን የጠቀስኳቸው የሰላማዊ ትግል እርምጃዎች በ97ቱ ምርጫ አገዛዙ የምርጫውን ውጤት በቀለበሰበት ወቅት ሞክረውት ዛሬም ድረስ ባሉ ወያኔ እስካለ ጊዜ ድረስም ወደፊትም በሚኖሩ በተለያዩ ምክንያቶች ተሞክሮ እንዳልተሳካ የቅርብ ጊዜ ትዝታ ነው፡፡ ስንት ጊዜ እባቡ ሲነድፋቸው ወይም እንቅፋቱ ሲያነቅፋቸው ነው የሚነቁት የሚገባቸው?

እዚህ ላይ “እሽ የትጥቅ ትግልስ እናድርግ ብንል የት ልናደርግ እንችላለን? ወያኔ ይሄንን አውቆ አስቀድሞ የሀገራችንን ሉዓላዊ መሬትና ሌሎች ብሔራዊ ጥቅሞቿን ሁሉ አሳልፎ እየሰጠ ጎረቤት ሀገራትን ሁሉ በወዳጅነት ይዟቸዋል፡፡ ያለው ብቸኛ መንደርደሪያ መተላለፊያ (corridor) ባሕረ ምድር (ኤርትራ) ብቻ ናት ሸአቢያ ደግሞ የባሰ ጠላት እንጅ የተሻለ አይደለምና እንዴት ብለን ሸአቢያን አምነን እዚያ የትጥቅ ትግል ልናደርግ እንችላለን?” የሚል ጥያቄ መነሣቱ አይቀርም፡፡ ሁለት ሦስት የፌስ ቡክ (የመጽሐፈ ገጽ) ጓደኞቸ ሰሞኑን ይሄ ጥርጣሬ ስላላቸው በፍጹም የማይታሰብ ነው ብለው ሐሳባቸውን በመጽሐፈ ገጻቸው ላይ እስከ መጻፍ ደርሰው ነበር፡፡ ለአንደኛው ወንድሜ ይሄንን ብየ መለስኩለት፡፡

“ወንድሜ… ያልከው ሁሉ እውነት ነው አንድም ስሕተት የለበትም እንዲያውም ኢሳይያስ ማለት ይሔ ብቻ አይደለም ከጠቀስካቸው የከፉ ብዙ ጉዶችም ይኖራሉ፡፡ ማየት ያለብን ነገር ቢኖር እኛ ወደ ሸአቢያ የምንሔደው አማራጮች ስለሌሉንና ብቸኛው አማራጭ እሱ ብቻ በመሆኑ እንጅ ወደን ፈልገን መርጠን አለመሆኑን ነው፡፡ “ዘመኑን እንዋጅ” የሚል አማርኛ ተጠቅሜ እንደነበር ታስታውሳለህ? እኛ ኢትዮጵያዊያን የማንነት የደም ነገር ሆኖብን ውስለታ ማስመሰል አንችልበትም፡፡ ያለፉት መንግሥታቶቻችን ከባዕዳን ጋር ሀገር ለሀገር ግንኙነትን ሲፈጥሩ ፍጹም ቅንና ገር ልብ ይዘው ነበር የሚቀርቡት፡፡ የፈጠርነውን ወዳጅነታችንንም ለዘለዓለም እንደሚኖር አድርገን እናስብ ነበር፡፡ በዚያ በኩል ያለው አስተሳሰብ ግን ዘላቂ ጥቅምን እንጅ ዘላቂ ወዳጅነትን መሠረት ያደረገ አልነበረም፡፡ ይሄንን መረዳት ባለመቻላችን ብዙ ጊዜ እየተከዳን ለጉዳት ተዳርገናል፡፡ አሁንም በዚህ የቆየና የዘመኑን አስተሳሰብ ግንዛቤ ውስጥ ያላስገባ ቀጥተኛ አስተሳሰብ የኢትዮጵያን ሕዝብ ለመከራ ዳርጓል፡፡ በነፍስ ሊጠቅመን ይችል ይሆናል ይጠቅማልም፡፡ በሥጋ ግን የምታየውን ያህል እየጎዳን ለመከራ ዳርጎን ይገኛል፡፡ አማራጭ ከሌለና መቀመቅ እየወረደች ያለች ሀገራችንን እየጠፋ ያለ ሕዝባችንን ማዳን መታደግ ካለብን እዚህ ሆነንም ወያኔ በግልጽም በስውርም በሚፈጽመው የማጥፋት ዘዴ ለመጥፋት ቀናችንን መጠበቅ ካልሆነ በቀር በሚፈጽምብን ጥቃት ከሞት የማንተርፍ ከሆነ ያለውን አማራጭ የግድ መጠቀም አመንታች ሊሆን በፍጹም አይገባም፡፡ እዚህም ሆነን እጣችን ሞት ከሆነ እዚህ ሆነን አንዳች ነገር ማድረግ የምንችልበት አማራጭ ከሌለ አንድና ሁለት ብቻ ሳይሆን በገፍ ወደዚያው ብንገባ የኃይል ሚዛኑ በእርግጠኝነት ነገሮችን መለወጡና የተቀስካቸውን ሥጋቶች ማስቀረቱ አይቀርም፡፡ ኢሳይያስ “ቅዱስ” በሉኝ ካለ ብፁዕ የሚል ጨምረን በመስጠት፣ “ሸአቢያ ሽህ ዓመት ይኑር!” በሉ ቢለን “ለዘለዓለም ይኑር” እያልን ለጊዜው በመወስለትና በመርከስ በማስመሰል ዛሬን ማለፍና ነገን ማግኘት የግድ ይኖርብናል፡፡ ይሔ አማራጭ የለውም፡፡ የዓለም ፖለቲካ እየተዘወረ ያለው በእንደዚህ ዓይነት የቅጥፈት ቅኝት ነው፡፡ ሸአቢያና ወያኔ ለዚህ የደረሱት በዚህ እኩይ ክህሎታቸው ነው፡፡ በደንብ መቅጠፍ ማስመሰል የቻለበት ያሸንፋል ያሰበውን ያሳካል፡፡ ቅንነት እውነተኛነት ሐቀኝነት አሁን ላይ አዋጭ አይደለም ድሮ ቀርቷል፡፡ የየዋሀን አምላክ እንዳይረዳንም ኃጢአታችን በየት በኩል ያቅርበው? ጸሎታችን ከጣሪያ በላይ የማያልፍ ሆነ፡፡ እንግዲህ ምን ይደረግ የዋህነት ቅንነት እውነተኛነት ቀጥተኝነት ካስበላ እያዘንን እስከ ነጻነት ቀን ድረስ ከልባችን የውስጠኛው ክፍል ዘግተንበት ቅጥፈትን ማስመሰልን በመካን እኩዮችን ክፉዎችን ሸረኞችን ጠንቀኞችን አስመሳዮችን ሸረኞችን በመብለጥ እራሳችንን ማዳን ይኖርብናል” ነበር ያልኩት፡፡

እናም ለእናንተም እላቹሀለሁ ያለን አማራጭ አንድና አንድ ብቻ ነው የትጥቅ ትግሉን ተቀላቅሎ ወያኔን በተመኘው እሳት አንጨርጭሮ አሳርሮ በማጥፋት ሀገርንና ሕዝብን ነጻ ማውጣት፡፡ ወያኔን ስናጠፋ ሀገርንና ሕዝብን ከወያኔ አገዛዝ ብቻ እንዳይመስላቹህ ነጻ የምናወጣ፡፡ ነገር ግን ወያኔ ቅጥርኛ ሆኖ ከሚያገለግላቸው የዚህች ሀገርና ሕዝቧ ጠላት ከሆኑት ጠላቶቻችን ሁሉም እንጅ፡፡
ኢትዮጵያ ለዘለዓለም ትኑር!!!
ሠዓሊ አምሳሉ ገ/ኪዳን አርጋው

The post ምርጫም ቅርጫም መሆን ያልቻለው የ2007ዓ.ም. አምስተኛው ዙር ግርግር ትዕይንቱ! appeared first on Zehabesha Amharic.

– ግን ሲጋራ ለምን ያጨሳል?
– ለልጆቹ ከፍተኛ ፍቅር አለው

የትንሹ ጃክ ማርሻል ፀሐይ እየጠለቀች ነበር፡፡ በምድር ላይ የሚያሳልፈው ጥቂት ጊዜ ቀርቶታል፡፡ ሳምንታት ቢበዛ ወራት፡፡ አንድ ታዳጊ እግር ኳስ ተጫዋች ወደ ሌላኛው ዓለም ለመሄድ እየተዘጋጀ ላለው ልጅ የተወሰነ ምቾት ሰጠው፡፡ ለተጨነቁ ወላጆቹ መጠነኛ እፎይታ አስገኘላቸው፡፡ በ2011 ጃክ ዊልሼር እራሱ ገና ታዳጊ ነበር፡፡ ተግባሩ ግን ብስለት እና ርህራ ተገልፆበታል፡፡ ድርጊቱ በየትኛውም ዕድሜ ክልል ውስጥ ከሚገኙ አብዛኞቹ ሰዎች በላይ ነበር፡፡
ዊልሼር የልጁን አሳዛኝ ታሪክ የሰማው (ከማርሻል) እናት ነው፡፡ ገና ስድስት ዓመቱ ቢሆንም በአዕምሮ ካንሰር እየተሰቃየ ነበር፡፡ ዌይን ሩኒ እና ሪዮ ፈርዲናንድን የመሳሰሉ ሌሎች እግር ኳስ ተጨዋቾችም ለልጁ ርህራ አሳይተዋል፡፡ ፊት ሊነሱት የማይቻል በእግር ኳስ ፍቅር የወደቀ ተወዳጅ ልጅ ነው፡፡ ዊልሼር የቤተሰቦቹን ህመም ለማስታገስ የሚችለውን አድርጓል፡፡

ወደ ለንደን ጋበዛቸው፡፡ በቤቱ ቆይተው ደጅ ላይ የፍም ጥብስ ተቋደሱ፡፡ በኢምሬትስ ተገኝተው ጨዋታ የሚከታተሉበትን ምቹ አጋጣሚ ፈጠረ፡፡ በዚያ አይነቱ ሀዘን እና ህመም አቅራቢያ መቆየት ቀላል አይደለም፡፡ ብዙዎች ከዚህ ያለፈ ነገር አይፈፅሙም፡፡ ዊልሼር ግን ያንን ማድረግ አልመረጠም፡፡ በስከንቶርፕ ወደሚገኘው የማርሻል መኖሪያ ቤት ያለመቋረጥ እየሄደ ጠይቆታል፡፡ ቤተሰቦቹ ስለማርሻል ህመም ግንዛቤ ለመፍጠር ያደረጉትን ዘመቻ አግዟል፡፡ የትንሹን ማርሻል ታላቅ ወንድም ልጆች በትምህርት ቤት ሊተናኮሉት ሊረዳው ወደ ስሜት ተጉዟል፡፡ በአካባቢው በሚገኝ መናፈሻ ከጆሽ ጋር አብሮ ኳስ በመጫወት የተተናኮሉት ልጆች ከእንግሊዝ ብሔራዊ ቡድን ተጨዋች ጋር ወዳጅነት ያለው መሆኑን እንደሚመለከቱ አድርጓል፡፡

ከዚህ በኋላ በተከተሉት ዓመታት ብዙ ለውጦች ተከስተዋል፡፡ ዛሬ ላይ ዊልሼር 23 ዓመት መልቶታል፡፡ የሁለት ልጆች አባት ሆኗል፡፡ የባለፀጎች መንደር በሆነው ሄርትፎርድሻዬር በሚገኘው ቤቱ የፊት በር ወደ ውስጥ ሲዘልቁ በመጀመሪያ ወደ ዓይንዎ የሚገባው ልጆቹ ወደ ደረጃዎች ለመውጣት እንዳይሞክሩ የሚከለክል ጠንካራ የደህንነት በር ነው፡፡ አርኪዮ የሶስት ዓመት ልጅ ነው፡፡ ደሊላ ደግሞ ከአምስት ወራት በኋላ ሁለት ዓመት ይሞላታል፡፡ በሌላ ክፍል ደግሞ ጎኑ ላይ ስማቸው የተፃፈበት የመጫወቻ አሻንጉሊቶችን የያዘ ሳጥን ይገኛል፡፡

አማካይ በዓለም ዋንጫ ተሰልፏል፡፡ አንፀባራቂ ተሰጥኦ ታድሏል፡፡ ፈጣን እግሮች አሉት፡፡ ኳስ የሚቆጣጠርበት እና የሚያቀብልበት መንገድ ድንቅ ነው፡፡ ወደፊት ገስግሶ የመሄድ አቅም እና እይታው የእንግሊዝ ተስፋ ሆኖ እንዲቀጥል ይረዳዋል፡፡ ምንም እንኳን ተደራራቢ ጉዳቶች እድገቱን ቢያስተጓጉልበትም የብሔራዊ ቡድኑ አሰልጣኝ ሮይ ሆጅሰን ተቀዳሚ ምርጫ ነው፡፡

የውድድር ዘመኑን የጀመረው ተስፋ ሰጪ በሆነ መንገድ ነበር፡፡ ሆኖም የማንቸስተር ዩናይትዱ ፓዲ ማክኔይር የወረደው የዘገየ ሸርተቴ ለቁርጭምጭሚት ጉት ዳረገው፡፡ አርሰን ቬንገር በመጪው ክረምት ይሸጡታል የሚል ጭምጭምታ አለ፡፡ ነገር ግን ረቡዕ ዕለት ሰንደርላንድን ሲገጥሙ ከስድስት ወራት በኋላ ለመጀመሪያ ጊዜ ቋሚ አሰላለፍ ውስጥ ተካትቶ ቀርቧል፡፡ በመጪው ቅዳሜ በኤፍ.ኤ ካፕ የፍጻሜ ጨዋታ አስቶን ቪላን ሲገጥሙ በቋሚነት በሚሰለፉት 11 ተጨዋቾች ዝርዝር ውስጥ ለመግባትም ጠንክሮ እየሰራ ነው፡፡
‹‹ባለፉት ሶስት እና አራት ዓመታት ብዙ ተለውጬያለሁ፡፡ አርኪዬን ሳገኝ 19 ዓመቴ ነበር፡፡ ሰዎች የልጅ አባት ለመሆን ዝግጁ አይደለህም ይሉኝ ነበር፡፡ ነገር ግን ለ19 ዓመት ወጣት የልጅ አባት መሆን ትልቅ ነገር ነበር፡፡ በየዕለቱ ወደ እግርኳስ ሜዳ እሄድ ነበር፡፡ የሚያስጨንቀኝ ነገር አልነበረም፡፡ በድንገት የምንጨነቅለት ወንድ ልጅ አገኘሁ፡፡ እንድትበስል ይረዳሃል፡፡ 19 ዓመት ልጅ ሳለሁ የምኖረው ከወላጆቼ ጋር ነበር፡፡ ሕይወቴን የምመራው ቀለል አድርጌ ነበር፡፡ ሳላስበው ስለ ልዳ መጨነቅ ጀመርኩ፡፡ ከዚያም ከእናታቸው ጋር ተለያየን፡፡ ይህን ጊዜ ህይወት ሙሉ በሙሉ ተቀየረ፡፡ ልጆቼን በምን ያህል ጊዜ ላገኛቸው እንደምችል ጥሩ ስምምነት ላይ ደረስን፡፡ ከልጆቼ ጋር የማሳልፈው ጊዜ በሳምንቱ ውስጥ እጅግ ምርጡ ነው፡፡››

በዘመናዊ እግርኳስ ተጫዋቾች ህይወት ስለ እነርሱ በሚታሰበው እና በእውነታው መካከል ሰፊ ልዩነት አለ፡፡ ይህ የተለመደ ታሪክ ነው፡፡ ዊልሼር ለዚህ ጥሩ አብነት መሆን ይችላል፡፡ እራሱን በአግባቡ እንደማይጠበቅ ተገልጿል፡፡ የማይጨበጥ ፀባይ ያለው ወጣት ስለመሆኑ ተነግሯል፡፡ በምሽ ክበቦች እና በመዋኛ ገንዳዎች ዙሪያ በሚሚጋጁ ፓርቲዎች ላይ የማይጠፋ አመለ ብልሹ እንደሆነ ተለፍፏል፡፡ ከቡድኑ ለእረፍት በተለየ ወቅት ሲያጤስ ታይቷል በሚል ክፉኛ ተብጠልጥሏል፡፡ በጣም በቅርቡ ደግሞ የሼሻ ዕዛ ይዞ የሚያሳይ ፎቶግራፍ መውጣቱ ብዙ አነጋግሯል፡፡

እውነታው ግን ዊልሼር ከዕድሜው በላይ በሳል መሆኑ ነው፡፡ ሁልጊዜም እንደዚህ ነበር፡፡ አባቱ አንዲ ቁም ነገረኛ እና አሳቢ ሰው ነው፡፡ ዊልሼርም ከእርሱ አይለይም፡፡ ምናልባት ይሄ በስፋት ከሚታወቀው የተጫዋቹ ገፅታ ጋር አይጣጣም ይሆናል፡፡ ነገር ግን በአብዛኛው የእግርኳስ አፍቃሪ የሚታወቅበት መንገድ ከእውነታው የራቀ እና አሳሳች ነው፡፡

እውነታው ግን ዊልሼር ከዕድሜው በላይ በሳል መሆኑ ነው፡፡ ሁልጊዜም እንደዚያ ነበር፡፡ አባቱ አንዲ ቁም ነገረኛ እና አሳቢ ሰው ነው፡፡ ዊልሼርም ከእርሱ አይለይም፡፡ ምናልባት ይሄ በስፋት ከሚታወቀው የተጫዋቹ ገፅታ ጋር አይጣጣም ይሆናል፡፡ ነገር ግን በአብዛኛው የእግርኳስ አፍቃሪ የሚታወቅበት መንገድ ከእውነታው የራቀ እና አሳሳች ነው፡፡

የአብዛኞቹን የፕሪሚየር ሊግ ተጫዋቾች አይነት ህይወት ይመራል፡፡ ውብ ቤት አለው፡፡ የፑል መጫወቺያ እና መሰል ነገሮችን የያዘ የወንዶች ክፍል በቤቱ ሰገነት ላይ ይገኛል፡፡ በክፍሉ ግድግዳ ላይ የዓለማችን ታላላቅ ተጨዋቾች በአንድ ወቅት ለብሰዋቸው የነበሩ ማልያዎች ተሰቅለዋል፡፡ የተወሰኑ ምርጥ መኪኖች አሉትት፡ ነገር ግን እዩኝ እዩኝ አይልም፡፡ ግልፍተኛ አይደለም፡፡ አይለፈልፍም፡፡ በአንድ ቃል ምላሽ መስጠትን አይጠላም፡፡ ቁጥብ ነው፡፡ ጠያቂው እንዲለፋ ያስገድዳል፡፡ የሚናገረው ቃላት በጥንቃቄ እየመረጠ ነው፡፡ በአብዛኛው ንግግሩ የሆነ አይነት ቅኔ እና ዜማ ይነበብበታል፡፡

በመጪው ክረምት ለማንቸስተር ሲቲ ሊፈርም ይችል የሚለው ጭምጭምታ ምን ያህል እውነት ነው? የሚል ጥያቄ ቢቀርብለት ለመመለስ አልጣደፈም፡፡ ሜሱት ኢዚል፣ አሮን ራምሴይ፣ ሳንቲ ካዞርላ እና አሌክሲስ ሳንቼዝን በያዘው የአርሰናል አማካይ ክፍል እርሱን እንደ ትርፍ በመቆጠር አርሰን ቬንገር ሊሸጡት አስበዋል መባሉም ያስጨነቀው አይመስልም፡፡ በሚቀጥለው የውድድር ዘመን የመክፈቻ ዕለት በአርሰናል እሆናለሁ ብለህ ታስባለህ? የሚል ጥያቄ ሲሰዘነር ለጥቂት ሰከንዶች አስበና ‹‹አዎን›› የሚል ምላሽ ሰጠ፡፡ ራሂም ስቴርሊንግ በሊቨርፑል የተከተለውን መንገድ የሚደግምበት ምንም አይነት ዕድል የለም፡፡ የሊቨርፑሉ ተጨዋች ሊቨርፑልን ለመልቀቅ ከፍተኛ ጥረት እያደረገ መሆኑን ልብ በሉ፡፡ የዊልሼር አቋም ፈፅሞ የተለየ ነው፡፡ ከክለቡ ጋር እንደተቆራኘ ያስባል፡፡ ከዘጠኝ ዓመቱ ጀምሮ በአርሰናል ነበር፡፡ ‹‹የሚሸጡኝ ከሆነ ቅስሜ ይሰበራል፡፡ አርሰናል እንዲፈልገኝ እፈልጋሁ፡፡ የማይፈልገኝ ከሆነ ስሜቴ እጅግ ይጎዳል፡፡ ለሌላ ክለብ መጫወት እንግዳ ስሜት ይፈጥራል፡፡ በውሰት ወደ ቦልተን ሄጄ ተጫውቼያለሁ፡፡ ግር የሚል ስሜት ይፈጥራል፡፡

‹‹አሁን ለመጫወት ዝግጁ እንደሆንኩ ይሰማኛል፡፡ ይህ መቼም ቢሆን አይለወጥም፡፡ የውድድር ዘመኑ ከመጠናቀቁ በፊት ተጨማሪ ደቂቃዎችን መጫወት እፈልጋለሁ፡፡ ከዚያም እስከ መጪው የውድድር ዘመን ሊከሰት ስለሚችለው ነገር አስባለሁ፡፡ አሰልጣኙ ለእኔም ሆነ ለቡድኑ ምን አይነት እቅድ እንዳለው ማወቅ እፈልጋለሁ፡፡ የመድፈኞቹ አማካይ አስተያየቱን ይቀጥላል፡፡

‹‹ለዋናው ቡድን መጫወቴን መቀጠል እፈልጋለሁ፡፡ በፕሪሚየር ሊግ እና በቻምፒዮንስ ሊግ ተሳታፊ መሆንም እሻለሁ፡፡ የእንግሊዝ ብሔራዊ ቡድን አካል ሆኜ መቀጠል ምኞቴ ነው፡፡ ያ መሆን ካለበት በክለብ ጥሩ ጊዜ ማሳለፍ ይኖርብኛል፡፡ በፕሪሚየር ሊጉ ሌሎች እንግሊዛውያን አማካዮች ድንቅ ብቃት በማሳየት ላይ በመሆናቸው ቦታዬን አስከብሬ ለመቀጠል ጠንክሬ መሥራት አለብኝ፡፡

‹‹መላ ምቶችን ማስቆም አይቻልም፡፡ ከአሰልጣኜ ጋር በጉዳዩ ዙሪያ ፈፅሞ አልተነጋገርንም፡፡ በጭራሽ ሃሳቡን አላነሳብኝም፡፡ እኔም ያልኩት ነገር የለም፡፡ ስለ እኔ መፃኢ ጊዜ መወራት የጀመረው በጉዳት ላይ በነበርኩበት ወቅት ነው፡፡ ትኩረቴን ሰብስቤ ወደ ቀድሞ ብቃቴ ለመመለስ ጠንክሬ እሰራለሁ››

ዌልሼር ስለ ኦዚል የሚናገረው ፊቱ ፈክቶ ነው፡፡ እርሱ ሲጫወት መመልከት ያስደስተዋል፡፡ በጫና ውስጥ በሚሆንበት ወቅት የሚያሳየውን የሚያስገርም የተረጋጋ መንፈስ ያደንቃል፡፡ ‹‹በበርካታ ተጨዋቾች ተከብቦ እንኳን ቀና ብሎ በተረጋጋ መንፈስ አማራጮችን ይፈልጋል›› በማለት እንግሊዛዊው ለቡድን ጓደኛው ያለው ክብር ይገልፃል፡፡ በቀጣዩ የውድድር ዘመን አርሰናል ለዋንጫ የሚፎካከር ቡድን ይሆናል የሚል ተስፋም ሰንቋል፡፡

‹‹ባለፉት ጥቂት የውድድር ዘመናት ዋነኛው ችግራችን የስነ ልቦና ነበር፡፡ ትልልቅ ቡድኖችን ለመግጠም ስናመራ ማሸነፍ ለመቻላችን እንጠራጠር ነበር፡፡ በዚህ የውድድር ዘመን ብዙ ለውጥ ታይቷል፡፡ በግልፅ ምክንያቱ ይህ ነው ለማለት ይቸግረኛል፡፡ ምናልባት ልዩነቱን የፈጠሩት ወደ ቡድኑ የቀላቀልናቸው አዳዲስ ተጨዋቾች ይሆናሉ፡፡ ስብስቡ ረዘም ላለ ጊዜ አብሮ መቆየቱ እና የተወሰነ ወርልድ ክላስ ተጨዋቾች ቡድኑን መቀላቀላቸው የፈጠረው ተፅዕኖ ሊሆን ይችላል፡፡ እየበሰልን ነው፡፡ ፕሪሚየር ሊጉንም በተሻለ ተገንዝበነዋል፡፡ በተለይ በትልልቆቹ ጨዋታዎች ላይ ከፍተኛ መሻሻል አሳይተናል››

ከቬንገር ጋር ያለው ግንኙነት ጠንካራ መሆኑን ያምናል፡፡ ይበልጥ እየጠኘከረ እንደሚሄድም ተስፋ ያደርጋል፡፡ ‹‹በእርሱ ስር ለመጀመሪያ ጊዜ ልምምድ የሰራሁት በ14 ዓመቴ ነው›› በማለት ዌልሼር አጋጣሚውን ያስታውሳል፡፡ ‹‹ለረዥም ጊዜ እንተዋወቃለን፡፡ አጨዋወቱ እንዴት እንደነበር ልጠይቃቸው እና በታማኝነት ሐቁን ሊነግሩኝ ከሚችሉ ጥቂት ሰዎች አንዱ እርሱ ነው፡፡ በእኛ መካከል ድብብቆሽ የለም፡፡ እንተማመናለን፡፡ መጫወት ስለምፈልግበት ቦታ በግልፅ እንነጋገራለን፡፡ እንደማስበው እንደምንጊዜው ይተማመንብኛል፡፡ ያንን እምነት ጠብቄ ማቆየት አለብኝ፡፡››

ዌልሽር ለእረፍት ላስ ቬጋስ በነበረበት ወቅት ሲጋራ ሲያጨስ የሚያሳይ ፎቶ መውጣቱ የአርሰናሉን አለቃ አላስደሰተም፡፡ ሆኖም የ23 ዓመቱ ተጨዋች አጪያሽ አለመሆኑን ክለቡ ያምናል፡፡ ዊልሼር ስለጉዳዩ የሚከተለውን አስተያየት ይሰጣል፡፡ ‹‹ወቀሳውን እቀባላለሁ፡፡ ጫናውን ተቋቁሜ ማለፍ የምችልበትን መላ አውቄያለሁ፡፡ ማድረግ የማይገባኝን ነገር በመፈፀሜ የጋዜጦች ርዕስ ስሆን የመጀመሪያ ጊዜዬ አይደለም፡፡ በሜዳ ላይ የማሳየው አቋም ሙሉውን ታሪክ እንዲናገር ማድረግ ተክኜበታለሁ፡፡ ነገር ግን ለቤተሰቦቼ ፈታኝ ነው፡፡ እያጨስክ የተነሳኸው ፎቶ ይፋ መውጣት በዓለም እጅግ አስከፊው ነገር አይደለም፡፡ ነገር ግን እንደ ፕሮፌሽናል አትሌት እና ታዳጊዎች እንደ አርአያ የሚመለከቱኝ ተጨዋች እንደመሆኔ ያንን ማድረግ አልነበረብኝም፡፡

‹‹ይፋ የሚወጡ አንዳንድ የእግርኳስ ተጨዋቾች ፎቶግራፎች በቅርብ ወዳጆች የተነሱ መሆናቸው ያስታውቃል፡፡ ባለፉት ሰባት ዓመታት ባለመተማመን ምክንያት በርካታ ሰዎችን አጥቼያለሁ፡፡ በአሁኑ ወቅት እንደ እውነተኛ ጓደኞች የምቆጥራቸው ሰዎች ከአራት ወይም ከአምስት አይበልጡም፡፡ ግራ ትጋባለህ፡፡ በዙሪያ ያሉትን ሰዎች ልታምናቸው ይገባል፡፡ ቤተሰቦቼን፣ ወንድሜን እና የተወሰኑ የቅርብ ሰዎችን ከአጠገቤ አድርጌያለሁ፡፡ የምትቀርባቸውን እና አብረሃቸው የምታሳልፋቸውን ሰዎች መምረጥ ይኖርብሃል፡፡››
ዊልሼር የጉዳት ታሪኩ ያለፈ መሆኑን ያምናል፡፡ ቁርጭምጭሚቴ ለመጀመሪያ ጊዜ የተጎዳው ሰውነቱ ገና እያደገ በነበረበት ወቅት በደረሰበት ጫና ነው፡፡ ሆኖም ዳንኤል አገር እና ማክኔይር የፈፀሙት ጥፋት ለባስ ችግር እንደዳረገው አይካድም፡፡ ነገር ግን ያን ያህል የሚያስጨንቀው ድክመት የለበትም፡፡

‹‹አጨዋወቴን መቀየር እንዳለብኝ የሚገልፁ ፅሑፎችን አንብቤያለሁ፡፡ ብዙ መሮጥ እና ለፍትጊያ መጋፈጥ ችግር ሊፈጥርብኝ እንደሚችል ተገልጿል›› ዊልሼር ማብራራቱን ይቀጥላል፡፡ ‹‹ያንን ባደርግ እንደ አሁን አይነት ተጨዋች አልሆንም፡፡ ታዳጊ እያለሁ መጀመሪያ ጋጣመኝ ጉዳት ለስምንት እና ዘጠኝ ወራት ከሜዳ ስርቅ በተመሳሳይ ደረጃ መጫወት እችል ይሆን? እያልኩ አስብ ነበር፡፡ በዚያ ውስጥ ካለፍኩ በኋላ በትጋት ወደ ቀድሞ ብቃቴ መመለስ እንደምችል ተገንዝቤያለሁ›› በማለት አማካዩ ከተሞክሮ ያገኘውን ልምድ ያካፍላል፡፡

መጪው ዘመን ምን ይዞለት እንደሚመጣ ባያውቅም ዊልሼር በተጫዋችነት ዘመኑ ወሳኝ ምዕራፍ ላይ ይገኛል፡፡ ሊያስብበት ተዘጋጅቷል፡፡ ሊያጣጥመው ቆርጧል፡፡ እጅግ የሚኮራበት ነገር ምን እንደሆነ ሲጠየቅ ለአፍታ እንኳን አላመነታም፡፡ ‹‹ልጆቼ›› አለ፡፡ ‹‹የ17 ወይም 18 ዓመት ልጅ ሳለሁ ከእግርኳስ በላይ እጅግ አስፈላጊ ነገር ያለ አይመስለኝም ነበር፡፡ ለቀድሞው የአርሰናል የቡድን ጓደኛዬ ሴባስቲያን ስኩላቺ ሁልጊዜም እግር ኳስን ከሁሉም ነገር በላይ አስቀድማለሁ እንዳልኩት አስታውሳለሁ፡፡ የእርሱ ምላሽ አይዘነጋኝም፤ ልብ በል… ከምንም ነገር በላይ ልጆችህን ታስቀድማለህ አለኝ፡፡ እስክታጣጥመው ድረስ ልትገነዘበው አትችልም፡፡ እንደዚያ አይነቱ ፍቅር ስለመኖሩም አታስብም›› በማለት ሃሳቡን ያጠናቅቃል፡፡

The post Sport: ጃክ ዊልሼር ከዕድሜው በላይ በስሏል appeared first on Zehabesha Amharic.

(ዘ-ሐበሻ) በኦንላይን ላይ እንዲሁም በኢቢኤስ ቴሌቭዥን “ሚሚ ሾው” የሚል ከፍታ ወገኖቿን በተለያዩ ጉዳዮች ዙሪያ ስታገለግል የከረመችው ሰብለ ዲትሪች (ሚሚ) ለኦንታሪዮው ገልፍ ፖሊስ መጥፋቷ ሪፖርት የተደረገው ጁላይ 10 2014 ነበር::

የሰብለ መጥፋትን ሪፖርት ያገኘው ፖሊስ የጠረጠራቸውን ሁሉ ሲመረምር ቆይቷል:: ትናንት ማክሰኞ ፖሊስ በሰጠው መግለጫ ከአንድ ዓመት በኋላ በሰብለ ግድያ የተጠረጠረ ግለሰብን ከሷል:: ፖሊስ በሰጠው ጋዜጣዊ መግለጫ ይኸው ከዚህች ኢትዮጵያዊት ግድያ ጋር በተያያዘ የተከሰሰው ግለሰብ በተለያዩ ጊዜያት የፖሊስን ምርመራ ሲያደናቅፍ ቆይቷል::

የ39 ዓመቷ የካፊቴሪያ ባለቤት ሰበለ የ 3 ልጆች እናት ነበረች::
ፖሊስ አሁንም በዚህች ኢትዮጵያዊት ግድያ ዙሪያ ተጨማሪ መረጃ እንደሚፈልግ አስታውቆ የስልክ ቁጥሮችን አስቀምጧል:: ቲና ራያንን በስልክ ቁጥር 519-824-1212 ext 7329 ወይም ራስዎን ደብቀው መረጃ መስጠት ከፈለጉ Crime Stoppersን 1-800-222-TIPS ማግኘት ትችላላችሁ::

The post በሰብለ ዲትሪች (ሚሚ ሾ) የግድያ ምርመራ አንድ ሰው ታሰረ * ምርመራውን ሲያደናቅፍ ቆይቷል ተብሏል appeared first on Zehabesha Amharic.

” እርስዎ ለማንበብ ትዕግስት ቢያጡ እንኳን ሼር በማድረግ በትዕግስት ለሚያነብ ሰው ያካፍሉ ”
ይህን ታሪክ በከባድ ሐዘን ውስጥ ሆኜ በእንባ ጭምር ጻፍኩላችሁ ። እነሆ በእርጋታ ያንብቡት ።

የኢንቲጮው ከተማ ከንቲባ ክቡር አቶ ሰሎሞን በሰማዕቱ ዳንኤል ሐዱሽ የነበረንን ቆይታ እንዳጠናቀቅን “ከፊታችሁ የሚጠብቃችሁ በረሃ ነው ። ፀሐይ ሳትበረታ ሙቀቱ ሳያይልባችሁ በቶሎ ወደ ገርሁ ስርናይ ሂዱ ባሉን መሠረት መጀመሪያ ከኢንቲጮ ከተማ ወደ መቐለ በሚወስደው መንገድ ጥቂት ከተጓዝን በኋላ ወደ ታላቁ ገዳም ደብረ ዳሞ ከመድረሳችን በፊት ወደ ግራ በመታጠፍ የሰሜኑን አቅጣጫ በመያዝ በኤርትራ ድንበር ፆረና አካባቢ ወደምትገኘው ገርሁ ስርናይ ከተማ አቀናን ።

የከንቲባው ሾፌር ወጣት ክብሮም ፣ የዳንኤል ሐዱሽ ታላቅ ወንድምና የሹፌሩም ጓደኛ በጉዞው አብረውኝ ነበሩ ። በመንገድ ላይ አስቸጋሪውን ስደት ከሃገራቸው ኤርትራ በመነሳት ዕድል ቀንቷቸው የኤርትራ ድንበር ተሻግረው በሰላም ኢትዮጵያ የገቡትን ኤርትራውያንን የጫኑ የUNHCR መኪኖችን እያሳለፍን ፣ በቅርብ ርቀት የሚታየውን የኤርትራን መንደሮች እና ከተሞች ከአድማሱ ባሻገር እየተመለከትን ፣ 38 ኪሜትሮችን እንደሄድን የሰማዕቱ ተስፎም ቤት ደረስን ።

ከተማዋ ገርሁ ስርናይ ትባላለች ። በትግራይ ብሔራዊ ክልላዊ መንግሥት በማዕከላዊው ዞን በአህፈሮም ወረዳ ውስጥ ነው የምትገኘው ። ከተማዋ በ957 ዓም የተመሰረተች ሲሆን በውስጧም ወደ አንድ ሚሊዮን ሊጠጋ የተቃረበ ህዝብ ይገኝባታል ። እዚህች ከተማ ሆነው የኤርትራን ከተሞች በቅርብ ርቀት የማየት ዕድል ይኖርዎታል ።
ውድ ጓደኞቼ አሁን የሰማዕቱ ቤተሰቦች ቤት ደርሰናል ። በኔትወርክ ያለመስራት ምክንያት ቀደም ብለው ተሰብስበው ባይጠብቁንም ፣ የመምጣታችን ዜና እንደተሰማ በፍጥነት ሁሉም በአካባቢው ያሉ ቤተሰቦች ተገኝተዋል ። አባት አቦይ ታረቀኝ ዘግይተው ከመምጣታቸው በቀር ሌሎቹን አግኝተናቸዋል ።
እንግዲህ በእዚህ አከባቢ የእኔን መልእክት ለቤተሰቡ የእነሱን ደግሞ ለእኔ ንግግራችንን የሚተረጉምልን ያስፈልግ ነበርና በዚህ በኩል አብሮኝ ከኢንቲጮ የመጣው የሰማዕቱ ዳንኤል ሐዱሽ ወንድም አቶ ጌታቸው ሐላፊነቱን በሚገባ ተወጥቷል ።

ወሮ ፅጌ ገብረ መድህን የሰማዕቱ እናት ናቸው ። ጥቂት ስለልጃቸው ተስፎም እንዲያጫውቱኝ በጠየኩዋቸው መሠረት ከብዙ እንባ ጋር እንዲህ ሲሉ ያጫወቱኝን አንጀት የሚበላና እጅግ የሚያሳዝነውን የቤተሰቡን ታሪክ ጭምር እነሆ ተከታተሉት ።

ዮሴፍ ታረቀኝ ፣ ትርሓስ ታረቀኝ ፣ ተስፎም ታረቀኝ ፣ ሸዊት ታረቀኝ ፣ ብርሃነ ታረቀኝ ፣ የማነ ታረቀኝ እኒህ ስድስት ልጆች ወሮ ፅጌ አምጠው የወለዷቸው ፣ በከፋ ድህነት ውስጥም ሆነው እነሱ ጦማቸውን እያደሩም ቢሆን ልጆቻቸው ጠግበው እንዲያድሩ የተቻላቸውን በማድረግ ልጆቻቸውን እያሳደጉ ያሉ ናቸው ።
በገጠር ይኖሩ የነበሩት እኒህ ቤተሰቦች ፣ የግብርናው ኑሮ መሬት በቂ ምርት አልሰጣቸው ብትል ጊዜ ይሻል እንደሁ ብለው አሁን ወዳሉበት ገርሁ ስርናይ ከተማ ጎጆ ቀልሰው ይገባሉ ። ይህን ማድረጋቸው ደግሞ ሌላ ችግር አመጣባቸው ። እነሱ ከተማ መግባታቸው እንደተጨማሪ ሥራ ፍለጋ ቆጥረውት የነበረ ቢሆንም መንግሥት ደግሞ መሬትን በመሬቱ ላይ ሆኖ የማይንከባከብ መሬቱን ተነጥቆ ሌላ ለሚንከባከብ ይሰጣል በሚለው መመሪያ መሰረት ለሌላ ሰው ይሰጥባቸዋል ።
ይህ ደሃ ቤተሰብ የማያውቀውን የከተማ ኑሮ ጥርሱን ነክሶ መግፋት ይጀምራል ። ግን ብዙ መዝለቅ አልተቻለም ። ኑሮ እየከበደ ፣ እጅም እያጠረ ፣ ለለልጆችም የሚያስፈልግ ነገር እየሳሳ መሄዱን ያዩት ነፍስ ማወቅ የጀመሩት ልጆች ቤተሰቡን ከችግር ለማውጣት ብለው ስደትን እንደ አማራጭ ይዘው በመመካከር ለተግባራዊነቱ ዝግጁ ይሆናሉ ። በዚህም መሠረት በመጀመሪያ እርምጃ ወስዶ ስደት የጀመረው ታላቅ ወንድማቸው ዮሴፍ ታረቀኝ ሆነ ።
ዮሴፍ ታረቀኝ ፦ በመጀመሪያ ሱዳን ከዚያም ግብፅ በመቀጠል በአስቸጋሪው የሲና በረሃ አድርጎ እስራኤል ይገባል ። ከዚያም የሚያገኛትን ቢልክም የሚልካት ብር ቀሪውን ቤተሰብ የሚያኖር አለመሆኑን የተመለከቱት ልጆች ምንም እንኳን እድሜያቸው 18 ዓመት በማይሞላም እነሱም የታላቅ ወንድማቸውን ፈለግ ይከተላሉ ። ነገር ግን ወንድምየው በሲና በረሃ ያየውን አበሳ ስለሚያውቅ በዚያ በኩል እንዳይሞክሩ መማፀኑ አልቀረም ።
ትርሓስ ታረቀኝ ፦ ሳዑዲ አረቢያ ለመሄድ መንገድ ጀምራ በኢትዮጵያ ፀጥታ ሐይሎች ጅጅጋ ላይ ተይዛ በመመለስ አሁን አዲስ አበባ በሰው ቤት ተቀጥራ ምቹ ጊዜ ስታገኝ የጀመረችውን የስደት መንገድ ለማሳካት በመጠባበቅ ላይ ያለች ።
ሸዊት ታረቀኝ ፦ የሰማዕቱ ተስፎም ታናሽ ወንድም ነው ። ዘንድሮ 18ኛ ዓመቱን ይዟል ። የመስቀል ዕለት ስደትን በሶማልያ በኩል በባህር የመን በመግባት አሁን ሳዑዲ የሚገኝ ።

ብርሃን ታረቀኝ 14 ዓመት የማነ ታረቀኝ 13 ዓመት እነዚህ ሁለቱ አሁን ለእነ አቶ ታረቀኝ በእጃቸው ላይ የቀሩ ሕፃናት ናቸው ።

ሰማዕቱ ተስፎም ታረቀኝ መጋቢት 24 የጻድቁ አቡነ ተክለሃይማኖት ዕለት ንጋት ላይ ተወለደ ። የመጀመሪያ ደረጃ ትምህርቱን ከ1— 10 በዚያው ገርሁ ስርናይ ከተማ ተከታትሏል ። በ2003 ዓም ትምህርቱን ጨርሶ ወደ ከፍተኛ የትምህርት ተቋም የሚያሸጋግረውን ውጤት ባለማምጣቱ ከቤት መዋል ጀመረ ። ይህ መቀመጥና አማራጭ ማጣት ደግሞ የታላቅ ወንድሙን ፈለግ እንዲከተል አስገደደው ። የጉዞ መስመሩን ግን በጅጅጋ ፣ ቦሳሶ ፣ ሶማሊያ የቀይ ባህርን በመሻገር በየመን በኩል ወደ ሳዑዲ አደረገው ።

የሚገርመው ተስፎም በሳዑዲዓረቢያ ብዙም አልቀናውም ። በ2004 ዓም ወደ ሳዑዲ ቢያቀናም 8 ወር እንደቆየ የሳውዲ ፖሊሶች እጅ ወድቆ ታስሮ ወደ ሀገሩ ተመልሷል ። በዚያው አስቸጋሪ መንገድ ለ2ተኛ ጊዜ በመሄድ ሳዑዲ ቢገባም 3 ወር እንደቆየ ተይዞ እስር ቤት ገብቶ ይመለሳል ። እዚህ ሲመጣ ደግሞ አያስችለውም እንደገና ተመልሶ በዚያው አስቸጋሪ የባህር ጉዞ በየመኖች የጦርነት አውድማ ውስጥ በማለፍ ሳዑዲ ይገባል ።

አሁን እንኳን ብቻውን ሳይሆን ፊሊሞን አሰፋና ዜናው ገብረሚካኤል የተባሉ አብሮ አደግ ጓደኞቹን አስከትሎ ነው ጉዞ የጀመረው ። ምን ያደርጋል ዳሩ ግን 1 ዓመት ከስድስት ወር ያህል ብቻ ነው የመቆየት እድልም ተሯሩጦም ተደብቆም የተገኘውን ሥራ በመሥራት ቤተሰቡን መርዳት የቻለው ። ደግሞ ተያዘ ፣ ከዚያም ታሰረ በመጨረሻም ዘንድሮ ጥር 4 2007 ዓም ከሳዑዲ ወደ ኢትዮጵያ ተመለሰ ።

አመጣጡ በኢትዮጵያ ለመኖር የነበረ ቢሆንም አራት አብሮአደግ ጓደኞቹ መንገድ ልንጀምር ነው ምን አሰብክ ይሉታል ። በየት በኩል አሰባችሁ ይላቸዋል ። በየመን በኩል እና በሲና በረሃ አልሞክረውም ይላቸዋል ። አይ በሁለቱም አይደለም በሊቢያ አውሮፓ ነው ይሉታል ። ከእነርሱ ጋር በመስማማት ወደ እናቱ ጋር በመምጣት እናቱን እንዲህ ይላቸዋል ።
” እማ !! በልጅነቴ ውለታሽን ለመመለስ በበረሃና በባህር በመጓዝ ብዙ ጣርኩ ነገር ግን አልተሳካልኝም እናም አሁን ለመጨረሻ ጊዜ ከጓደኞቼ ጋር በሌላ መንገድ ልሞክር ነውና እባክሽን እናት ዓለም መርቂኝ ብሎ እግራቸው ላይ ተደፍቶ ጉልበታቸውን በመያዝ ካለመረቅሽኝ አልነሳም ይላቸዋል ።

እናት ደግሞ አይሆንም ይላሉ ። ምክንያትም ነበራቸው የበኩር ልጃቸውን በስደት ፣ ሴቷንም በስደት አጥተዋል ። ይባስ ብሎ የተስፎም ታናሽ 18 ዓመት ሳይሞላው አሁን ያለው ሳውዲ ነው ። ከተስፎም ጋር አልተገናኙም ። ሸዊት ሳዑዲ የገባ ዕለት እግሩ ጅዳን እንደረገጠ ተስፎም ታስሮ ወደ ኢትዮጵያ ተመልሷል ። ስድሰት ልጆች የወለዱት ወሮ ጽጌ ቢያንስ ሦስቱ ከርሳቸው ጋር እንዲኖሩ በመለጋቸው አይሆንም የትም አትሄድም እዚሁ የሆነውን ሆነን አብረን እንኖራለን በማለት በአቋማቸው ለመጽናት ይሞክራሉ ። ልጅ ተስፎም ግን ” ካልመረቅሽኝ አልነሳም ” በሚለው አቋሙ በመጽናቱ እናት ተሸነፉ ። መረቁትም እያለቀሱ መረቁት ። ክፉ አያግኝህ ።

ጥር 28 ሆነ ። ተስፎምና አራቱ የሰፈር አብሮ አደግ ጓደኞቹ ሁመራ መግባታቸውን ተናገሩ ከዚያም ሱዳን መግባታቸውንም አሳወቁ ወደ ሊቢያ ጉዞ እንደጀመሩ ከመናገራቸው በቀር ከዚያ ወዲህ ተስፎምን ጨምሮ የ5ቱም ድምጽ ጠፋ ። ከ ሁለት ወር በኋላ ግን ተስፎም ከትውልድ ሀገሩ ዳንኤል ሐዱሽ አጠገብ ከኢትዮጵያውያኑ እና ከኤርትራውያን ወንድሞቹ ጎን ብርቱካናማ ቱታ ለብሶ ከአራጆቹ ፊት በክብር አንገቱን ደፍቶ ታየ ። ተፈልጎ በስዕለት እንኳ የማይገኝውን የከበረውን የሰማዕትነት ማዕረግ ተቀበለ ።
ተስፎም ሐይማኖቱን የሚወድ ፣ ቤተሰቡን የሚያፈቅር ፣ ድህነትን ለማሸነፍ በህፃንነት ዕድሜው አስከፊውን የስደት ህይወት የተጋፈጠ በመጨረሻም በስደት ላይ 21ኛ ዓመቱን ባከበረ ማግስት ህልሙን እውን ሳያደርግ በበረሃ የቀረ የሚያሳዝን ልጅ ነው ።

ወሮ ጽጌ እንዲህ አሉኝ ። እባክዎን አንቱ ይህቺ አዲስ አበባ የምትገኘዋን ልጄን ትርሓስን ይማጸኑልኝ ። የትም እንዳትሄድብኝ ይኸው ስልክ ቁጥሯ እነሆ ። እባክዎን በማርያም ። ይለምኑልኝ ።

አባት አቶ ታረቀኝ ኋላ ላይ ዘግይተው ቢመጡም መጨረሻ ላይ እነ ህይወት ከአሜሪካ ፣ ኢትዮ ዙሪክ የእግርኳስ ቡድን አባላት እነ ቴዲ ከስዊዝ አቶ አማረ ከአሜሪካ የላኩትን 21,077,95 ሳንቲም ሳስረክባቸው ከመመረቃቸውና ምስጋና ከማቅረብ በቀር ትክዝ ብለው በመቀመጥ አንዳች ያሉት ነገር የለም ።
እዚህም ትንሽ ወቀሳዬን ላቅርብ ። የክልሉ ቴሌቭዥን ቦታው ርቆት ይሆን ወደ እነዚህ ምስኪን ቤተሰቦች ቤት ያልሄደው? ምን አለ በአንድ ድንጋይ ሁለት ወፍ እንዲሉ በዚያውም የስደትን አስከፊነት ለማስተማርም ይረዳዋል ሄደው ቢያፅናኑዋቸው ።

መንግሥትም በተለይ በዚህ ወረዳ ላይ ሥራ በቶሎ ካልሰራ አንድም ወጣት ከስደት የሚቀር አይመስልም ። በትግራይ ክልል በስደት ይህን ወረዳ የሚያክለው እንደሌለ ነው ነዋሪዎች የሚናገሩት ። እንደውም የተስፎም ታወቀና ቤተሰብ ዕርሙን አውጥቶ ተገላገለ እንጂ ከተስፎም ጋር አብረው ወጥተው እስካሁን ድረስ ይኑሩ ይሙቱ ሳያውቁ አምላካቸውን በቀን በማታ የሚማጸኑ እናቶች በርካቶች ናቸው ።

በመላው ዓለም የምንገኝ ኢትዮጵያውያንም ዘር ፣ ጎሣ ፣ የፖለቲካ አቋም ሳይለየን ይህን ድህነትና ስደት የበታተነውን ቤተሰብ እንታደገው ። ለእህታችን ትርሓስም እንድረስላት ።
አርቲስት ዮሴፍ ገብሬን ይመሰገናል ። ከመቐለ እና በቅርብ ከተማዋ አድዋ የሚገኙ ጋዜጠኞች ፣ አርቲስቶች ፣ የቤተክህነት ሰዎችና ፖለቲከኞች አንዳቸውም ሳያይዋቸው እሱ ግን ቦታው ድረስ በመገኘት የ40 ሺህ ብር ድጋፍ ከመስጠቱም ባሻገር አፅናንቷቸው ተመልሷል ። የምንወደውና የምትወደን ሕዝባችን ብሎ መናገር ኢንተርቪው ላይ ብቻ እኮ አይደለም ። የምትወዱት ህዝባችሁ እንዲህ በሐዘን በደቂቃ ጊዜ ከጎኑ ካልሆናችሁ ለመቼ ልትሆኑለት ነው ። በተለይ ሐገረ ስብከቱን ያስወቅሳል ፣ ያስተዛዝባልም ። አሥራት በኩራት መሰብሰብ ብቻ አይደለም ሄዶ ማጽናናትንም ይጠይቃል ።

የመቀሌ ምእመናን ሰማዕቱ ዳንኤል ሐዱሽ ቤት እንደሄዳችሁት ሁሉ አሁንም ፆረና ግንባር ሰማዕቱ ተስፎም ቤተሰቦችም ቤት ሂዱ ። አፅናኑዋቸው ። የትግራይ ቴሌቪዥን ጋዜጠኞችም አልረፈደባችሁም ።

አሁን ሁሉን ጨርሼ ወደ አዲስ አበባ ተመልሻለሁ ። ነገ ሐሙስ ወይም አርብ ወደ ወለጋ እሄዳለሁ ። በዚያም ለጊዜው ለእኔ የመጨረሻዬ የሆነውን ባለፈው ጆሲን ልኬው ሄዶ የጎበኘውን የሰማዕቱ የትውልድ መንደር ወደሆነችው ነቀምት ዙሪያ ወደምትገኘው ምስራቅ ወለጋ ዞን ዋዮጡቃ ወረዳ እሄዳለሁ ።
ለዚህ ጉዞም ከሚኒሶታ በአቶ ሰሎሞን በኩል የተሰበሰበ ብር ፣ ከዚያው ከአሜሪካ በባልንጀሮቼ በቀሲስ ዘማሪ ወንደሰን በቀለና በቀሲስ ሱራፌል ወንድሙ ፣ እንዲሁም ሕይወትና ጓደኞቿ እህቴ ሔለን ነጋሽና ቤተሰቦቿ አቶ አማረም ከአሜሪካ ያደረሱኝን ብር የባንክ ቡክ በመክፈት ለመንግሥቱ ጋሼ ቤተሰቦች አስረክባቸዋለው ።
እስከዚያው በእኔ በኩል ሰላም ሁኑልኝ ። የሰማዕቱ ተስፎምን ቤተሰብ ለመርዳት የምትፈልጉ
የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ በኩል
ፀጋ ገብረመድህን
የባንክ ሂሳብ ቁጥር
1000103650066 ብላችሁ ላኩላቸው ።
ትግርኛ የምትናገሩ ሰዎች ወሮ ፀጋን በስልክ ቁጥር +251 92 044 8338 የምታገኟቸው ሲሆን አማርኛ ተናጋሪዎች ደግሞ በጎረቤታቸው በአቶ አበበ በኩል
+251 91 291 8879 ላይ ደውላችሁ መልእክቱን ማድረስ ትችላላችሁ ።በእኔ በኩል ለዛሬ አበቃሁ ።
ማንኛውንም አስተያየት ተግሳፅም ጭምር ለመቀበል በእኔ በኩል እንደሁልጌዜው ሁሉ ዝግጁ ነኝ ። +251911608054 የእጅ ስልኬ ነው ። ማወቅና መረዳት የምትፈልጉት ነገር ካለ ያወቅሁትን ልነግራችሁ ዝግጁ ነኝ ።
Share በማድረግ ላልሰማ አሰሙ ላላወቀ አሳውቁ ። ይህን በማድረግዎ ከሰማዕቱም በረከት ያገኛሉ ። ቤተሰቡንም ይረዳሉ ።
ከሁላችሁ የማንስ አክባሪ ወንድማችሁ ።
ያጆሌ ኦሮሞ ወለጋረቲ ነኤጋ ። ረቢ ኑወጂን ሀተኡ ገለቶማ ።
ዘመድኩን በቀለ ነኝ
ሰኔ 3/10/ 2007 ዓም
አዲስአበባ — ኢትዮጵያ

The post የ21 ዓመቱ የ21ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ሰማዕት ተስፎም ታረቀኝ / ተስፋ ማርያም (የISIS ሰለባ) – ከዘመድኩን በቀለ appeared first on Zehabesha Amharic.

በዳዊት ስለሞን

አቶ ኤርሚያስ ለገሰ የቀድሞው የኢትዮጵያ መንግስት ኮሚዩኒኬሽን ጉዳዩች ሚኒስትር ዴኤታ የመለስ ‹‹ትሩፋቶች››በማለት በሰየመው መጽሐፉ ዛሬ በወህኒ ቤት ስለሚገኘው የኢድአፓ አመራር ክንፈ ሚካኤል (አበበ ቀስቶ)እንዲህ ብሏል፡፡ አበበ በሽብርተኝነት ተከሶና ፍርድ ተላልፉበት በዝዋይ ወህኒ ቤት ይገኛል፡፡በማዕከላዊ የወንጀል ምርመራ ቆይታው በደረሰበት ድብደባ የቀኝ ጆሮው ጉዳት የደረሰበት መሆኑና ህክምና እንዳያገኝ መደረጉ ከዚህ ቀደም መነገሩ አይዘነጋም፡፡መንፈሰ ጠንካራ ስለ ነበረውና በቀረበለት ገንዘብ ሳይደለል ለህሊናው ዘብ በመቆሙ የሚያከብረው ኤርሚያስ አበበን አስታውሶታል፡፡

————–
ይህ ደግሞ የክንፈ ሚካኤል (አበበ ቀስቶ )ታሪክ ነው
አበበ ቀስቶ ገራሚ ሰው ነው፡፡በካድሬነት ዘመኔ ኢህአዴግን የሚንቅ እንደሱ አጋጥሞኝ አያውቅም ፡፡ብዙሃኑ በፍራቻ አቁማዳ ውስጥ ተደብቆ በነበረበት ሰዓት ኢህአዴግን በአደባባይ በመቃወም ፣ሌቦችን በማጋለጥ ፋና ወጊ ነበር፡፡ስለብዙዎቹ ባለስልጣናት የማያውቀው ሚስጥር የለም፡፡በምርጫ 92 በተቃራኒ መስመር ብንሰለፍም መቀራረብ ፈጥረን ነበር፡፡
ብዙ ነገሮችን አጫውቶኛል፡፡በሂደት ሳጣራው የተጋነኑ ነገሮች ቢኖሩም አብዛኞቹ ትክክል ነበሩ፡፡
በተለይ የህዝቡን ስሜት ከማንበብ አንጻር ከፍተኛ ብቃት ነበረው፡፡ቀበሌዎችን በቁጥር እየጠራ ፣‹‹በዚህ ታሸንፉኛላችሁ ፣በእነዚህ ደግሞ በዝረራ አሸንፋለሁ››ይለን ነበር፡፡እያደር የአበበ አሸናፊነት ፍንትው ብሎ ወጣ፡፡ከምርጫው ፉክክር ገለል የሚልበት አማራጮች ታሰቡ፡፡እሱን ማስፈራራት የሚታሰብ አልነበረም፡፡ምድር ቢንቀጠቀጥ የሚፈራ ሰው አይደለም፡፡በቁጥጥር ስር ለማዋል ደግሞ ወንጀል ሲሰራ እጅ ከፍንጅ መያዝ አለበት፡፡ስለዚህ የቀረው የመጨረሻ አማራጭ በገንዘብ መደለል ሆነ፡፡
ለመደለያ የሚሆን ገንዘብ ማግኘት አስቸጋሪ አልነበረም፡፡እናም ከዶክተር ቶፊቅ አምሳ ሺህ ብር ተመደበለት፡፡አግባብተው እንዲሰጡት ደግሞ ዳኛ ልኡልና ኪሮስ ተመራጭ ሆኑ፡፡ሁለቱ ሰዎች ገንዘቡን ይዘው አበበን ማግባባት ቀጠሉ፡፡እያደር ለኢህአዴግ የምርጫ ኮሚቴ ተስፋ ሰጪ መልእክቶች መደመጥ ጀመሩ፡፡
ምርጫው ሊካሄድ ጥቂት ቀናት ሲቀረው አበበ ውሳኔውን አሳወቀ‹‹የተጋበዝኩትና ብራችሁን የተጠቀምኩት እናንተ ጋር የማይነጥፍ የብር ማምረቻ ስላለ ነው፡፡ምርጫ የምወዳደረው ግን ለገንዘብ ሳይሆን ይህን አስከፊ ስርዓት ለመጣልና ለነጻነቴ ነው፡፡በዚህ ላይ ለመደራደር ህሊናዬ አይፈቅድም››፡፡
አበበ ተወዳደረ ግን አሸንፎ ተሸነፈ፡፡
እንደ እውነቱ ከሆነ አበበ የህዝብ ብሶት የሚያመው ትንታግ ታጋይ ነበር፡፡ከጅማ ሰፈር እስከ ሜክሲኮና ስድስት ኪሎ በእግሩ እየሄደ የሚያስተጋባ ፡፡አበበ የህዝብ አይንና ጆሮ ነበረ፡፡የነዋሪውን ምሬትና እንግልት በአደባባይ የሚያጋልጥ ፡፡አበበ የኢህአዴግ ካድሬዎችን ንቅዘት እየተከታተለ የሚያጋልጥ አሸባሪ ነበር፡፡
የአዲስ አበባ ከንቲባ የነበረው አሊ አብዶ ከሚፈራቸው ሰዎች አንዱ አበበ ቀስቶ ነበር፡

The post አሊ አብዶ ክፉኛ የሚጠላው ‹አበበ ቀስቶ›› በኤርሚያስ ለገሰ አይን appeared first on Zehabesha Amharic.

ሰበር ዜና ቢቢኤን ሰኔ 4/2007
ሀገር ፍቅር ቲያትር ቤት የታሪክ ምሁሩን ረዳት ፕሮፌሰር አደም ካሚል አዲስ መፅሃፍ እንዳያስመርቁ አዳራሽ መከልከሉ ታወቀ
መፅሃፉ በጃሊያ አዳራሽ ረመዳን 4 ፣ ሰኔ 14/2007 ይመረቃል::

የህዝበ ሙስሊሙ መፍትሄ አፈላላጊ ኮሚቴ አባልና የታሪክ ምሁር አቶ አደም ካሚል የ27 አመታት የጥናት ውጤታቸውን አስመልክቶ የፃፉት አዲስ መፅሃፍ በሀገር ፍቅር ቲያትር አዳራሽ ለማስመረቅ ሙሉ ዝግጅታቸውን የጨረሱ ቢሆንም ሀገር ፍቅር ቲያትር ውሉን በማፍረስ ከእምነት ጋር የተያያዙ መፅሃፎችን በአዳራሻችን አናስመርቅም በሚል ተልካሻ ምክኒያት የታሪክ ምሁሩ ሀገራዊ ፋይዳ ያለው መፅሃፍ እንዳይመረቅ ማድረጉ ታውቋል።

ሀገራችን ኢትዮጲያ በአለም ከሚያስጠሯትና ከሚያኮሯት ታሪኳ ለነብዪ ሙሃመድ (ሰአወ) ሶሃቦች መጠለያ መስጠቷ ፣ ይህ የሁሉም ኢትዮጲያዊ አኩሪ ታሪክ ሁኖ እያለ ቲያትር ቤቱ እንዳይመረቅ መከልከሉ አሳፋሪ ተግባር ነው ተብሏል። የታሪክ ምሁሩ አህመዲን ጀበል የታሪክ መፅሃፍ በዚሁ ቲያትር ቤት መመረቁ የሚታወስ ሲሆን አሁን ግን ቲያትር ቤቱ ለምን እንከለከለ አልታወቀም። ይሁንና የረዳት ፕሮፌሰር መፅሃፍ በጃሊያ አዳራሽ በእለተ እሁድ በጃሊያ አዳራሽ እንደሚመረቅ ታውቋል። ማንኛውም ኢትዮጲያዊ በምረቃው ላይ መገኘት እንደሚችል ታውቋል።

The post ሀገር ፍቅር ቲያትር ቤት የታሪክ ምሁሩን ረዳት ፕሮፌሰር አደም ካሚል አዲስ መፅሃፍ እንዳያስመርቁ አዳራሽ መከልከሉ ታወቀ appeared first on Zehabesha Amharic.

(በዶ/ር ሆነሊያት ኤፍሬም ቱፈር)

የሐሞት ከረጢት የሚባለው የሰውነት ክፍል ከጉበት ሥር የሚገኝ አነስተኛ ከረጢት ሲሆን ለምግብ መፍጨት ሂደት አስፈላጊ የሆነዉ የሐሞት ፈሳሽ የሚጠራቀምበት አካል ነው፡፡
የሐሞት ፈሳሽ ጨዋማ ንጥረ ነገሮችን ያዘለ ሲሆን የምንመገበዉን ቅባት እና ቫይታሚኖች እንዲፈጩ ያግዛል፡፡

4. የሐሞት ጠጠር እንዴት ይከሰታል?
የሐሞት ጠጠር በሐሞት ከረጢት ውስጥ ወይንም ሐሞትን ከጉበት ወደ አንጀት በሚወስዱት ቱቦዎች ውስጥ የጠጠር ክምችት ሲኖር ነዉ፡፡

3. ተጋላጭነትን የሚጨምሩ ሁኔታዎች ምንድን ናቸዉ?
• ከ40 – 50 የዕድሜ ልክ ውስጥ ያሉ ሴቶች
• ነፍሰ ጡር
• ወፍረት
• ቅባታማ ምግቦችን ማዘዉተር
• ስካር ህመም
• በአጭር ጊዜ ክብደትን መቀነስ ናቸዉ

2. የሐሞት ጠጠር ህመም ምልክቶች
የሐሞት ከረጢት ጠጠር ለረዥም ጊዜ የሕመም ስሜትን ሳያስከትል ሊቆይ ይችላል፡፡
ሐሞት የሚወጣበት ቱቦ በሐሞት ጠጠር በሚዘጋበት ጊዜ በቀኝ ጎናችን የላይኛው ክፍል ላይ እየመጣ የሚመለስ ወይም የማያቋርጥ የሕመም ስሜትን ያስከትላል፡፡
የሐሞት ጠጠር ሕመም ወደ ጨጓራ እና ወደ ቀኝ ትከሻና ጀርባ የመሠራጨት ባሕሪም አለው፡፡ የህመም ስሜቱ የቅባት እህል ከተመገብን በኋላ መባባስ ከጨጓራ ሕመም እንደንለየው ይረዳል፡፡
• ማቅለሽለሽ እና ማስመለስ
• ምግብ ያለመፈጨት እና የመክበድ ስሜት
• ማስገሳት
• ሆድ የመንፋት ስሜት
• የምግብ ፍላጎት መቀነስ
ከዚህ በተጨማሪ
• የዓይን እና የቆዳ ቀለም ቢጫ መሆን
• ሰውነት ማሳከክ
• የሽንት ቀለም ቢጫ መሆን
• የሰገራ ቀለም መቀየር
• በሰውነት ላይ ቀያይ ነጠብጣብ ሊኖሩ ይችላሉ፡፡

1. የሐሞት ጠጠር መፍትሔው ምንድን ነው?
አብዛኛውን ጊዜ ምንም ዓይነት የህመም ስሜት ስለማያስከትል የሕክምና ዕርዳታ ላያስፈልገዉ ይችላል፡፡ ነገር ግን የሕመም ስሜትን ካስከተለ የቅባት ምግቦችን መመገብ ማቆም እና የሕመም ማስታገሻ መድኃኒቶችን መውሰድ ለጊዜው የሕመም ስሜትን ያስታግሳል፡፡
የሐሞት ጠጠር በሐሞት ቱቦ ውስጥ በመቀርቀር የሐሞት መስመርን የሚዘጋ ከሆነ የቀዶ ጥገና መማድረግ ጠጠሩን ማስወገድ ተገቢ ነው፡፡
ጤና ይስጥልኝ

The post Health: ስለ ሃሞት ጠጠር ሊያውቋቸው የሚገባቸው 4 ቁምነገሮች appeared first on Zehabesha Amharic.

ፈቃደ ሸዋቀና

ማስታወሻ ፥ (የዚህን ጽሁፍ መሰረታዊ ይዘት በቅርቡ በተካሔደው ኢሳት ባዘጋጀው ጉባዔ ላይ አቅርቤው ነበር። የኢትዮጵያን ሁኔታዎች አዘውትሮ እንደሚከታተል ኢትዮጵያዊ በሀገራችን የሰፈነው ዘግናኝ ድህነት የፈጠረውን አሳዛኝና አዋራጅ ስደትና ወደፊትም መፍትሔ ካልተበጀ ሊፈጥር የሚችለውን ችግር ገምቼ የባሰ ድህነት ውስጥም ሳንዘፈቅ ችግሩን ምን ብናደርግ ነው መቋቋም የሚቻለው በሚለው ጥያቄ ላይ ሳሰላስል የመጣልኝ ሀሳብ ነው። የሰጠሁት የመፍትሄ ሃሳብ በጉባዔው ላይ ትንሽ አቧራ አስነስቶ ነበር። አንዳንዶችም የየዋህ ሀሳብ አድርገው ወስደውታል። እኔ ችግር ማውራትና ማማረር የሰለቸኝ ሰው ነኝ። ብሶት በባዶ ከማውራት ብዬ የመሰለኝንና ብዙ ዋጋ ሳያስከፍል የችግራችን መፍትሄ ይሆናል ያልኩትን ሀሳብ ነው አቅርቤ ውይይት መቀስቀስ የሞከርኩት። የሌሎችን ሀሳብ ማየትና መከራከር እፈልጋለሁ። ሀሳቤን በተሻለ ሀሳብ ለመለወጥ ዝግጁ ነኝ። የማነሳው ሀሳብ ስራ ላይ የሚውል አለመምሰሉ ይገባኛል። ሙከራዬ የመፍትሄውን ሀሳብ ከማርቀቅ ይልቅ ማዋቀር ላይ ይበልጥ ያተኮረ ነው። የተሟላ ለመሆን ብዙ ውይይት ይጠይቃል። ሀሳቡ ስራ ላይ የሚውለው ተገቢውን በቂ አቅም ገንብቶ በገዥው ሀይል ላይ ተጽዕኖ በመፍጠር እንጂ በልምምጥና ለቅንነት አቤት በማለት ብቻ አይደለም። በዚህ ሀሳቤ ላይ ሊሞግቱኝ የፈለጉ ሰዎች የኔን ሀሳብ ማንጓጠጥ ብቻ ሳይሆን ይህ የኔ ሀሳብ በምን ቢተካ የተሻለ እንደሚሆን የማስረዳት እዳ እንዳለባቸው ሊያውቁ ይገባል። ያን ጊዜ ነው ክርክራችን ትርጉም የሚኖረው።)

መግቢያ፥

ችግሩን አጉልቶ ያሳየን መታረድ ላይ መድረሳችን እንደሆነ እንጂ በስደት የሚደርስብንን ውርደትና ሰቆቃ መመዝገብ ከጀመርን ከርመናል። በየአረብ አገሩ እህት
ወንድሞቻችን የሚደርስባቸው መከራ ፣ ወገኖቻችን ስደት ሀገር ከመግባታቸው በፊት መንገድ ላይ ስለሚደርሰው አልቂትና ስቃይ መስማት ከጀመርን ቆይተናል። ሀዘናችን ውስጣችን ድረስ የተሰማንን ያህል በሁላችንም ጭንቅላት ውስጥ የሚጉላሉት ጥያቄዎች አልተመለሱልንም። ይህ ሰቆቃ የመጨረሻው ለመሆኑ ምን ዋስትና አለ? ነገ የባሰ የሚሰቀጥጠን ነገር እንደማይመጣስ በምን ማረጋገጥ ይቻላል? ለምንድነው ከመከራ የማይማር ህዝብ የሆነው? በአለም ዙሪያ ያሉ ማህበረሰቦች አንድ ችግር ደህና አድርጎ ከደቆሳቸው በኋላ ሁለተኛ እንዳይደግማቸው ችግሩን መማሪያ አድርገው መፍትሔ ሲያበጁለት እናያለን። እኛ ተመሳሳይ ችግር እየደጋገመ ሲመታን ዝም ብለን የምንቀጥለው ለምንድነው? ችጋር ህዝባችንን በየጊዜው እየተመላለሰ የቀጠቀጠው ከመጀመሪያው እልቂት መማር ስለተሳነን አይደል? ለመሆኑ ሰደት በተስቦ (epidemic) ደረጃ በሀገራችን እንዲሰፍን ያደረገው መሰረታዊ መንስዔ ምንድነው? መፍትሔውስ? በኔ እምነት ብርቱ ህዝብነታችን የሚለካው ለነዚህ ጥያቄዎች የሚያዋጣ መልስ ፈልገን ስናገኝ ነው። ብዙ ህዝቦች መጥፎ አጋጣሚን ወደ ዘላቂ ችግር መፍቻ ዕድል (opportunity) ይቀይሩታል። እኛ ብዙ ተመሳሳይ ነገር እያጋጠመን አበላሽተነዋል። ይህንንም በቅርቡ የደረሰብንን ውርደትና ሀዘን ባናበለሸው ጥሩ ነው። ኢትዮጵያ በርሀብተኛነት ከደረሰባት የገጽታ ብልሽት ባልተናነሰ በስደተኛ ህዝብ ሀገርነትም ገጽታዋ ክፉኛ እየተበላሸ ነው።

ባለንበት ዘመን ስደት በብዙ ሀገሮች አዲስ ነገር አይደለም። የብዙ ሀገር ሰዎች ወደሌላ ሀገር ይሰደዳሉ። የስደቱ ዓይነትና መጠን ግን በጅጉ ይለያያል። የኢትዮጵያ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ቴዎድሮስ አድሀኖም በቅርቡ ባንድ ክርክር ላይ የኛውን ችግር ለማቅለል በሚመስል መንገድ ስደት አሜሪካኖችም ይሰደዳሉ ሲሉ ሰምቻለሁ። የሰዎችን ከሀገር ሀገር መጓዝና መኖር ሁሉ ስደት በሚል ስም በመጥራት አንድ ለማድረግ መሞከር አሜሪካኖች እንደሚሉት አፕልና ኦሬንጅ ማደባለቅ ነው። ስደት ሁሉ አንድ አይነት አይደለም። ቢያንስ የብዙ ሀገሮች ስደተኞች እንደኛው ሀገር ሞትና ህይወት ሀምሳ/ሀምሳ ሰጥተው የሚጓዙበትና የሚዋረዱበት አይነት አይደለም። የኛ ስደት በመጠንም በዓይነትም ብዙ ተወዳዳሪ የሌለው በጅጉ አደገኛና አዋራጅ ነው። ከሳውዲ አረቢያ ዜጎቻችን በዚያ ቁጥርና ጊዜ ውስጥ የተባረሩበት ሁኔታ በአለም ላይ ተወዳደሪ የሌለው ሬኮርድ ነው። የኛ ሀገር ስደት ስር የሰደደ የክፉ ችግር ምልክት ነው። “ስደት በሁሉም ሀገር አለ” በሚል መሸንገያ ራሳችንን ማታለል አንችልም። ከዚህ ቀደም ጋለፕ (Gallup) የተባለ የህዝብ አስተያየት ተመራማሪና አጥኚ ተቋም በኢትዮጵያ መሰደድ የሚፈልገው ወጣት 46% እንደሚሆን ነግሮን ነበር። ለዝርዘሩ (ይህን ይመልከቱ)። ከሀገራችን ወጣት እኩሌታው ያህል ስደትን የሚመኝ መሆኑን ስናይ ሀገሪቱ ላይ እንድ ትልቅ ህመም እንዳለ አለመገንዘብ ሞኝኘት ነው። ከላይ እንዳልኩት የኛ ስደት በወረርሽኝ (epidemic) ደረጃ ላይ ያለ ነው። የሚሰደደው ሁሉም አይነት ሰው ነው። የተማረ ፣ ያልተማረ ፣ ባለስልጣንና ስልጣን የሌለው ሁሉ የሰደዳል። ከሰው ጋር ሀገሪቱ በጥረት የምታገኘው የውጭ ምንዛሪ ሁሉ ከሀገር ሲወጣም እያየን ነው። እኤአ ከ2000 እስክ 2009 ባለው ጊዜ ውስጥ 11.7 ቢሊዮን ዶላር ሀገር ጥሎ መውጣቱ ተነግሮናል (ይህን ይመልከቱ)። ይህ ለኛ አይነት ድህነት ለሚፈነጭበት ሀገር ቀላል ኪሳራ አይደለም። ይህ ሀገር ውስጥ ያለ ሁሉ ወደ ውጭ ይበልጥ ሲያይ የሚመጣ ነገር ነው። አዲስ አበባ ከተማ ውስጥ የፈረንጅ ስም የወጣላቸውን ሆቴሎች ፣ የቁርስ ቤቶች ፣ መዋዕለ ህጻናትና ሌሎች ተቋሞችን ልብ ብሎ ላየ ከተማዋ ራሷ እዚያው ሆና የተሰደደች ትመስላለች ። የስኬት (Success) መለኪያችን ራሳችንን ትተን ውጭ ሀገር መምሰል ሲጀምር ነው ስደት ባህል መሆኑን የምንረዳው። ይህ ፈጽሞ የጤነኛ ሀገርነት ምልክት አይደለም። የመዘዘኛ መጭ ጊዜ ጠቋሚ እንጂ።

በኔ እምነት አደገኛ ሰደትንና ሀገራችንን ያንፈራጠጠባትን ባለብዙ ፈርጅ ችግር ማሰወገድ የሚቻለው በስፋት የሚተባበር መንግስትና ህዝብ መፍጠር የሚቻልበት ሁኔታ ሲኖር ፣ ሐገሪቱ ለዜጎቿ የምታጓጓ (Attractive) ሀገር ስትሆንና የተረጋጋ ህይወትም ሊኖርባት የምትችል ሀገር ካደረግናት ብቻ ነው። የሃሳቤ ማጠንጠኛ ይህ ነው። ያንድ ሀገር ሰዎች የፖለቲካና የሀሳብ ልዩነትን ሁሉ የጠላትነት ግንኙነት እያደረግን እስከወሰድን ድረስ መከራችን የሚያባራበት ጊዜ አይኖርም። በተለይ የሀገሪቱ ልሂቃን የህዝቡና የሀገር ጥቅም ላይ የማንስማማ ከሆነ የፈረሰ ሀገር ላይ ለመኖር እንደወሰንን ይቆጠራል። የማይስማሙ ሰዎች አጥፊና ጠፊ ሳይሆኑ የሚኖሩበት ስርዓት ካልገነባን የሀገሪቱ ችግር ፈች ሁሉ ስደተኛ ወይም አመጸኛ ነው የሚሆነው። ባለንበት ዘመን ወጣትና የተማረ የሰው ሀይል ለስደት እየገበሩ ፣ በዜግነቱ የማይተማመንና የማይመካ ዜጋ እያበራከቱ ሀገር እገነባለሁ ህዝብ ከድህነት አወጣለሁ ማለት ደግሞ ከንቱ ወሬ ነው። ይህ ብቻም አይደለም። ማንኛውም ችግር አድጎ አድጎ የመጨረሻ የመገንፈል ደረጃ ላይ ይደርሳል። ያን ጊዜ ደግሞ መፍትሔ ለማግኘት በጣም ይመሻል። ከመሸ በኋላ ችግር ሊፈቱ የሞከሩ ሀገሮች የደረሰባቸውን ደግሞ አይተናል።

ከማርክሳዊ አስተሳሰብ ጋር የወሰድነውና ያልለቀቀን የፖለቲካ “መስመር” የሚባል ግንዛቤና በዚያ መስመር ላይ ያልተሰለፈ ሁሉ እንደ ጠላት ወይም አንድ ቀን ሊያጠቃን እያደባ እንደተቀመጠ ጠላት አደርጎ የመቁጠር ፖለቲካ ኋላ ቀርና መቆም ያለበት ነው። ትንሽና ብዙ ጉዳት የማያስከትሉ ተቃውሞ ያሰሙና ትችት የሰነዘሩ ሰዎችን ሁሉ ማሰር ማዋከብና መጉዳት የሚመጣው በዚህ ብልሹ አስተሳሰብ ምክንያት ነው። ችግራችንን ለመቋቋም ከልብ ከወሰንን የማንስማማ ሰዎች ሆነንም እዚች አገር ላይ ሳንጠፋፋ አብረን ለመኖር ፈቃደኞች መሆን ይኖርብናል።

አሁን ይታያል የሚባለው መንግስትም የሚመካበት የኢኮኖሚ እድገት ብዙሃኑን ተጠቃሚ ማድረግ ቀርቶ ተስፋ እንኳን መፍጠር አልቻለም። የምንሰደድበት ቁጥርና አይነት የሚመሰክረው ይህንን ነው። አልጀዚራ ድረ ገጽ ላይ በቅርቡ ይህን የታዘበ ጽሁፍ አይቼ ነበር። እንዲህ ይላል – “If Ethiopia is so vibrant, why are young people leaving? “ኢትዮጵያ በጥሩ ሁኔታ እየለማች ከሆነ ወጣቶቿ ለምን የሰደዳሉ? ዝርዝሩንና የሰጠውን መልስ (እዚህ ይመልከቱት)። ያሁኑ የኢኮኖሚ ዕድገት መጠንና ፍጥነት የሚባለውን ያህል ይሁንም አይሁን ካለብን ችግር ጋር የሚመጣጠን ካለመሆኑም በላይ ቀጣይ (sustainable) መሆኑ አጠራጣሪ ነው። አሁንም በብዙ መንገድ በርዳታ ከመኖር ያልተላቀቅን ሀገር ነን። ይህ ርዳታም ቀጣይ መሆኑ አጠራጣሪ ነው። ሀገሪቱ ላይ በስፋት የሚካሄዱት እንደ መንገድና ህንጻ ኮንስትራክሽን ያሉት ኢንቨስትሜንቶች በራሳቸው ሌላ ሀብት ፈጣሪ (wealth creator) አይደሉም። ሀብት ፈጣሪ ኢንዱስትሪ ለኢትዮጵያ ኢኮኖሚ የሚያዋጣው ድርሻ ገና 12% አካባቢ ነው። ማዕድን ማውጣትና ጥሬ ሀብትን ወደ ሸቀጥነት የሚለውጡ ኢንቨስትሜንቶች በችግራችን መጠን እያደጉ አይደለም። አሁን እየተመዘገበ ነው የሚባለው እድገት ፍጥነቱም ብዛቱም በዝቅተኛ የኢኮኖሚ ወለል ላይ ከመሆናችን ጋር እየተለካ እንጂ የምናፈራው ሀብት ብዙ ስለሆነ አይደለም። እንደ ኢትዮጵያ ያለ ድሀ አገር በ 10% አድጎ የሚያገኘው ሀብት ትንሽ የዳበሩ ሀገሮች በ 1% እደገት የሚያገኙት ሀብት መጠን አጠገብ በሩቁ እንኳን የሚጠጋ አይደለም። የእድገት አሀዝ እየጠቀሱ ራስንም ሌሎችንም ረጅም ጊዜ ማታለል አይቻልም። በያመቱ ብዙ ተማሪዎች ከኮሌጅ ማስመረቅን እንደ ጥሩ ነገር ማውራት ይቻላል። ጥሩ ነገርም ነው። ምሩቃኑ ራሳቸውንም ሀገርንም የሚጠቅም ስራ ካልሰሩ የወጣባቸው ገንዘብ ሁሉ የሀገር ኪሳራ ነው። በዚህ ቁጥር መኩራራት ከግርጌው የተሸነቆረን በርሜል ውሀ ለመሙላት ስንት ጣሳ ውሀ እንደተጠቀምን ከመቁጠር አይለይም። ስደትን ማቆሚያው ዋና ዘዴ ሰዎችን በበቂ የሚያኖር ስራ መፍጠር ነው። ባለሞያዎች እንደሚነግሩን ባለንበት እንኳን ለመሄድ በየዓመቱ ከሁለት ሚሊዮን ተኩል ያላነሱ ስራዎች ሀገሪቱ ውስጥ መፈጠር አለባቸው። ባጭር አነጋገር ብዙ የሀገሪቱ ሶሺዎ ኢኮኖሚና ማህበራዊ ሁኔታዎች ዙሪያቸው አያምርም።

የስደታችን መሰረታዊ መንስዔዎች ምንድን ናቸው?

መፍትሔ ፍለጋ ላይ ብዙ ጊዜ የምንሳሳተው የችግሩን መንስዔ አንድ ብቸኛ ምክንያት ላይ ልንደፈድፈው ስንሞክር የመስለኛል። ብዙ ይህን ጥያቄ የማነሳላቸው ወንድም እህቶች የችግሩ ምክንያት መንግስታችን የሚከተለው አካሄድና ፖሊሲ ነው ይላሉ። በኔ እምነት ይህ ከችግሩ አንዱ ምናልባትም ዋነኛው ቢሆን እንጂ ሁሉም አይመስለኝም። የስደት ችግራችን ባለብዙ ምክንያት (multivariate) ይመስለኛል። ችግሩን የምንረዳውም የምንቀይረውም ክፍት አእምሮ ይዞ በመመርመርና እንደማህበረሰብ ውስጣችን የተዋቀሩ የኑሮ ዘይቤዎችን በመረዳት ነው።

ስለስደት ስንነጋገር ስለየትኛው አይነት ስደት እንደምንነጋገር መለየት ይኖርብናል። ስደት አለም አቀፍ ጉዳይ ከሆነ ስለቆየ ሙሉ ለሙሉ ማስቆም አይቻልም። እንዲቆም የምንፈልገው በወረርሽኝ (Epidemic) ደረጃ ያለውንና ዛሬ በኛ ሀገር ያለውን አይነት አደገኛውንና አዋራጁን ብቻ ነው። ሀገሪቱ በድህነቷ ለፍታ ያፈራችውንና ለወደፊቱ በዓለም ተወዳዳሪ ሊያደርጋት የሚችለውን የተማረ የሰው ሀይል እንዳይሰደድ ማድረግም ለዕድል የማይተው ነገር ነው።

ለስደት “ገፊ” ና “ሳቢ” ምክንያቶች (Push and Pull factors) አሉት። ችግሩን የምናገኘው እነዚህን ገፊና ሳቢ የስደት ምክንያቶቻችና ሁለቱ በኢትዮጵያ ያላቸውን መስተጋብር ጠንቅቀን ስናውቅ ነው። ይህ ጠለቅ ባለ ጥናት ብቻ ሊተነተን የሚችል ነው። እኔ እዚህ የምሰጠው አስተያየት ለመነሻ የሚሆን ግርድፍ ዕይት ብቻ ነው።

በግርድፉ የሚከተሉት ነገሮች ከኛ ሀገር ጋር የተያያዙ ዋና የስደት ምክንያቶች ተብለው ይቆጠራሉ።

1. አሀዛዊ መለኪያ አስቀምጠን መመጠን ባንችልም ትልቁ የሀገራችን ገፊ የስደት ምክንያት ድህነት ነው። ድህነትም ከተስፋ ጋር ካለ በራሱ ገፊ ምክንያት ላይሆን ይችላል። ሰዎች ቀያቸውን ትተው የሚሰደዱት ተስፋ ሲቆርጡ ነው። ነገ የተሻለ ቀን የሚመጣ ከመሰላቸው ላይሰደዱ ይችላሉ ማለት ነው። በኛ ሀገር ለብዙሃኑ በተለይ ለወጣቶች የተስፋ ጭላንጭል የማይታይበት የድህነት ጨለማ ነግሷል። ስራ አጥነት በተለይ በወጣቶች ዘንድ ትልቁ የስደት ምክንያት መሆኑን ብዙዎቻችን እናውቃለን። ለአመታት ተምረው ስራ ያጡ ወጣቶች ስራ ማጣት ብቻ ሳይሆን ምንም ሰርተው ያልፍልናል ብለው መገመት ሲያቅታቸው ስደቱ የሚያመጣውን አደጋ ሁሉ ለመቀበል ተዘጋጅተው የሚገቡበት ብዙ ናቸው። ሞትና ህይወትን አማራጭ አስቀምጠው የሚሰደዱት ወገኖቻችን በሀገራቸው ፍጹም ተስፋ የቆረጡት ናቸው። በቅርቡ በሊቢያ ለአሰቃቂ አደጋ የተዳረጉት ውንድሞቻችንና እሁን በሞትና ህይወት መሀል የሚገኙት ሊቢያና የመን ያሉት ስደተኞች ብዙዎቹ እነዚህ ይመስሉኛል።

2. የህግ የበላይነት ባልሰፈነበትና ህግ መከታ ይሆነኛል ብሎ የማይተማመን የፖለቲካ ተቃዋሚም ሆነ ከመንግስት የተለየ አስተያየት ስላለኝ በመንግስት እጠቃለሁ ብሎ የሚፈራ ሰው አንዱ ዋና ምርጫው ስደት ነው። ህግ ሊያስጥለኝ ይችላል ብለው ባለመተማመን ብቻ ሀገርም ህዝብም ባልጎዱበት ምክንያት የተሰደዱ ብዙ ኢትዮጵያውያን እናውቃለን።

3. አንዳንድ ወጣቶች ምንም ብንማር እንኳን መንግስት የሚያካሂደውን ለፖለቲካ ታማኞቹ ቅድሚያ የመስጠት መድሎ ማለፍ አስቸጋሪ ነው እያሉ ሲናገሩ በተደጋጋሚ ይሰማል። መጠኑን ባላውቀውም እንዲህ አይነት አሰራር ለብዙ ወጣቶች ተስፋ መቁረጥ ምክንያት እንደሚሆን ጥርጥር የለውም። እንዲህ አይነት መድሎ የሀገር ባለቤትነት ስሜትን ያጠፋል። እንደኛ ሀገር መንግስት ዋናው ስራ ቀጣሪ በሆነበትና የግል ከፍለ ኢኮኖሚ ድርሻ በጣም ዝቅተኛ በሆነበት ሀገር ደግሞ ይህ ከባድ ገፊ የስደት ምክንያት ነው።

4. ሀገራችን በብሄረሰቦች ክልል መከፋፈሏና ከሱ ጋር ተያይዞ የዳበረው ክልሉ ያካባቢው ቋንቋ ተናጋሪ ብቻ ነው የሚለው አስተሳሰብ ዜጎች ሀገራቸው ውስጥ እንደልባቸው ተዘዋውረው የተሻለ ህይወት ለመፈለግ አይበረታቱም። እንደምንሰማው እንዱ ሌላ ክልል ሲገባ ብዙ የዜግነት መብቶቹን ሁሉ ማጣት ብቻ ሳይሆን ባዕድ ነኝ የሚል ፍርሀትና ሀብት አፍርቶ ተረጋግቶ መኖር የማይቻል ስለሚመስለው ከዚህ ሁሉ ከሀገር ወጥቼ እድሌን ልሞክር ወደሚል አስተሳሰብ ይገፋፋል።

5. በሀገራችን ብዙውን ሰው በሚያስተዳድረው የሚታረስ መሬት ላይ በየጊዜው በሚጨምረው የህዝብ ቁጥር ምክንያት ያንድ ሰው ይዞታ እያነሰ በመሄድ ላይ ይገኛል። ይህም ብዙ የገጠር ነዋሪዎች ወደ ተጣበበው ከተማና ከዚያም አልፈው ወደ ውጭ መሰደድን እንዲመርጡ አድርጓቸዋል። በዚህ ላይ የመሬት ይዞታ ባለቤትነት ርግጠኝነት ስለሌለ ብዙ ገበሬዎች የመሬቱ ይዞታ ቢያንስም ምርታማ ለማድረግ እንዲበረቱ አያደፋፍራቸውም።

6. ሌላው ገፊ ምክንያት ባካባቢ እርስ በርስ ግጭት ወይም ከመንግስት ጋር በሚደረግ የታጠቀ ግጭት በሚደርስ ህይወትና ንብረት ውድመት የአካባቢ ለመኖሪያ አለመመቸት ወይም አደገኛነት የሚከሰተው ነው። ኦጋዴን አካባቢ ያለው ይህ ይመስለኛል።

7. የመንግስት የኢኮኖሚ ፖሊሲዎች ሌላ ምክንያቶች መሆናቸውንም እንሰማለን። ለምሳሌ ከጋምቤላ አካባቢ መንግስት በተከተላቸው መሬት አፈናቃይ የኢኮኖሚ ፖሊሲዎች ምክንያት ያካባቢው ነዋሪዎች ከቀያቸው መፈናቀላቸውንና ወደ ጎረቤት ሀገር መሰደዳቸውንም እንሰማለን።

8. ብዙ ሰዎች ለወደፊቱ ረጅም ዘመን ሀገሪቱ አስተማማኝ መሰረት ላይ ነች ብለው አያምኑም። ነገ አለመረጋጋትና ችግር ሊመጣ ይችላል ብለው የሚፈሩ ሀብታሞች ሳይቀሩ ልጆቻቸውን ስደት ይልካሉ። ልጆቻቸው የሌላ ሀገር ዜግነት እንዲያገኙ ሚስቶቻቸውን ሌላ ሀገር እንዲወልዱ ያደርጋሉ። ገንዘባቸውንም ወደ ውጭ ያሸሻሉ። ይህ ስልጣን ላይ ያሉ ሰዎችንም የሚጨምር የስደት ዓይነት እንደሆነ በሰፊው ይነገራል።

9. በስደት የሚኖሩ ኢትዮጵያውያን ባንጻራዊ ደረጃ ያገኙት የተሻለ ኑሮና ሀብት ለብዙዎች ላልተሰደዱ ወገኖች በሞዴልነት ያገለግላል። ውጭ ሀገር በመኖር ባገኙት ዕድል ወዳጅ ዘመድ ሲረዱ የሚታዩ ወጣቶች ለብዙ ችግሩ ላልባሰባቸው ወጣቶች ሁሉ ሳይቀር አርዓያ የመሆን ባህሪ እንዳላቸው ይገመታል። ይህ የስደት “ሳቢ” ምክንያት ካልነው ውስጥ የሚመደብ ነው።

10. ብዙ ወጣቶች በደፈናው ፈረንጅ ሀገር ተሰዶ መኖር የላቀ ስብዕና የሚጨምርላቸው ይመስላቸዋል። ምዕራብ ሀገር ተሰዶ መኖርን እንደ ህይወት ስኬት ይመለከቱታል። ሀገር ቤት ቢያንስ ጀማሪ የንግድ ተቋም ለማስጀመር የሚችል ወጭ እያወጡ የሚሰደዱ አሉ። የነዚህ የስደት ምክንያት ችግር የፈጠረው ነው ማለት አይቻልም።

በኔ አተያይ እነዚህ ከላይ ያነሳኋቸው ምክንያቶች በተናጠል ወይም ተደራርበው የስደት ችግራችንን መጠንና አደገኝነት ያገዘፉት ይመስለኛል።

የችግሩ የመፍትሄ መጀመሪያ ሀገሪቱ ውስጥ ፖለቲካዊ ዕርቅና መረጋጋት ማስፈን ነው

ከላይ እንዳነሳሁት ብዙዎቹ የመፍትሔ መንገዶች ቁርጠኛ የፖለቲካ ፈቃደኝነትና ውሳኔ የሚጠይቁ ናቸው። በተለይ የሰላምና ዕርቅ መንገድ ከራስ በላይ ለሀገራዊ ጥቅም ቅድሚያ መስጠትን ይጠይቃል። ዕርቅ የሚያጓጓና የሚፈለግ እንዲሆን የፖለቲካ ተቀናቃኝና ታራቂ ወገኖች የሚያገኙት ጥቅምም መኖሩን ማረጋገጥ ያሻል። ከሁሉ በላይ ደግሞ የሰላምና ዕርቅን አካሄድ መከተል አደገኛ ከሆነ የሀይል መፍትሄ አካሄድ ሊመጣ የሚችለውን አደጋ ማስቀረት መሆኑ ሊገባን ይገባል። በህዝባዊና የታጠቀ አመጽ ከሚመጣ ለውጥ በተለይ ገዥዎች ሁሉንም ነገር ነው የሚያጡት። ስልጡኑና አውሬያዊ ያልሆነው መንገድ ስልጣን ላይ ያሉትም ተቃዋሚዎቹም ያልለመዱትን ትብብር ለመፍጠር ማግባቢያ (Incentive) የሚሆን ለሁሉም ወገን እንዲኖር ማድረግ ይመስለኛል። ለመንግስትም ለህዝብም እንድ ቀን ብዙ ሂሳብ የሚያስከፍለውን አስገዳጅ መፍትሄ በግድ ከመቀበል የተወሰኑ ነገሮችን እጥቶ ዋናውን ነገር ማስቀረት በጅጉ ይመረጣል። የሰሜን አፍሪካና እንዳንድ የመካከለኛው ምስራቅ ሀገሮች መሪዎችና ልሂቃን ይህን በጊዜ ባለማድረጋቸው ነው ራሳቸውንም ሀገራቸውንም ቀውስ ላይ የጣሉት።

እዚህ እንደ መፍትሔ የማቀርበው ሀሳብ የየዋህ ሀሳብ ሊመስል ይችላል። ራስ ወዳድነትን ፣ ስልጣን ወዳድነትንና ለስልጣን መግደልንና መሞትን ማየት የለመደ ህብረተሰብ ውስጥ ይህ ሀሳብ የዋህነት መምሰሉ አያስገርምም። ችግሩን እንደ ህልውና ችግር አድርጎ ለሚመለከትና ሁሉም ወገን አሸናፊ የሚሆንበትን መንገድ ጠቁሞ መፍትሔ ማበጀት የዋህነት አይደለም። የዋሆቹ ችግሩ የማይደርስ መስሏቸው ራሳቸውን የሚያታልሉት ናቸው። የኢትዮጵያ ፖለቲካ ሀይሎች አሁን ባሉበት መንገድ ከቀጠሉ ችግሩ እየባሰ መሄዱ የሚቀር አይመስለኝም። በመሸናነፍና መንግስትን በሀይል በመለወጥ ችግሩ የሚሻሻል ከሆነም መጀመሪያ ተባብሶና ብዙ ቀውስ ፈጥሮ ነው የሚሆነው። ከሁላችንም ወገን በተለይ መንግስት ከሚመራው ኢሕአዴግ በኩል ችግሩን ለመፍታት የሚበጅ የፖለቲካ ፈቃደኝነት ከሌለ ሁላችንም አደገኛ ጥግ ውስጥ ነን።

መንግስት ስልጣን ላይ ያለው ኢህአዴግ ቢያንስ ስልጣኔን በሐይል ለመቀናቀን በቂ አቅም ያለው የፖለቲካ ድርጅትም ሆነ ስብስብ በሌለበት ሁኔታ ወደ እርቅና ሰላም ድርድር ውስጥ መግባት አያስፈልገኝም ብሎ ሊያስብ እንደሚችል መገመት አያደግትም። እስካሁንም የቀረቡ የሰላምና ዕርቅ ጥያቄዎችን ያልተቀበለው አቀበላለሁ ሲልም በኔ መንገድ ብቻ የሚለው በዚህ ምክንያት ይመስለኛል። የመጀመሪያ የሰላምና ዕርቅ ሙከራ ከተደረገባቸው አመታት ይልቅ አሁን ጥያቄውን ትልቅ ቦታ የሚሰጡት የተለዩ ሁኔታዎች የተፈጠሩ ይመስለኛል። ዛሬ ገዥው ሀይል ሊፈራቸውም የሚገባ ሁኔታዎች ይበልጥ ይታያሉ። ከዚህ አካሄድ ብዙ እንደሚጠቀም የሚያሳዩት ምልክቶችም ብዙ ናቸው። የሰላምና ዕርቅ መንገድ በታሪክ ትልቅ ስፍራ የሚሰጠው ተግባር ከመሆን በዘለለ በሀይል ከስልጣን ከመውረድ ጋር ተያይዞ ከሚመጣው እስከ ልጆችና የልጅ ልጆች ድረስ ከሚጎዳ ነገርም ይታደጋል። መንግስትን የሚመሩና የሚደግፉ ሁሉ የሚከተሉትን ልብ ሊሉ ይገባል።

1. አሁን ያለው የድህነትና የሩሮ ውድነት ሁኔታ እየተባባሰ እንደሚሄድ የሚያመለክቱ ጠቋሚዎች በብዛት አሉ። ኢኮኖሚው አሁን ያለበት አቅጣጫ የሚያሳየው ይህንን ነው። የሚቆጣ ህዝብ ብዛት በአይነትም በቁጥርም እየጨመረ መሄዱ አይቀርም። ይህ ቁጣ በማንኛውም ማህበረሰብ ውስጥ እንደምናየው ዓይነት ሀገር ለመናጥና መንግስት ለማናወጥ የሚችል ሀይል (critical mass) አንድ ወቅት ላይ ማፍራቱ አይቀርም። የዛሬው ዝምታ ያቺ ወሳኝ ምዕረፍ መድረሻዋን እየጠበቀች መሆኑን ብቻ ነው ሊነግረን የሚችለው። ይህን ሰፊ የህዝብ መነሳሳት በጉልበት ለማቆም ከባድ ይሆናል። ቢሞከርም ትርፉ ታሪክ ይቅር የማይለው ጥፋት ማድረስ ብቻ ነው።

2. ዘመኑ የኢንፎርሜሽን ዘመን ነው። ህዝቡን ለማነሳሳትና ለማደራጀት እያንዳንዱ ቤት ሊገባ የሚችል ዘመናዊ የኤሌክትሮኒክ መሳሪያ በብዛት አለ። የሳትላይት ቴሌቪዥኖች ሬዲዮዎችና የኢንተርኔት መስመሮች ህዝብ መቀስቀሻም ማደራጃም መሆናቸው የማይቀር ነው። እነዚህ ነገሮች ህዝቡን ከማነሳሳት አልፈው ጉልበት ሊፈጥሩለት (Empower ሊያደርጉት) ሁሉ ይችላሉ።

3. ገዥው ፓርቲ አሁን በፍጥነት እያደገ ነው በሚባለው ኢኮኖሚ ህዝቡን አማልላለሁ ብሎ አስቦም ከሆነ እንደማይቻል ካሁኑ እየታየ መሆኑ ግልጽ ነው። አንደኛ ነገር የኢኮኖሚ እድገት ፍጥነትና መጠን አንድ አይነት ነገር አይደለም። ስለዕድገት ብዙ እየተወራ ቢሆንም የኢኮኖሚውን እድገት ውጤት ባብዛኛው ህዝብ የቤት ውስጥ ኑሮ ላይ ሊንጸባረቅ አለመቻሉ የሚፈጥረው የምሬት ስሜት እየጨመረ በመሄድ ላይ ነው። ሐገሪቱ ላይ ለውጥ እንዳለ ቢመለከትም ብዙው ራሱን የጥቂት በዪዎች ተመልካች አድርጎ ነው የሚቆጥረው። ይህ ዛሬ እያየነው ያለና በፕሮፓጋንዳና የህዝብ ግንኙነት ስራ ሊለወጥ የማይችል ነው።

4. በሀገራችን ሙስናና ንቅዘት በከፍተኛ ሁኔታ በማደግ ላይ መሆኑን ብዙ ሰዎች የሚመሰክሩት ነው። በቅርቡ እንድ ወዳጄ የመንግስት ግብር በሰአቱ ለማስገባት ግለሰቦች ጉቦ አስከመስጠት መድረሳቸውን አጫውቶኛል። ይህ ከመንግስት አሰራር ቅልጥፍና ተፈጥሮአዊ ጉድለት (ineficiency) ጋር ተያይዞ በህዝቡ ውስጥ ምሬት እየፈጠረ በመሄድ ላይ መሆኑን ልብ ይሏል። የህዝቡ ማጉረምረም ጮክ ብሎ አልተሰማ ከሆነ በፍርሀት ምክንያት እንጂ ችግር ስለሌለ አለመሆኑን ማወቅ ብልህነት ነው።

5. በብዙ መረጃና አንዳንድ ጊዜም በምናበ እይታ (perception) ደረጃ ሀገሪቱን ያንድ ብሄረሰብ ልሂቅ መጠቀሚያ ሆናለች ሲባል የምንሰማው ያደባባይ ሀሜት አንድምታውም መዘዙም ቀላል አይደለም። በየማህበራዊ መገናኛ ብዙሃኑ የጥላቻ የመጠቃትና ይቁጭት አስተያየት ሲሰነዘር መስማት የተለመደ ሆኗል። ይህንን ጥላቻ መጥፎ ነገር ነው በማለት ብቻ ወይም ይህ አመለካከት ያላቸውን ሰዎች በማናናቅ እንዲቆም ማድረግ አይቻልም። ይህን የሚሉት ደግሞ ኢትዮጵያውያን ብቻ ሳይሆኑ አለማቀፍ ተደማጭነት ያላቸው ተቋሞች ሁሉ ናቸው። ፍሪደም ሀውስ የተባለው ተቋም ለምሳሌ በዘንድሮው ሪፖርቱ እንዲህ ይላል። “The government tends to favor Tigrayan ethnic interests in economic and political matters, and the EPRDF is dominated by the Tigrayan People’s Liberation Front”. ለዝርዝሩ (ይህን ይመልከቱ)። ዘ ኢኮኖሚስት የሚባለው ታዋቂ መጽሄትም በቅርብ ጊዜ እትሙ እንዲህ ብሎ ነበር። “.. ethnic Tigrayans, of whom Meles was one, still control the army, security services, telecoms and foreign affairs”. (ይህን ይመልከቱ)። በእንደኛ አይነት ሀገሮች እንዲህ አይነት አስተሳሰብ የሚያመጣውን መዘዝ አይተናል። ይህን ሁላችንም በተለይ የመንግስት ስልጣን የሚያክልን ነገር የያዙ ሰዎች ሊፈሩና ሊጨነቁ ይገባል።

6. ብዙ ጠቋሚዎች እንደሚያመለክቱት በሀገራችን የመንግስት ፍራቻና ጥላቻ እየጨመረ ነው። የህግ አስተዳደር (Rule of law) ላይ ብዙ ሰው ተስፋ እየቆረጠ ነው። የመከፋቱ ደረጃ የሰላማዊም ይሁን የሀይል አማራጭ ለመረጡ የፖለቲክ ሀይሎች ትልቅ ድጋፍ መሰብሰቢያ መሳሪያ ሆኖ ማገልገሉ የማይቀር ነው። ጋዜጠኞችን በማሰር ከአፍሪካ አንደኛ ሆናችኋል ሲባልና በእስር ላይ ባሉ ዜጎች ላይ ይፈጸማል እየተባለ ስለምንሰማው ስቃይ (ቶርቸር) ሲሰሙ የመንግስት ባለስልጣኖች ብዙ የጥፋት ርቀት እንደተጓዙ የተገነዘቡ አይመስሉም። በዚህ ዓመት (2015) የወጣው የፍሪደም ሀውስ ሪፖርት ኢትዮጵያ ከሰሃራ በታች ካሉ 49 ያፍሪካ ሀገሮች በሰብዓዊ መብት ይዞታዋና በሲቪል ነጻነት 43ኛ ሆና ተመዝግባለች። አለማቀፍ መህበረሰብም ይህን ስዕል እያየ ትዕግስት እያጣ በመሄድ ላይ ያለ ይመስላል። ይህ አስተያየት የኢትዮጵያን መንግስት ገላጭ አስተያየት (narative) እየሆነ በመሄድ ላይ ይገኛል።

7. በየጎረቤት ሀገሩ ያሉ ችግሩን በሀይል እንፈታለን ብለው የተነሱ ሀይሎች በቀላሉ ድጋፍ ሊፈጥርላቸው የሚችል ምሬትና ሊደግፋቸው ወይም ሊቀላቀላቸው የሚፈልግ ህዝብ በተለይ ወጣት በብዛት መኖሩን መንግስት እንደ አደጋ ሊያየው ይገባል። ሞትና ህይወት እኩል ዕድል ባለበት ሁኔታ ውስጥ ስደትን የሚመርጥ ወጣት መንግስትን ተዋግቼ አውርጄ የተሻለ ቀን አመጣለሁ ብሎ እንዲያምን ከተደረገ አይኑን ሳያሽ ሊገባበት ይችላል። ከ 30 ዓመት ዕድሜ በታች ያለው ወጣት ከሀገሪቱ ሕዝብ 70 በመቶ መሆኑን ደሞ ልብ ይሏል። ጥያቄው በዚህ ፍልሚያ ማን ያሸንፋል የሚል አይደለም። ይልቁን በግጭት መጠመድ በራሱ የሚያስከትለውን ድቀት ነው አብዝቶ ማጤን።

8. ኢሕአዴግ ስልጣን ላይ ሩብ ምዕተ ዓመት ቆይቷል። ይህ ረጅም የስልጣን ዘመን ነው። አሁን ያሉት ባለስልጣኖች የሰሯትን ስራ ሁሉ ከቀድሞ ገዥዎች ጋር እያወዳደሩ ለመመጻደቅ የሚመች አይደለም። አብዛኛው አሁን በኢትዮጵያ የሚኖረው ህዝብ የደርግን ዘመን እንኩዋን በቅጡ አያውቅም። የኢሕአዴግ አካሔድ አስቀድሞ የሚታወቅ (predictable) ሆኗል። ካሁን በኋላ እያደገ ሳይሆን እየደከመና እየተሰለቸ ለውጥና አዲስ ነገር ለመሞከር የሚፈልገው ህዝብ ቁጥር እየጨመረ መሄዱ አይቀርም። ፍጹም ነጻ የሆነ ምርጫ በኢትዮጵያ ዛሬ ቢካሄድ ኢህአዴግ ማሸነፍ የሚችልበት ሁኔታ የለም።

ሰሞኑን የተካሄደው አይነት ፍጹም አሳፋሪና አግላይ (Exclusionary) ምርጫ ለጊዜው ለገዥው ፓርቲ ጊዜያዊ የቁጥጥር ጉልበት ያሳይ እንደሆን እንጂ የህዝብን ዘላቂ ፈቃደኝነት የሚያሳይ አይደለም። የምርጫው አሰራርና ውጤቱ በተለይ አንድ ላምስት የሚባለው ቀፋፊ አሰራር ከመካከለኛው ዘመን የባሪያ ፍንገላ ዘዴዎች ብዙም አይለይም። የዘንድሮ ምርጫ በተለይ ውጤቱ የጠቀመው ካለ ይህን መንግስት በሀይል ከማስወገድ ውጭ አማራጭ የለም ለሚሉ ሀይሎች ነው። በዚህ የምርጫ ውጤት ብዙ ነገር ያጣ ካለ አሸነፍኩ ያለን ገዥ ፓርቲ እንጂ ሌላ ማንም አይደለም። ሌላው ቀርቶ ወዳጅና ለጋሽ ተባባሪ ሀገሮች አፍንጫቸውን ይዘው እንኳን ለመቀበል እያንገዳገዳቸው መሆኑን እያየን ነው።

በነዚህና በሌሎችም ብዙ ምክንያቶች ገዥው ፓርቲ አስካሁን የያዝኩት መንገድ የጎላ ማሻሻያ ሳላደርግ ካለእክልና አደጋ መቀጠል እችላለሁ ብሎ ካሰበ ራሱንም የሚጎዳ ትልቅ ስህተት ነው የሚሰራው። በተለይ መሪዎቹ ለልጅ የልጅ ልጆቻቸው የሚተርፍ ችግር ነው ትተው የሚሄዱት። በመሆኑም በሰላምና ዕርቅ መንገድ ብዙ ነገሮችን የሚያተርፍ ካለ በስልጣን ላይ ያሉት ናቸው። ከላይ ባነሳኋቸው ምክንያቶች እንዴውም ገዥው የፖለቲካ ሀይል ለዕርቅና ዕርቅ ለሚፈጥራቸው ሪፎርሞች ከተቃዋሚዎቹ ያልተናነሰ ፍላጎት ሊኖረው ይገባል። ፖለቲካዊ አቅማቸው ምን ያህል እንደሆነ ባይታወቅም ቢያንስ ይህን ለማሰብ የሚችሉ ሰዎች ኢህአዴግ ውስጥ የሉም ለማለት ይከብዳል።

ስላምና ዕርቅን የሚፈጥሩ ሁኔታዎችን መፍጠር

የችግሩ መፍቻ ማስተር ቁልፍ ያለው በሀገሪቱ ጉዳይ ላይ ወሳኝ ሀይል በመያዙ ምክንያት መንግስትን የሚመራው የፖለቲካ ሀይል ህወሀት/ኢህአዴግ ጋ ነው። እስካሁን ያለው አግላይ ፖለቲካ የሀገሪቱን አቅም አሰባስቦ ዘላቂ የኢኮኖሚ ለውጥ ለማምጣት አልረዳም። ይዋል ይደር እንጂ ሰፊ አለመረጋጋትም መፈጠሩም አይቀርም። በውጭም ሀገር ውስጥም ያለው የኢትዮጵያውያን ሀብት በገፍ ተሰብስቦ ሀገሪቱ ውስጥ ያለውን ችግር ለመመከቻ የሚውልበትን አስቸኳይ መንገድ መፈለግ ትልቁ የመንግስት ስራ ሊሆን ይገባል። ይህ ማለት ሀገሪቱን ከባዕዳን ይልቅ ለራሷ ተወላጆች የምታጓጓ (attractive) ማድረግ ያስፈልጋል ማለት ነው። መንግስትም ተቃዋሚም ህዝብም ይህንን ችግር እንደ አስቸኳይ ጊዜ (emergency) ችግር አድርገን መቁጥርም ይኖርብናል። ቀጠሮ ከሰጠነው በጥፋቱ ላይ መቀጠልን የመስማማት ያህል አደረግነው ማለት ነው። ለዚህ የሚከተሉት ዋና ዋና እምነቶችና ርምጃዎች ጠቃሚ ይመስሉኛል።

1. የኢሕአዴግ መንግስት በተለያየ መንገድ ተጣልቶ የወነጀላቸውንና ከሀገር የወጡትን የፖለቲካ መሪዎችና ድርጅቶች እንዲሁም ባንድ ምክንያት ወይም በሌላ መንግስት ይተናኮለኛል ብለው ለሚያስቡ ግለሰቦች ሁሉ አጠቃላይ ምህረት (Comprehansive Amnesty) ማወጅ ይኖርበታል። ይህ በሀገር ውስጥ የታሰሩ የፖለቲካ አስረኞችን ጋዜጠኞችንና የሀይማኖት መሪዎችን መፍታትን ይጨምራል። ይህ ውሳኔ የዜግነትን ወይም የኢትዮጵያ ተወላጅነትን ስሜት የሚያነሳሳ ይሆናል። በሁላችንም ዘንድ የይቅር ባይነት ስሜትንም ይፈጥራል። መንግስት ይህን ሲያደርግ የተሸናፊነት ሳይሆን የትልቅነት ስሜት ሊሰማው ይገባል። ይህን እንዴውም ለችግር መፍቻው እንደወሰደው ተቃዋሚዎቹን መገዳደሪያ ርምጃ አድርጎ ሊቆጥረው ይገባል።

2. ከላይ ባንደኛ ተራ ቁጥር ከተጠቀሰው ውሳኔ ጎን ከፖለቲካ ድርጀቶች ጋር ተገቢ የሆነ የፖለቲካ ድባብ (Environment) ለመፍጠር በሚቻልበት ሁኔታ ላይ ውይይትና ድርድር መጀመር ያስፈልጋል። ድርድሩ ሁሉን አቀፍ (Comprehansive) ሆኖ ሁሉንም ወገን አሸናፊ የሚያደርግና የህዝቡና የሀገር ጥቅምን መሰረት ያደረገ እንዲሆን ማድረግ ያስፈልጋል።

3. ማህበረሰቦች የሚጠነክሩትና መንግስትና ጉልበተኞችን የሚቆጣጠሩት የሲቢል ማህበረሰቦች ሲያብቡና ሲበዙ ነው። መንግስት የሲቪል ማህበራትን ደብዛ እንዲያጠፋ አድርጎ ያወጀውን አዋጅ ማንሳት ይኖርበታል። ይህ ለብዙ በጎ ስራዎችና ለዜግነት ክብር ማበብ በር ይከፍታል።

4. የድርድሩ ሂደትና ውጤት ዋስትና እንዲኖረው ከሀገር ሽማግሌዎች በተጨማሪ ወዳጅና ለጋሽ መንግስታትና ተቋሞች ድርድሩን እንዲያግዙ እንዲታዘቡና እንዲዳኙም ማድረግ ይጠቅማል።

5. በብዙ ምክንያት በተለይም ብሄር ብሄረሰብ ፖለቲካ ጋር በተያያዘ አይን ለአይን መተያየት የማይችሉ የፖለቲካ ሀይሎች ውይይት መጀመርና የሀገሪቱን ዋና የድህነት ችግር ለመፍታት ልዩነታቸውን ማቀራረብ ይኖርባቸዋል። ይህን ችግር ልንፈታ ስንነሳ ድህነት የሚያሰቃያቸውና ተስፋ ያስቆረጣቸው ወገኖቻችን አንድ ጉድጓድ ውስጥ እንዳሉ ቆጥረን መሆን ይኖርበታል። ሁሉም ነገር ላይ ባንስማማ ምንም አይደለም። ቀሪውን ችግር ለወደፊቱ በውይይት በህግና በህዝብ ፍርድ ለመፍታት መወስን ነው ትልቁ ነገር።

6. ሀገሪቱን የሚመሩት የፖለቲካ ሰዎችና ቡድኖች (ህወሀት/ኢህአዴግ) እንደማንኛውም ሰው የራሳቸው ህልውና ሰጋትና ፍርሀት እንዳላቸው ሁላችንም ልንገነዘብ ይገባል። ስልጣን ላይ ያሉት ሰዎች ተቃዋሚዎቼ ያጠፉኛል ብለው ካሰቡ አካሄዳቸው መዘዝ ያለው መሆኑን እያወቁ እንኳን እስከመጨረሻ ለመከላከል ቆርጠው እንደሚቀመጡ ልንገነዘብ ይገባል። ትልቁም ስራ ከዚህ ስጋት እንዲላቀቁ ማድረግ ስለሆነ ከፍተኛ የቅንነት ስራ መስራት ያስፈልጋል። ተቃዋሚ ሀይሎች ሀገሪቱን የሚመራውን የፖለቲካ ሀይል ሙሉ ለሙሉ መወገድ አለበት የሚል አቋማቸውን ትተው በራሳቸውም ላይ ይሁን በህዝብ ላይ ተፈጽመዋል የሚሏቸውን የመንግስትና ግለሰብ መሪዎች ጥፋቶች ይቅርታ ለማድረግ መዘጋጀትና በስምምነት በሚወሰን ጊዜ ውስጥ ስልጣን በምርጫና በምርጫ ብቻ የሚያዝበት መንገድ ላይ ዋስትና ያለው ድርድር ለማድረግና ለመስማማት ፈቃደኛ መሆን ይኖርባቸዋል።

7. በሁሉም ወገን ያሉ ጥፋቶችን በይቅርታ ለመፍታት ቆርጦ ሁሉም የሚተማመንበት ኮሚሺን አጣርቶ በሚወስናቸው የጥፋት ዝርዝሮች ላይ ተወያይቶ ጥፋቶችን ከመቀበልና (Acknowledgement) መማሪያ ከማድረግ ባለፈ በማንም እንዳይደረግ አስቀድሞ መወሰን ይጠቅማል። ከሌሎች ልምድ ሲጠቅም አይተናል። በደል ደረሰብን የሚሉና ፍርድ የሚጠይቁ ዜጎች ሲኖሩም ጉዳታቸውን ግለሰቦች ሳይሆኑ መንግስት የሚክስበትን ሁኔታ ማመቻቸት ይቻላል።

8. በተቃዋሚዎች በኩል አሁን በስልጣን ላይ ያሉ ግለሰቦች ያፈሩትን ሀብትና ጥሪት ካለምንም ጥያቄ እንዲጠቀሙበትና ለቤተሰባቸውም እንዲያወርሱት ዋስትና በሚሰጥ ሁኔታ ማረጋገጥ ትልቅ ወደ እርቅ መንገድ መሳቢያ ዘዴ አድርጎ መውሰድ ያስፈልጋል።

9. ከዚህ ጎን ለጎን በውጭም በሀገርም ያሉ ኢትዮጵያውያን እንዳመቻቸው በግልና በህብረት በኢንቨስትመንት ስራ ላይ የሚሰማሩበት ሁኔታ እንዲመቻች ማድረግና መጋበዝ ማበረታቻም መስጠት ያስፈልጋል። በርካታ ሰራተኛ ለመቅጠር ለቻሉ የኢንቨስትመንት ተቋማት የታክስና ሌላም ማበረታቻ የሚሰጥ ፖሊሲ ማዘጋጀት ያስፈልጋል። በዚህ ጊዜ ሁላችንም ከስደት ወደሀገራችን መመለስና ስራ መስራት እንመርጣለን። ራሱን ጠቅሞ ወገንን እንደመጥቀም የሚያስደስት ምንም ነገር የለም። ከዚያ በላይ ደግሞ ከህግ በላይ የሚፈራ ነገር በሌለበት ሀገር መኖርን የሚጠላ የለም።

10. ከላይ በተነሱትና በሌሎችም ጉዳዮች ላይ መግባባት ከተፈጠረ በኋላ ፍጹም ነጻ የሆነ ምርጫ የሚከናወንበትን ጊዜና ሁኔታ አመቻችቶ ባለማቀፍ ታዛቢዎች ፊት ማንም ወገን የማይገለልበት ዲሞክራሲያዊ ምርጫ ለማድረግ ውጤቱንም በጸጋ ለመቀበል መወሰን ያስፈልጋል።

ከላይ ካነሳኋቸው ውጭ ብዙ ዝርዝር አከራካሪ ጉዳዮችና ችግሮች መኖራቸው ይገባኛል። እነዚህን ያነሳሁት ይዕርቁ መንፈስ ውቅር ምን መምሰል እንዳለበት ለማሳየት ያህል ነው። የተጠቀሱት የመፍትሄ ሃሳቦች ከመንግስት ቅን ምላሽ የሚያገኙት ቀደም ሲል እንዳነሳሁት በቅንነት ወይም በበጎ ፈቃደኝነት ብቻ አይደለም። የፖለቲካ ተቃዋሚዎች መንግስት ላይ ከፍተኛ ግፊት የሚፈጥር ትግል ማድረግና ያቀረቡለትን የመግባቢያ ሀሳብ እንዲቀበል ከማስገደድ ያልተናነሰ ተጽዕኖ መፍጠር አለባቸው። ተቃዋሚዎች ልዩነታቸውን አጥብበው ባንድ ላይ መሰለፍ ቢችሉ ትልቅ የተጽዕኖ ሀይል ይፈጥራሉ። ለዚህ የሚሆን መሰረታዊ የመስማሚያ ሀሳብ ማፍለቅ አንድ ትልቅ ጊዜ የማይሰጠው ስራ አድርገው ሊያዩት የሚገባ ይመስለኛል። እንዴውም ከቀዳሚዎቹ ነገሮች እንዱና ዋነኛው በተቃውሞው ጎራ የተሰለፉ የፖለቲካ ሀይሎች ያግድሞሽ ትግል ከማድረግ ወጥተው በእንድ ላይ የመሰለፋቸው ጉዳይ ነው።

ማጠቃለያ፥

ሁሉም ወገን አሸናፊ ሆኖ ፣ ሰላምና እርቅ ሰፍኖ ካለፈው ይልቅ መጭው ጊዜ ወሳኝነት ላይ ያተኮረ አመለካከት እንዲዳብር ማድረግ የችግራችን አይነተኛ መፍትሄ ነው። እንደ ሀገራችን ልማድ ይዋል ይደር እንጂ መንግስትን በሰፊ የህዝብ አመጽ ማስወገድ ይቻላል። ኪሳራው ግን ቀላል እይሆንም። ብዙ ህይወትና ንብረት ያስከፍላል። የኢትዮጵያን ድህነት ልብ ብሎ ለሚያይ ሰው የመጀመሪያው ምርጫው አብዮት ሊሆን አይችልም። በዚህ መንገድ ዛሬ ካሉብን የድህነት ችግሮች ለመላቀቃችንም ሆነ የሚቀጥለው ስርዓት ዴሞክራሲያዊ ስለመሆኑ ዋስትናም እናገኝም። በሰላምና ዕርቁ መንገድ ከሄድን ካለብዙ ኪሳራ ሁላችንም በተለይ መጭው ትውልድ የምንፈልገውን አገኘን ማለት ነው። የሰላምና ዕርቅ መንገድ ብዙ ለመቀበል የሚያስቸግሩ ይቅር መባባሎችንና ምህረተኛነትን ይጠይቃል። ይህ እንዳንድ ጊዜ ፍትሐዊም ላይሆን ይችላል። ይህንም ለተሻለ መጭ ጊዜ ስንል እንደምንከፍለው ሂሳብ ልንቆጥረው ይገባል።

እዚህ የሰጠሁት ሀሳብ በግብር እንዲውል ሰፋ ያለ ደጋፊ ህዝብ (Constituency) ያስፈልገዋል። የተባበረና በመንግስት ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ መፍጠር የሚችል የተቃውሞ ሀይልም አስፈላጊ ነው። ሌላው አስፈላጊ ነገር ከፖለቲካ ፉክክር ውጭ ያሉ ተደማጭነት ያላቸው ሽማግሌዎች በበቂ ማግኘትና በመንግስትና በተቃዋሚዎች መሀል እንደልብ እየተመላለሱ ድልድይ እንዲሆኑ መፍቀድ ነው። ሁላችንም ሀገራችን የበደልናት አንድ ትልቅ ነገር ተደማጭነትና የሞራል የበላይነት ያላቸው ሽማግሌዎች (Statesmen) እንዳይኖራት ማድረጋችን ነው። ከኔ ጋር ካልሆንክ ጠላቴ ነህ የሚለው የአርባ ዐመት ፖለቲካችን ይህን በነገስታቱ ዘመን በመጠኑም ቢሆን የነበረንን የባህል ቅርስ አጥፍቶብናል። ነገር ግን አሁንም ብዙ ጥሩ ሽማግሌዎች ሊወጣቸው የሚችል ቅን ሰዎች የምናጣ አይመስለኝም። እዚህ ካነሳሁት የመነሻ ሀሳብ የበለጠ ሀሳብ ያላቸው ሰዎች እንዳሉም አውቃለሁ። ይህ በግርደፉ የሰነዘርኩት ሀሳብ ይበልጥ ተዘርዝሮ ሊዳብር ይችላል። በሀገሪቱ ፖለቲካ ላይ ተዋናይ የሆኑ ሀይሎች ሁሉ ውረድ እንውረድ ከሚል ዛቻ ወጥተን ዘመናዊ ሰዎችና ሀገሮች እንደሚያደርጉት አጥፊ ጉዳት ለሌለው መፍትሔ ከተዘጋጀን ከዚህ ከገባንበት ውርደት መውጣት ብቻ ሳይሆን ሀገራችን ለራሷ ቀርቶ ለብዙ እንድትተርፍ ማድረግ እንችላለን። ኢትዮጵያም ህዝብ ጥያቄ ባነሳ ቁጥር ጠመንጃና ታንክ የማይጎተትበትን ዘመናዊውን ስልጡን ዓለም ተቀላቀለች ማለት ነው። መንግስትም በታሪካችን ለመጀመሪያ ጊዜ የሀይለኞች ንብረት ከመሆን ተላቆ የዜጎች ማገልገያ ሆነ ማለት ነው። ያን ጊዜም በገፍ መሰደድና መዋረድ ይቀርና የተሰደድነውም ወደሀገራችን ተመልሰን የየአቅማችንን ማዋጣት እንጀምራለን።

Fekadeshewakena@yahoo.com

The post የስደቱን መከራ ወደ ምፍትሔ መፈለጊያ እድልነት መቀየር ይቻላል? የመነሻ ሀሳቦች (ፈቃደ ሸዋቀና) appeared first on Zehabesha Amharic.